Düşüncə düşünmə aktıdır, daha çox düşünmə imkanıdır.O, bəzən əqli-məntiqi mülahizələrlə, ictimai-fəlsəfi və dini əxlaqi düsturlarla daxili duyğuya,mənəvi ruhi işiqlanmaya, özünü, haqqı və həqiqəti tanımağa yönəldir.
İnsanın həyatında sadədən mürəkkəbə doğru istiqamətlənən psixi fəaliyyət formaları aşağıdakı ardıcıllıqla psixoloji məfhumlarla ifadə olunur: duyğu, qavrama, yaddaş, təfəkkür, düşüncə və s.
Duyğu - hissiyyat üzvləri vasitəsilə bizi əhatə edən aləmin əşya və hadisələrinin ayrı-ayrı xüsusiyyətlərinin beyin qabığında əks olunmasıdır.
Qavrama - hissiyyat üzvlərinə birbaşa təsir edən ətraf aləmin əşya və hadisələrinin bütövlükdə mərkəzi sinir sistemində əks olunmasıdır.
Yaddaş - keçmişdə qavranılmış bilik ehtiyatlarını və həyat təcrübəsini beyində saxlamaq və lazım olduqca ondan istifadə etmək qabiliyyətidir.
Təfəkkür - duyğu üzvləri,həyat təcrübəsi və bilik ehtiyatları vasitəsilə gerçəkliyin beyində əks olunmasının sözlərlə ümumiləşdirilərkən cisim və hadisələr arasındakı qanunauyğunluqlardan əqli nəticə çıxarmaq qabiliyyətidir.
Düşüncə (şüur) - insanın ali sinir fəaliyyətinin ən yüksək pilləsi olmaqla özünü və xarici aləmi dərk etməsidir.
Ətraf aləmin dərk olunması prosesində iştirak edən psixi mexanizmlər içərisində ən sadə akt duyğudur.Duyğu vasitəsilə hər hansı bir xassəni dərk edirik, onun haqqında təsəvvür yaradırıq. Beləliklə, ən sadə ən elementar duyğu aktı vasitəsilə hər hansı şeyi tanıyırıq (yaddaş) və mühakimə yürüdürük (təfəkkür). Lakin bundan əlavə öz mürəkkəbliyi və mənşəyinə görə duyğudan sonra bu prosesdə iştirak edən mexanizm qavramadır. Qavrama mexanizmində hər hansı konkret bir hissiyyat deyil, qavranılan hadisənin bütün tərəfləri - həcmi, rəngi, qoxusu və s. aydınlaşdırılır,tam şəkildə dərk edilir. Deməli, qavrama prosesi yüksək inkişafa malik təfəkkürün mövcudluğu ilə reallaşır.Bundan əlavə, duyğu,qavrama,təfəkkür və s. kimi məfhumlar zaman keçdikcə və insan yaşa dolduqca dəyişir,zənginləşir.Bu məfhumların mahiyyəti onların obyektiv dünyanın subyektiv obrazı olmasındadır və bu proseslərin əsasını təşkil edən psixi mexanizmlərin sistem xarakterli olaraq qarşılıqlı təsir əlaqəsində fəaliyyət göstərməsindədir.
Təfəkkürün birbaşa beyinlə funksional əlaqəsini qəbul etsək bunun yalnız fərdə aid olduğunu görərik. Cəmiyyətin nə beyni, nə də hissiyyat üzvləri yoxdur və ictimai düşüncə məfhumlar, anlayışlar, əqli nəticələr formasında mövcud olmaqla dil və yazı kmi ən ali formada təzahür edir.
İnsan cəmiyyətlərinin yaranma və inkişafı tarixinin analizi göstərir ki, ilkin mərhələlərdə düşüncə hər hansı fərdin ayrılıqda funksiyası kimi mövcud olmamışdır. İnsanların bir-birilə təmasda olması, ümumi məqsədə yönəlmiş birgə fəaliyyəti nəticəsində formalaşmışdır.
İctimai şüur sosial qarşılıqlı əlaqənin formalarından biridir.Hər hansı qarşılıqlı təsir əlaqəsi bir forma daxilində ayrı-ayrı qarşılıqlı əlaqələrin birinin digəri ilə əvəz olunması və ümumi əlaqələrin cəmlənməsi nəticəsində yaranır.İctimai şüur fərdin təfəkkürünün birbaşa təzahürü kimi yox, onun, dolayısı ilə ayrı-ayrı fərdlərin təfəkkür qarşılıqlı əlaqəsi kimi formalaşır.
