Yağsız nə şirniyyatları, nə xörəkləri, nə də salatları hazırlamaq olar. Yağın insan orqanizimində böyük rolu vardır. Əsasən də bizim xalq yağa çox meyillidir. Hədsiz yağ qəbul etmək də piylənməyə səbəb olur.
Qida məhlulu kimi yağlar gündəlik qida rasionunda ümumi enerjinin 30%-ə qədərini təşkil etməlidir. Tövsiyyə olunmuş normaya əsasən orta yaşlı insan gündə 80-100 qr yağ yeməlidir, o cümlədən kərə yağı 20 qr, bitki yağı 25 qr, heyvan yağı 20 qr, marqarin və mətbəx yağları 30 qr. Yaşlıların daha çox bitki yağlarından istifadə etmələri məsləhətdir.
Yeyinti yağları kimyəvi tərkibcə üçatomlu spirt olan qliserinlə müxtəlif yağ turşularının birləşməsindən əmələ gələn mürəkkəb efirlərdir. Yağların tərkibində onları müşayiət edən maddələr - sərbəst yağ turşuları, sterollar və steridlər, fosfaditlər, mumlar, boya maddələri, vitaminlər, fermentlər, karbohidratlar və s. vardır.
Yeyinti yağları mənşəcə bitki və heyvan yağları qrupuna bölünür. Hər iki qrup konsistensiyasına görə maye və bərk yağlara ayrılır. Marqarin, mayonez və qənnadı yağlarının əsasını bitki və heyvan mənşəli yağlar təşkil edir.
Bitki yağları
Bitki yağları bitkilərin yağlarından alınır. Əsasən günəbaxan, pambıq, soya, kətan, çətənə, zeytun, qarğıdalı, xardal, küncüt yağları istehsal olunur. Bitki yağları presləmə və ekstraksiya üsulu ilə istehsal olunur, müxtəlif üsulllarla saflaşdırılır. Qida məqsədi üçün,əsasən presləmə üsulu ilə alınır.
Qarğıdalı yağı
Qarğıdalı yağı qarğıdalı tullantısı olan qarğıdalı nüvəsindən presləmə və ekstraksiya üsulu ilə alınır. Qarğıdalı yağı əmtəə sortuna ayrılmır.
Zeytun yağı
Zeytun yağı da soyuq və isti presləmə üsulu ilə alınır. Yüksək keyfiyyətli yağın rəngi açıq sarıdan qızılı sarıya qədər, aşağı keyfiyyətli yağın isə yaşıl çalarlı olur. Zeytun yağı pəhriz qidası üçün və yüksək keyfiyətli konserv istehsalında istifadə olunur. Zeytun yağı müalicə üsulu ilə də işlədilir, qəbizlik zamanı, kosmetologiyada. Əsasən də zeytun yağını salatlarda istifadə edirik. Zeytun yağı mədəni yumşaldır, öd daşı, böyrək və qaraciyər sancmaları zamanı işlənir. Onu su ilə qatıb, 1 ədəd yumurta sarısı çalmaqla işlədirlər. Zeytun yağının köhnəsinə üstünlük verilir. Çirkli yaralar üçün məlhəm hazırlayarkən zeytun yağını unutmaq olmaz. Köhnə yağ dedikdə 7 illik yağ nəzərdə tutulur.
Günəbaxan yağı
Günəbaxan və qənnadı yağları üçün salomas istehsalında, həmçinin sabun bişirmək üçün istifadə olunur. Günəbaxan yağında dadlı qızartmalar - peraşki, çipsi, və s. hazırlanır. İnsan orqaniziminə də müsbət təsiri var.
Palma yağı
Tərkibində karotin olduğu üçün tünd sarı-narıncı rəngdədir. Bu yağın əsas xüsusiyəti ondadır ki, özbaşına hidroliz olunur və turşuluq əbədi kalium qələvisinə görə 25-30 mq-ə qədər artır.
Təzə alınmış palma nüvə yağı xoşagələn qoz dadlı, konsistensasiyası ərinmiş kərə yağına bənzəyir, tez xarab olur. Afrikada palma yağıqida üçün, Avropada isə sabun və şampun istehsalı üçün sərf edilir. Qida məqsədləri üçün nəzərdə tutulan palma yağını qənnadı, mətbəx və marqarin yağı əvəzinə xəmirə qatmaq olar.
