Ət insanın sağlamlığı üçün ən lazım olan məhsullardan biridir.
Məhz ətdən biz orqanizmin normal fəaliyyəti üçün lazım olan bir çox maddələri alırıq.
Onlardan ən vacibləri - zülallardır. Bu zülallar insanın həzm sistemində amin turşulara kimi parçalanır və daha sonra bu aminturşulardan orqanizm ona lazım olan zülalları sintez edir.
İnsan orqanizmi zülalları ehtiyat üçün yığmır. Bu səbəbdən orqanizm daim qida ilə zülal almalıdır. İnsan zülalları həm bitkilərdən, həm də ətdən (burada həmçinin toyuq və balıq əti nəzərdə tutulur) alır. Lakin ətdən zülallar almaq daha asandır. Ətdə insanın orqanizmi üçün bütün lazım olan əvəzolunmaz turşular var. Beləliklə, gün ərzində 1 neçə tikə ət yeməklə insan orqanimin zülallara olan ehtiyacını tam ödəyir.
Bəli, bəzi bitkilərdən də zülallar almaq olur. Lakin ətdən fərqli olaraq bu daha çətindir - müxtəlif bitkilərdə bir və ya bir neçə aminturşuları olur (yəni hamısı yox). Beləlikə, insan aminturşulara olan ehtiyacını ödəmək üçün daim müxtəlif bitkiləri kombinasiya etməlidir. Bu isə heç də asan iş deyil.
Zülallar orqanizmin normal fəliyyətində əsas rollardan birini oynayırlar:
- İlk növbədə zülal orqanizmdə "tikinti" funksiyasını yerinə yetirir. Zülallar bizim dərimizin, daxili orqanlarımızın, əzələlərimizin, gözlərimizi, immun və qan sistemlərimizin və s. əsasıdır.
- Zülallar orqanizmdə nəqliyyat funksiyasını yerinə yetirir. Xüsusi zülallar orqanizmin fəaliyyəti üçün lazım olan maddələri özünə birləşdirir və orqanizmin müxtəlif yerlərinə çatdırır.
- Zülallar immun sisteminin fəaliyyəti üçün olduqca vacibdir.
Əgər uzun müddət ərzində insan orqanizminə zülallar daxil olmazsa, bu bir çox pozulmalara gətirib çıxardacaq:
- Bizim dərimiz kollaqen zülalından ibarətdir. Orqanizm zülal çatışmazlığından əziyyət çəkdikdə, dəri qocalmağa başlayır - qırışır, sallanır. Bundan əlavə dirnaqlar da kövrək olur, laylanır, saçlar quru və cansız görünür.
- Zülalların çatışmazlığı zamanı zülallarda olan ehtiyacını ödəmək üçün orqanizm daxili orqanlardan istifadə etməyə başlayır. İlk növbədə orqanizm zülalları əzələ toxumasından götürməyə başlayır, daha sonra daxili orqanlara keçir.
- Bizim hormonlar da zülallardan ibarətdir. Məhz bu səbəbdən zülaların çatışmazlığı zamanı insanın hormonal fonunda pozulmalar yaranır.
- Zülalların çatışmazlığı uşaq orqanizmi üçün xüsusilə ziyanlıdır. Bu halda uşağın inkişafı və boyatması ləngiyir.
- Zülalların çatışmazlığı immun sisteminin zəifləməsinə səbəb olur.
Zülallardan əlavə ətdə orqanizmin normal fəaliyyəti üçün lazım olan bir çox vitamin və mikroelementlər var. Bunlardan ən əhəmiyyətlisi dəmirdir. Orqanizmdə dəmirin çatışmazlığı müxtəlif pozulmalara yol açır. Dəmir orqanizm boyu oksigenin daşınması prosesində iştirak edir. Dəmir çatışmazlığı zamanı orqanizmin oksigenlə təchiz olunması pozulur ki, bunun nəticəsində orqanizmdə müxtəlif pozulmalar yaranır. Dəmirin ən dəyərli mənbəyi ət sayılır. Ətdə olan dəmir orqanizm tərəfindən bitkilərdə olan dəmirlə müqayisədə daha yaxşı mənimsənilir.