Cəmiyyət düşünmür deyiriksə, bu sözləri beyin haqqında deyə bilərik. Beyin düşünmür, insan beyin vasitəsilə düşünür.Beyni bədəndən ayırıb hər hansı qidalı mühitə yerləşdirsək, nə beyin, nə də beyindən ayrılmış bədən düşünə bilməz. Yəni fərd ayrılıqda ictimai şüur yaratmır.Cəmiyyətin fərdləri olmasa, ictimai şüur yararana bilmir.
Ardı var
XƏBƏR LENTİ
Bakıda evlərin kreditlə satışında qadağa
Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası yaradıldı, üç dövlət qurumu LƏДћV EDİLDİ
Uşaqları istilərdən necə qorumalı?
Qurbanlıq barədə ən çox verilən suallara cavablar
ƏRZAQLARIN QRAMLA ÖLÇÜ CƏDVƏLİ
“Forma-83” elektron formada veriləcək
Günəşin zərərindən qorunaq
Mən necə arıqladım?
Zakir Həsənov şəhidlərimiz və yaralanmış hərbçilərimizlə bağlı göstəriş verdi
Naringili dondurma(foto resept)
Hadisənin ələ salınan papağının ŞOK qiyməti
Qar və buz festivalı
ÜST Vyetnamda yeni yayılan virusla bağlı məsələyə aydınlıq gətirdi
Moskva Dövlət Universitetinin Bakı filialı vakant iş yerlərinə sənəd qəbulu elan edir
Notr-Dam kilsəsinin sirli tarixi
Erməni yazıçı azərbaycanlı xanəndəyə poema həsr etdi
Azərbaycanda hava kəskin dəyişəcək
İyulun 10-da keçirilmiş imtahanların nəticələri elan olundu
2016-cı ildən Azərbaycanda xüsusi vergi rejimi tətbiq olunacaq
Küçəyə atılan it özünə iş tapdı
Gediş haqqıyla bağlı AÇIQLAMA
İnsanlar və əsərlər arasındakı uyğunluq
Mehriban Əliyeva: “Azərbaycan bayrağına, Azərbaycan əsgərinə, Azərbaycan xalqına eşq olsun”
Azərbaycan avstriyalı idmançının müalicə xərcini üzərinə götürdü
Meyvə və tərəvəzlərdən əl işləri
Bilmədiyiniz maraqlı faktlar
Bakıda səbrsizliklə gözlənilən qar evlərin istiliyini apardı
Ozan Güvəndən ilk açıqlama-FOTO
Strasburq Universitetinin prezidenti azərbaycanlı tələbələrə müraciət etdi
“Vosmoy bazarı” bağlanır - ÖZƏL/FOTO
“Wi-Fi” şəbəkənizə mane ola biləcək 6 səbəb
Düşmənin məhv edilən döyüş texnikasının siyahısı - RƏSMİ
Qarabağda atəşkəsə nəzarət edəcək Türkiyə hərbçiləri Azərbaycanda
Yanmış təyyarədən sağ çıxdı - Lotereyada 1 milyon dollar uddu - FOTO
Pomidor şirəsində skumbriya balığı (foto resept)
Fatma Girik vəsiyyətnamə yazdı-FOTO
Azərbaycanda internetin qiyməti aşağı salınır?
Kənan Doğulu Beren Saata mahnı həsr etdi
Orta qulaq iltihabı uşağınızı kar edə bilər
Bayramqabağı bazarlarda qiymət
100 milyon dollarlıq hədiyyə
Məcburi köçkün uşaqlarının yemək xərci kəsiləcək
Sabunla həll edə biləcəyiniz problemlər
Azərbaycanda 3 mindən çox ailə Facebook-a görə boşanıb
Çimərliklərə xarici dil bilən ofisiantlar cəlb edilir - Turistlər artıb
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Azərbaycan diasporu fəalının rəhbərlik etdiyi fond Moskvada xiyaban salıb
Səbinə Əliyevanın Şuşanın işğaldan azad olunması ilə bağlı xalqımızı təbrik edib
Azərbaycanda kolleclərə qəbulda yenilik
"Huawei" istifadə edənlərin DİQQƏTİNƏ: Artıq işləməyəcək
- ŞƏRHLƏR