Müstəqilliyimizin bünövrəsi Şəhidlər Xiyabanındakı qəbirlərlə qazılıb. 9 gündən sonra Azərbaycan xalqı öz müqavimət gününün, Qanlı Yanvarın 25 illiyini qeyd edəcək. Bəzən adama elə gəlir ki, bu barədə hər şeyi hamı bilir. Amma yox. Məsələn, 20 yanvar savaşı zamanı Bakı Buxtasında gəmilər niyə və kim tərəfindən sındırılmışdı? Moskvanın güllələnmiş kəsləri dənizə atmaq niyyətinin qarışsını kəsən adam ilk dəfə elə bu studiyada danışacaq. Onun adı Arifdir. Arif Həsənov. O vaxt Arif müəllim SSRİ dəniz donanması Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin Baş mühəndisi idi.
- Arif müəllin təbii ki, mənim elə birinci suallım məhz həmin günlərdə Bakı Buxtasının sovet qoşunlarına göstərdiyi müqavimətlə bağlıdır. Siz bu məlumatı aldız və gəmilər səfərbər oldu. Ardını siz danışın xahiş edirəm...
- Gəmilərin səfərbərliyi necə oldu? Mən səhər tezdən – yanvarın 20-i gəldim işə. Bu şənbə günü idi. Qalxdım dispeçerin yanına. Dispeçerlərdən soruşdum ki, gəmilərin diskalatsiyası hardadır, necədir, hamısın yoxladım. Bütün gəmilərdən - gəmilərimiz Sinqapurda, Kubada, Venesuelada, özəliklə Aralıq dənizində 20-25 ədəd gəmimiz vardı. Hamısı soruşurdular, narahat idilər – Azərbaycanan, vətənən, evlərinən, ailələrinən. Hamı həyacanlı idi. Radioqaramları heç oxuyub qurtarmaq olmurdu. Hamısı həyacanlı idi. Burda, yəni Xəzərdə olan gəmilər hamısı bir-bir radioqaramla, radiotelefonla çıxdılar əlaqəyə soruşdular - Bakıda nə baş verir, vəziyyət necədir? Bildiyim qədər onlara izahat verdim. Sonra da təfsilatı bilmək üçün disperçerlərdən ikisinin göndərdim Mərkəzi Komitənin qabağına. Tapşırıq verdim ki, gedin görün vəziyyət necədir, gələndə isə bu barədə mənə məlumat verin. Gedənlər gəldilər ki, bəs hər yer əsgərlərlə, tanklarla, o cümlədən hərbi texnika ilə doludur. Camaat isə buna etiraz edirlər. Bundan başqa hər yerdə şayiə gəzirdi ki, rus qoşunları meyitləri gəmilərə doldurub aparıb dənizə tökəcəklər. Mən də bu vəziyyəti nəzərdən keçirib əsasən gəmi bərələrilə paronlarla danışdım. Və onlara bir-bir göstəriş verdim ki, filan qrafiklə profilaktika keçirməlisiz və dayanın. Parolların hamısını Krasnovodskda də (indiki Türkmənbaşı) saxladım, Bakıda da. Gələn gəmilərin hamısın boşaltmadan, yalnız sərnişin vaqonları istisna olmaqala.
- Arif müəllim bəs axı sovetlərin özlərinin burda donanmasının nümayəndələri var idi?
- Burda hərbi dəniz qüvvələri var idi, Xəzər donanması. Onların dənizə çıxmalarının qarşısını almaq üçün biz Buxtanı və bir də ki, kanal gedirdi indiki Bayraq meydanının yerində. Kanalı bağladıq, gəmiləri orda lövbərləyib saxladıq. Bununla da ordan kiçik bir kater belə çıxa bilməzdi və elə çıxmadı da. Nargin adasından başlayaraq bütün Bakı Buxtası bağlandı. Bizə baxaraq Neft şirkətinin gəmiləri də yığıldı. Onsuz da şirkətin gəmiləri Bakı ətrafında idi. Bununla da gəmi kapitanları təşkillatlandılar. Mən də onlara həm mənəvi cəhədən dəstək verirdim, həm də göstəriş verirdim. Yanvarın 24-dək Bakı Buxtasını bağlı saxladıq. Artıq u vaxta qədər bütün şəhid olanlar dəfn olundu. Dəfn mərasimində də dənizçilərin ənənəsi vardı ki, həmin gəmin uzun müddət fit verir.