Gənəgərçək yağı
Gənəgərçək yağı məddəyumşaldıcı xassəyə malıkdir. Dadı pis, iyidə xoşagələn olmadığı üçün, bunu adətən yumurta sarısı ya da heyva şirəsi ilə işlədirlər. Gənəgərçək yağı başda olan kəpəyi aparır, tükləri möhkəmləndirir. İstifadə miqdarı yumşaldıcı kimi 2-10 qram, yüngülləşdirici kimi 10-6 qram qəbul olunur. Zəhərli olduğu üçün uşaqlara məsləhət görülmür. Təpitməsi ziyil, oynaq şişləri, sirkə ilə təpitməsi döş şişi hallarında məsləhət görülür. Arpa unu ilə təpitməsi göz şişi, boğaz altı şişlər zamanı işlədilir.
XƏBƏR LENTİ
Rusiya təyyarəsinin qəzaya uğramasının SƏBƏBi bilindi
Dostu necə tapmalı?
Yeni okean yaranacaq - Alimlərdən XƏBƏRDARLIQ
Baş nazirdən qərar: Yeni statusda kolleclər yaradılır - SİYAHI
Hadise və Kaan Yıldırım ilk dəfə şəkil paylaşdı
Dünyanın iri canlıları (FOTO)
Hamı bu dili öyrənəcək
Məşhur alimdən zəlzələ AÇIQLAMASI-"9 bal gücündə"
Tolga doğulacaq körpəsinin adını SƏSVERMƏYƏ qoydu
Kakaolu Dondurma (foto resept)
Ağ Evdən cavab - "Qarabağ Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmalıdır"
2012-ci ilin dəbli gəlinlikləri
Pomidorlu, göbələkli badımcan zapekankası(foto resept)
Şəhid dəfn edildi
Pensiyaçılara şad xəbər: 35 faiz artım olacaq
İngilis dili-Zz
Müxtəlif geyim tərzləri
Aleyna Tilki məhkəməlik oldu
Ledi Qaqanın bu etirafı diqqət çəkdi-FOTO
Gülnar Salmanova vəfat etdi
Başımıza endirilən toxmaq
Şərq komandalarının Avropa "dominantlığı"
Heyvanlar və qorxuları
Ermənilərə xəbərdarlıq edildi
Məşhur aktyor 4 -cü dəfə boşanır
Elnur Aslanov nazirlikdə şöbə müdiri oldu
Məhsəti Gəncəviyə həsr olunmuş sənədli-bədii filmin təqdimatı olacaq
Aramsız yağışlar daşqınlara səbəb oldu
Şərab bilib içdi, üç ildən sonra dəhşətə gəldi-VİDEO
Ermənistanın təcavüzü nəticəsində ziyan çəkənlərə yardım göstərilməsinə başlanıldı - RƏSMİ
Bu şəxslərin maaşı 25 faiz artdı
Üzünüzü güldürəcək şəkillər
Avropa İttifaqı Azərbaycanda xarici donor olması ilə fəxr edir
Tələbə qız bir ilə 90 kq arıqladı
Ən gəlirli biznes sahələri- SİYAHI
Sen Qallen rahibinin əsərindən 3-cü hissə (son)
"Eurovision 2020" təxirə düşə bilər
Putin 14 generalını işdən qovdu
Prezident: “Kəlbəcər rayonun bir hissəsi işğalçılardan azad edilib”
Siqareti atdıqdan sonra bədəndə yaranan dəyişikliklər
Hindistanda 8 nəfəri öldürən pələngin axtarışı aylardır davam edir
Hava haqqında - 09.12.2013
Sevdiyi qıza dövlət sirri verən zabitə həbs cəzası
Günün ulduz falı - 07.08.2013
Mənim sevgi hekayəm
Qartal, dəvə, ilan və digər heyvanlar... - SANKİ CANLIDIRLAR
Azərbaycan peyki Livan telekanallarının yayımına başladı
Festivala bir gün qaldı
Xarakter analizi testi
Toyuqlu tərəvəzli yay yeməyi (foto resept)
- ŞƏRHLƏR