1918-ci ildə yaranmış Azərbaycan dövlətinin əsl adı nə olub - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti, yoxsa Azərbaycan Demokratik Respublikası?
Bəzi tarixçilər ADR, bəziləri AXC yazır. Bəs bunların hansı düzdür?
Altay Göyüşov (tarixçi alim):
Hər ikisi düzdür. Əslində, o dövrün sənədlərində "Azərbaycan Cümhuriyyəti" kimi qeyd edilib. Ancaq respublikanın demokratik olması "İstiqlal" bəyannaməsində xüsusi olaraq qeyd edilir.
Bəyannamənin 2-ci maddəsində göstərilir ki: "Müstəqil Azərbaycan dövlətinin şəkili-idarəsi Xalq Cümhuriyyəti olaraq təqərrür ediyor".
Sonrakı maddələrdə də "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti" deyə təkrar olunub.
Rus dilinə isə "Azerbaydjanskaya Demokratiçeskaya Respublika" kimi tərcümə edildi və qısadılmış ADR yazıldı. O dövrdə bəzi sənədlər, yazışmalar rus dilində aparılırdı. Onda AXC-ni ADR kimi qeyd edirdilər. "Cumhuriyyət" sözünü "respublika", "xalq" sözünü isə "demokratiya" kimi tərcümə etmişdilər.
İstiqlal bəyannaməsinin fransızca mətnində AXC Demokratik Respublika kimi tərcümə olunur
Cəmil Həsənli (tarixçi alim):
"Respublika" sözü kimi o dövrdəki Azərbaycan-türk dilində "Cümhuriyyət" işlənirdi. Sovet dövründə cümhuriyyət sözü leksikondan çıxdı.
O cümlədən, sovet dövründə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti haqqında yazılan kitabların, məqalələrin əksəriyyəti rus dilindədir.
Rus dilində yazıldığı üçün AXC də ADR kimi qeyd edildi və beləcə, ictimai fikirdə daha çox qaldı.
Amma Cümhuriyyətin ərəb əlifbası ilə yazılmış ilk sənədində dövlətin adı Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti kimi göstərilib.
1918-1991: Bir müstəqilliyin iki bəyanı
"Qafqazın Pensilvaniyası" - Bakı və I Dünya Müharibəsi
21-ci ilin Qars müqaviləsi: bu necə baş verdi?
Azərbaycanın nümayəndə heyətinin prezidenti Əlimərdan Topçubaşovun Paris Sülh Konfransına ünvanladığı məktublarda Azərbaycanın adı fransızca Azərbaycan Respublikası olaraq yazılıb
Şirməmməd Hüseynov(jurnalist-tədqiqatçı):
Dövlətin adı Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətdir, sənədlərdə bu cür göstərilib. Vaxtilə rus dilinə düzğün tərcümə edilməyib.
İndi təsəvvür edin, Çin Xalq Respublikası var, kim onu "Kitayskaya Demokraticeskaya Respublika" adlandıra bilər? Tərcümə edilir: "Kitayskaya Narodnyaya Respublika".
Heydər Əliyevin vaxtında televiziya ilə çıxış elədim, dedim ki, Azərbaycanda ADR adında dövlət olmayıb.
Heydər Əliyev Milli Arxiv İdarəsinin o vaxtkı rəhbəri Ataxan Paşayevi yanına çağırıb ki, orijinalı mənə gətirin. İstiqlal bəyannaməsini ona aparıblar, oxudub ki, orda dövlət Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti adlandırılır.
Ondan sonra dedi ki, bəs niyə Demokratik Respublika adlandırırsız. Bundan sonra onun AXC ilə bağlı sərəncamlarında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yazıldı.
Hesab edirəm, dövlətə nə ad veriblərsə, o adla da adlandırılmalıdır.
Mənbə: BBC News Azərbaycan
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Dərman xərcləri artır
Şvarsnegger 61 yaşlı Sara ilə qayıtdı-FOTO
1 günə izləyicilərinin sayı 2 milyona çatdı - FOTO
Şahinin Aleyna Tilki AÇIQLAMASI
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Günün qoroskopu: yaranmış situasiyanı təhlil edin
İkinci, dağılmış Yer tapıldı
Pensiyaçıların nəzərinə!
Nəqliyyat Nazirliyinin böyük layihəsi puç oldu?
Əli Əsədovdan epidemiya və karantin halları ilə bağlı VACİB QƏRAR
İrem Derici artıq çəkilərini belə gizlətdi-FOTO
Uşaqların idman etməsi ilə bağlı bilinən yanlışlar
Bu ölkədə internet pulsuz oldu
Kadırov bütün müsəlmanların əvəzinə sərt cavab verdi
Hava haqqında
Menstruasiya günü nəyi vəd edir?
Microsoft da rəqəmli valyutanı qəbul edir
Murat Yıldırım
Hər gün bir qaşıq bal və darçın
"Eurovision" Ermənistanın təxribatına münasibət bildirdi
Beyni necə sakitləşdirmək olar?
Ağcaqanadları uzaqlaşdırmağın 4 yolu
Bu gün Milli Mətbuat Günüdür
Android üçün olan WhatsApp-da mükəmməl funksiya
Virtual aləmin reallıqları
Moskva metrosunda gənc böcəklərlə dolu hovuza uzandı
Üz təmizliyində edilən 10 səhv
Yarmarkalarda qiymət bazardan niyə bahadır?
Kraliça yenə işçi axtarır-47 min manat
Azərbaycanda vətəndaş nikahı qanuniləşdirilə bilər
Bu şəxslər cərimələnəcəklər-ƏTRAFLI
Qızı ilə eyni yaşda görünən qadının gözəllik sirləri
Qaşınan saç dərisi üçün nə etməli?
Hava haqqında - 15.02.2014
Gəlin toyundan qaçırsa... biz haraya sürüklənirik?
Külək zəngi nümunələri
Sabahın HAVAsı
Avropa Birliyi İraqa 75 milyon dollar yardım edəcək
Şuşa necə azad olundu? - VİDEO
"Ş" hərfi ilə başlayan adların mənası
Gənclər bu xəbəri çoxdan gözləyirdilər!
Sobada soğan halqası (foto resept)
İnstagramdakı ''Son Görünmə vaxtı'' necə deaktiv edilir?
İlk görüşə nə geyinməli?
Toxunma uşaq corabları
Koronavirusdan sonra ən çox rast gəlinən fəsadlar açıqlandı
Təhsil naziri Gənc Müəllimlərə xitab etdi
Kələm salatı (foto resept)
İnsan ayaqdan, at dırnaqdan xəstələnər
Kişini qadına bağlamağın yolları
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)
- ŞƏRHLƏR