Dəvədabanı - yazın ilk aylarında (mart aprel) çiçək açır,yarpaqlarının tam inkişafı may ayının axırında qurtarır.Yarpaqlarını (may-iyun) aylarında toplayır, sonra isə onları quru havalı yerdə nazik qatlarla sərib qurudurlar.
Bu bitki Zaqafqaziyada, xüsusən Azərbaycanın bir sıra dağlıq rayonlarında,ələxsus Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarının ətəklərində yerləşən rayonlarda geniş yayılmışdır.
Xalq təbabətində ağ ciyərlərin , vərəmdə dəvədabanının qurudulmuş yarpaqlarını çay kimi dəmləyərək içməyi öskürək əleyhinə isə qurudulmuş yarpaqları yandıraraq tüstüsünü nəfəs yolu vasitəsilə qəbul etməyi məsləhət görülür.Müxtəlif dəri xəstəlikləri, çiban, irinli yaralar və s. dəvədabanı bitkisi vasitəsilə müalicə edilir.
Soyuqdəymələrdə baş verən tənəffüs yollarının iltihabında, vərəmdə, ağ ciyər xəstəliklərinin başqa növlərində tər və bəlğəm gətirici yarpaqları qurudaraq çay kimi dəmləyib xörək qaşığı ilə gündə 3 - 4 dəfə içmək faydalıdır.
Eyni miqdarda dəvədabanı yarpağı ilə gicitkən yarpağını qarışdırıb,qarışığı 10 dəqiqə suda qaynatdıqdan sonra həmin su ilə başı yuduqda başın tüklərinin dibləri möhkəmlənir, baş kəpəklənmir və tökülmür.
Bağayarpağı- Enli,yaşıl yarpaqlı ot bitkisidir.Qonur rəngli xırda çiçəkləri sünbül şəklində bitkinin yuxarı hissəsində yerləşir.May-İyun aylarında çiçək açır,avqust-sentyabr aylarına qədər bunun çiçəklənməsi davam edir.
Azərbaycanda bağayarpağı bitkisinin 14 növünə təsadüf edilir.Bağayarpağı bitkisinin tərkibində bir çox müalicəvi əhəmiyyətə malik olan dərman maddələri aşkar edilmişdir.Karotin, S vitamini , kalium, kalsium duzları ilə olduqca zəngindir.
Bağayarpağı bitkisinin yarpaq və toxum hissəsindən qəbzlik zəif işlətmə dərmanı kimi, mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində,öskürəkdə, göy öskürəkdə istifadə edilir.
Bağayarpağı bitkisinin yaşıl yarpaqlarının dəri yaralarını (çiban, kəsik və irinli yaraları) tez sağaldıcı xassəsi xalq təbabətində çoxdan məlumdur. Bu məqsədlə bağayarpağı bitkisinin yarpağını qoparıb yaraların üstünə qoyaraq bağlamaq kifayətdir.
- ŞƏRHLƏR