Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycanlı rəssam Merilin Monronun portretini elə yaratdı ki... - VİDEO - FOTO
Bakı-Tbilisi-Qars layihəsi çərçivəsində xəttə ilk qatar buraxıldı
Bakıda bayram namazı qılınır - CANLI YAYIM
Ziyafət geyimini necə seçməli?
Revani (foto resept)
Əcaib görünüşlər: bu da modadır?
Qulağınız "yanır"?
Kabayeva mandatdan imtina etdi
Nişan üzüyü şayiələrə səbəb oldu - FOTO
Bir-birimizə xoş söz deməyin əhəmiyyəti nədir?
Hazırlaşın: WhatsApp inqilab edəcək - FOTO
Ronaldo “Intagram”ındakı reklamlara görə nə qədər qazanır?
“Ginnesin Rekordlar Kitabı”na düşən pişik - FOTO
Bizimkilər də güldürürlər...
Bazar ertəsi sindromundan qurtulmağın YOLLARI
Məşhur cütlük ayrıldı-FOTO
Kim nə qədər yatır?
Dubayda nadir təbiət hadisəsi - VİDEO
Həzm sistemini gücləndirən üsullar
9 uşaqlı müğənnidən məsləhət-FOTO
Kosmosa 12 günlük səyahət - Qiymət açıqlandı/Video
"Heydər Əliyev və Azərbaycan tarixi" adlı II ümumrespublika bilik yarışı keçiriləcək
Putinə inanılmaz təklif: “Mənimlə evlənin"
Tuba Ekinci Xocalı soyqırımından yazdı
Azərbaycanın "Eurovision-2011" mahnısı məlum oldu
Məşhurlar 80-ci illərdə
Sabahın HAVAsı
"Ağıllı" üzük faydalı köməkçiniz...
Repetitorlara da qadağa qoyuldu
Operativ Qərargahdan brifinqlərlə bağlı iddialara CAVAB
300 illik mumiya 1 saata çürüdü
Abonentlərin nəzərinə: Ödəmə terminallarından istifadə etməyin
"Sumqayıt təxribatı - “Qriqoryanın işi”
Kadırovdan çox sərt açıqlama
Gəlinlik alarkən bunlara diqqət edin!
"Bizim Tarla" - AJVAR SALATI
Qeyri-adi üzüklər
Bakıda eyvana paltar asmaq QADAДћAN olundu
Qadın geyim ölçüləri
Azərbaycanda uşaqlara qoyulan 10 ən populyar ad
"Yaz günü" salatı (foto resept)
QALİB SEÇİLDİ - "Şah əsərim"
45 kiloqram arıqlayan Adelin sirri
Qadınların bilməsi lazım olan 22 qayda!
Yeni trend: Saç sırğaları
Pul ilə aranız necədir? (test)
94 kiloqram arıqlayıb heyran etdi - FOTO
İdmançımız Dünya çempionatının medalçısı oldu
Pomidorun yararları
Bu şəhərdə necə insanlar yaşayır?
- ŞƏRHLƏR