Təşəkkür edirən Arif müəllim. Çox sağ olun! Həm 25 il susqunluğa nahayyət Azərbaycan xalqına bu məlumatı ANS vasitəsiylə verdiyinizə görə, bizim boynumuza qoyduğununz bu milli minnətə görə, amma eyni zamanda təşəkkür edirəm bizim studiyamıza gəlib bu sualları cavablandırdığınıza görə.
Bu söhbətdən sonra yəqin ki, yanvarın 20-də və ümumiyyətlə bundan sonrakı bütün yanvarların 20-də veriləcək gəmi fitlərinə bir ayrı cür qulaq asmaq lazım gələcək. Bəlkə də ayaq üstə. Ona görə ki, bu gəmilərin buna tam haqqı var.
Mənbə: ANS PRESS
XƏBƏR LENTİ
Yağları əridən çay
12 dövlətin hərbi attaşesi Naxçıvanda
Gecənin səma yolları
AMEA-nın Dilçilik İnstitutunda struktur dəyişiklikləri
Qadın ev işlərini görməyə məcburdurmu?
Rusiyada dərs ilinin başlayacağı tarix açıqlandı
Karantindən sonra şagirdlərə dərslər necə keçiriləcək? - EKSPERT RƏYİ
Gecə geyimləri
İşğaldan azad edilən rayonlarımızla bağlı daha bir vacib ADDIM
Mer və ulduzlar dünyanın ən varlı prezidentinə qarşı - FOTO
Məşhur aktyor özündən 30 yaş kiçik sevgilisi ilə-FOTO
Qırmızı şərabla bağlı böyük yalan ortaya çıxdı
52 yaşlı modeli görənlər gözlərinə inanmırlar-FOTO
Ağdam rayonu işğaldan azad olundu
Aya qadın kosmonavt göndəriləcək
Xoşbəxt olmaq istəyirsiz?
Azərbaycanda daha 19 şagird koronavirusa yoluxdu - RƏSMİ
Azərbaycanda insanlar seroloji testlərdən keçəcəklər
Xüsusi xidmət orqanları bizi necə dinləyir...
Göbələk salatı (foto resept)
Ebru Şallının toyu oldu-FOTO
Turistin açıq kosmosa çıxması ilə bağlı ilk müqavilə imzalandı
Kəbənin açarı dəyişdirildi
Zəhərli qaza və işğala qarşı ana çiçəkləri
Aşiq olmaq və aşiq qalmaq
Hicri-qəməri və hicri-şəmsi təqvimlərin fərqi nədir?
Təhlükəli döyüş tapşırıqlarını icra edən robot hazırlandı
Azərbaycana xəbərdarlıq - "Bu qidaları almayın!
Şokoladlı truff (foto resept)
Beren Saat göz yaşlarını saxlaya bilmədi
Dünyada ən populyar brauzer hansıdır?
Kenan İmirzalıoğlu virusa yoluxdu-FOTO
Füzulidə gecə gərginliyi
Meditasiyanın sübut olunmuş 4 faydası
Baş rol ifaçısı “Sen anlat Karadeniz”dən ayrılır
Şarj cihazı telefona qoşulmamış halda elektrik yuvasında saxlanıla bilərmi?
Milli qəhrəman Mübariz İbrahimovun xatirəsinə həsr olunan izdihamlı yürüş keçirilib
ŞAD XƏBƏR - Pensiya və maaşlar yenidən artırılacaq
Sevimli heyvanlar
Azərbaycanda daha doqquz nəfər koronavirusdan öldü: 332 yeni yoluxma - FOTO
Cizgi film deyib yan keçməyin! (II hissə)
Səyahətə getmək istəyənlərə xəbərdarlıq
Günəbaxan tumu – kökəldir ya arıqladır?
Qadın idmançımız Avropa çempionatının finalında
Çin dünyaya bəyan elədi - "Effektiv dərman tapmışıq”
Kiçik həcmdə alkoqol yaddaşı gücləndirir
Sellulitlə mübarizə
Demet Akalından gözlənilməz açıqlama
Valideynləri başqa dindən olan insanla ailə qurmaq olarmı?
Qeyri-adi TOY -FOTO
- ŞƏRHLƏR