Ay üzərində milyonlarla kraterdən əlavə LRO-nun kəşf etdiyi 200-dən çox dəlik var. Bu dəliklər gələcəkdə astronomlar üçün bir sığınacaq ola bilər.
Diametrləri 5 ilə 900 metr arasında dəyişən bu dəliklər ilk dəfə Yaponiyanın Kaguya kosmik vasitəsi tərəfindən görülüb. Kaguya ilə üç dəlik kəşf edilmişdi. Daha sonra LRO'nun dar bucaqlı kamerası'nın (Narrow Angle Camera-NAC) çəkdiyi minlərlə fotoşəkilin kompüterlər köməyiylə araşdırılması nəticəsində bu rəqəm olduqca artdı.
LRO-nun çəkdiyi Günəş işığının bir qismini yansıdan dəliklərdən biri
Arizona universitetindən Robert Wagner: "Bu çuxurlar Ay üzərində sığınacaq insanlara dəstək ola bilər. Səthin onlarl metr altında həyat qurula bilər. Bu çuxurlar astronomları səthdəki radiasiyadan, meteorit və gecə-gündüz arasındakı böyük istilik fərqindən qoruya bilər"-deyir.
Ay səthində böyük kraterlərin olduğu və tünd rəngi ilə seçilən 'Maria' adlı sahələr qatılaşmış lavadan meydana gəlmişdir. Qədim zamanlarda Mariaların lava axıntılarının lava okeanlarını meydana gətirdiyi düşünülür. Maria sözü latın dilindən tərcümədə 'dəniz' mənasını verməkdədir.
Wagner'ə görə bir çuxur, düşən bir meteoritin meydana gətirdiyi titrəmələr nəticəsində altı boşalmış səthin çökməsiylə meydana gələ bilər. LRO'nun çəkdiyi şəkillərdə bu çuxurların meydana gəlməsi haqqında çox az ipucuna rast gəlinir. Yer üzündə də bu tip boşluqlara rast gəlinir. Səthə şiddətlə çarpan böyük bir krater səthin yuxarı qalxmasına və altdakı lavanın çölə çıxmasına səbəb ola bilər. Bu da səth altında fərqli yerlərdə boşluqların meydana gəlməsini təmin edə bilər.
Çuxurların kəşfi eyni zamanda Ay üzərindəki lava okeanlarının necə əmələ gəldiyini də ortaya çıxarır. "Xüsusilə də bu dəliklərin varlığı Maria-nın meydana gəlməsinin anlaşılmasında çox önəmlidir. Orbitdən alınan görüntülərə baxıldığında dəliklərin göstərdiyi yeraltı layları görə bilirik. Səthdə ediləcək araşdırmalarla bu layların yaşları təyin oluna bilər."- deyə Wagner əlavə edir.
Bu günə qədər tapılan 200-dən çox dəlikdən 29'u bir milyard il yaşından gənc olub "Kopernik" krateri olaraq təsnif edilmişdir. Kaguya'nın kəşf etdiyi üç dəlik də bunlar arasındadır.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Sabahın HAVAsı
Tədris ilinin uzadılması nəyə hesablanıb?
Erməni təcavüzü nəticəsində Gəncədəki itkilər açıqlandı
Körpələrə qulluq
Saç qaynağı etdirməyin zərərlərini bilirsinizmi?
Makaronlu pomidor dolması (foto-resept)
Nazirlik hərəkətə keçdi
HAVA necə olacaq? 23-yanvar
Nazirdən əlaçı şagird və tələbələrə güzəştlərlə bağlı AÇIQLAMA
Qadının hədiyyəsi ərinin ölümünə səbəb oldu-FOTO
"Bu, o demək deyil ki, dövlət xəstəxanalarında xidmət pullu olacaq" - MÜSAHİBƏ
Dərini nəmləndirən maska
Qar səbəbindən məktəblər tətilə buraxıldı
Qədim Misir stomatoloqlarının metodu alimləri heyran edib
Türk mətbəxindən "Gavurdağı" salatı (foto resept)
Ərdoğan bu gün Bakıya gəlir
Şuşanın havadan görüntüsü - VİDEO
Ərdoğan Ancelina Coli ilə oteldə görüşüb
İrem Derici sarışın oldu - FOTO
"Ginnesin Rekordlar Kitabı"na düşən Bakı metrosu haqda 10 MARAQLI FAKT
Saba Tümər bu dəfə də diqqət çəkdi
Məşhur serial yenidən çəkilişlərə başladı-FOTO
Körpələrdə barmaq sorma və qəbizlik
Pik xəstəliyi
2013-cü ilin ən yaxşı fotoları
Rusiyada Mi-24 helikopteri qəzası ilə bağlı cinayət işi başlandı
Məşhur cütlüyün toyu təxirə salındı
Rusiya kataloqunda saxtakarlıq: Ermənilər Gürcüstan şəhərinə iddialarını ortaya qoydu - FOTO
ABŞ-da Azərbaycana qarşı çağırış
Britaniyanın yeni kralı bəlli oldu
Rəsulzadə ilə bağlı planlar gələn həftə bilinəcək
Gəlinlər üçün ayaqqabılar
"Pul tələb edən həkimin gözünü çıxarmaq lazımdır" - "5 nömrəli"nin baş həkimi
Gözəllik üçün fotoks
Metroda qatarlar dayanacaq
Aslı Enverin paylaşımı HEYRƏTLƏNDİRDİ - FOTO
Metastaz niyə yaranır?
Rəngli peçenyelər (foto resept)
Bu şəxslər təhsil haqqından azad edilə bilər
Karantin rejimi daha bir ay uzadıldı - RƏSMİ
Bütün noutbuklar üçün eyni...
Qəribə sərnişinlər və sürücülər
"Facebook"u bağlayan ölkələr
"Babil" serialının səhnəsi sosial mediada SƏS-KÜY yaratdı - VİDEO - FOTO
Daşaltı əməliyyatından 23 il ötür
Andrey Kudryaçenko: "Bakı mədəni dəyərləri bölüşmək üçün mühüm məkandır"
İyunun qeyri-iş günləri məlum oldu
Bayden Rusiyanı hədələdi: “Əgər qalib gəlsəm...”
2013 Qızıl Qlobus mükafatında ulduzların geyimləri
Çimərlik geyimləri
- ŞƏRHLƏR