Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? - 24 fevral
Məryəmin qızı ilə rəqsi 2 milyon izlənildi-VİDEO
Cerenin “güpür” qalmaqalı - FOTO
Arı südünün faydaları
Sabaha gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb.
Sakit okeanı ilk dəfə avarla keçib
Tayson və Cons “Black Lives Matter” titulu uğrunda şou-döyüş keçirəcəklər
Evləri ola-ola kirayə yaşayacaqlar - FOTO
Microsoft da rəqəmli valyutanı qəbul edir
Hava dəyişiklikləri hansı xəstəliklərə yol açır?
Moskva və Bakı V Beynəlxalq Humanitar Forumuna hazırlaşırlar
"Eurovision" təmsilçimiz qırmızı xalıda
HAVA necə olacaq?-4 Fevral
Qış aylarında dəri baxımı
Rusiyalı alimdən yeni xəbərdarlıq
HAVA necə olacaq?
Azərbaycan valyuta bazarının həftəlik icmalı
Prezidentdən rabitə nazirliyinə yeni təyinat
Ən çox çəki artıran qidalar hansılardır?
Riçard Gir 3-cü dəfə ata oldu-FOTO
Türkiyədə daha 16 nəfər koronavirusdan ölüb
Moskvada 70 il sonra ən güclü qar -FOTO
Bakıda dayanacaqlar hara yoxa çıxır? - FOTO
Sərdar Ortaç qız atası olmağa qərar verib
Azərbaycan və İran Araz çayı üzərindəki iki layihəni müzakirə ediblər
Hande Erçel arıqladı-FOTO
Hərbi qulluqçular üçün müjdəli qərar
Trampın yeni koronavirus testinin nəticəsi açıqlandı
Bakıda yağış davam edəcək
Hadisənin uşaqlıq fotosu
Yeganə boşanmadığını belə sübut etdi
Bakı dönərxanalarında qiymət döndü
Ebola Berlinə çatdı
Küçəyə çıxmaq qadağasını heçə sayan vətəndaşların polis görərkən etdikləri - VİDEO
Noyabr ayının qalibləri!
Azərbaycanda daha iki nəfər koronavirusdan öldü: 161 yeni yoluxma
Neftin qiyməti Azərbaycanı sevindirdi
Təmizlik şirkətlərinə niyə inam yoxdur?
Meryem Üzerli tənqidlərə məruz qaldı-SƏBƏB
Günün qoroskopu: ətrafdakılarla necə ünsiyyət qurduğunuza diqqət yetirin
İncəsənət tarixinin ən yaxşı 10 qar təsviri
"Tibbi sığorta haqqında" qanuna dəyişiklik edildi
İdmana yeni başlayanlar üçün tövsiyələr
LG yeni smartfonu təqdim etdi
Soyuqdəymədən necə qorunmaq lazımdır?
Ancelina Coli qızardılmış əqrəb və tarantul yedi
Maskalardan bu zaman imtina edəcəyik
2012-nin yay geyimləri
Susması üçün Meqan Markla pul təklif edilib?-SƏBƏB
Türkeş: "Azərbaycan xalqına hər cür dəstəyə hazırıq"
- ŞƏRHLƏR