Beləliklə, ət insanın rasionunda daim olmalıdır. Dietoloqların araşdırmalarına görə, hər gün 100 qr ət yeyən insan orqanimini bütün lazım olan aminturşular və dəmirlə təmin edir. Əzələ toxuması çox olan, ağır fiziki işlə məşğul olan kişilərə gün ərzində 2-3 dəfə çox ət tələb olunur. Ət yağsız olmalıdır və suda, buxarda və ya sobada (folqada, yağ əlavə olunmadan) bişirilməlidir. Qızardılmış, hisə verilmiş ət, kolbasa və sosis məmulatları, ət konservləri sağlamlıq üçün ziyanlıdır.
Həddən artıq miqdarda ət qəbul etmək olmaz. Bu insanın sağılamlığına ziyan gətirə bilər.
Saglamolun.az
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Qorbaçov ölüm yatağında
İstanbul baş prokuroru: "İstintaqa təzyiq edilmir"
Toy üçün möhtəşəm tortlar
Filippində güclü zəlzələ ölüb, ölənlər var
Azərbaycanda iş saatı dəyişdirilir
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-30 noyabr
Bakıda uşaq musiqi məktəbi açıldı
Boşanma dövrünü rahat keçirmək üçün ...
Şəhid bacısı: “Dedi ki, gəl, səni bir də öpüm, birdən şəhid olaram” - VİDEOREPORTAJ
Uşaqlar üçün bədii film çəkilir
Ukrayna-Aİ arasında vizasız rejim başlandı
Ermənistanın əsir və girovluğundan azad edilmiş 12 nəfər - SİYAHI
Məşhur ginekoloq Azərbaycan qadınının problemlərindən danışdı
Sualtı dəniz muzeyi
Aleyna Tilkinin oxşarı-FOTO
İsmayıllı rayonu
Hamilə olmağın bədənimiz üçün faydaları
Kremldə koronavirusa yoluxma faktı
Çin dollar satışını məhdudlaşdırıb
Bu mesajlara aldanmayın! - FOTO
"Oturaq həyat tərzi - sivilizasiyanın xəstəliyi"
Güclü külək Azərbaycanın bölgələrində bir sıra fəsadlar törədib
Özge Ulusoy
FİFA prezidenti istefa verdi
Göz yaşlarının intiharı
Ayaqlara qulluq
Ziyafət donları
Azərbaycanın dühalarından biri: Altov
Güllərin rənginə görə mənası
Paris qan içində: 7 terror aktı, 153 ölü
May ayının qalibləri!
Körpənin çənəsi niyə əsir?
Ağstafa şəhəri
Yedəkləmə üzrə rekordçu minik avtomobili
Demet Akalın izləyicisini belə sudurdu-FOTO
Düyünün içindən 3 milyon pul çıxdı – FOTO
Yaxın 16 ildə mən nə edəcəyəm?
Dollar yenə bahalaşdı
İpoteka kreditlərində YENİLİK
Selena Qomez reklam qiymətini açıqladı - FOTO
Azərbaycanda neft hasilatı 2,8 dəfə artıb
Tələbə qız bir ilə 90 kq arıqladı
Qırışlar üçün cirə maskası
2017-ci ilin ilk ayının hava proqnozu AÇIQLANDI
Daha bir idmançımız Avropa Çempionu oldu
Çox yaşamaq istəyirsən? Ətdən uzaq dur
İlk baxışdan məhəbbət yalandır?
Sürücü səhərədək sərnişini gözlədi-SƏBƏB
Bakının mərkəzi bazar oldu
Körpələri öpmək niyə zərərlidir?
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)