İnsan beyni, insan anatomiyasının ən qarışıq və aydın bilinməyən çətin qisimlər arasında yer alır. Yaxşı beyinlə əlaqədar bir çox insanların bilmədiyi maraqlı məlumatlar nələrdir?
Beynə gedən və gələn sinir siqnallarının sürəti saatda 273.6 km-ə çata bilir. Bu məlumat ətrafımızda inkişaf edən hadisələrə necə bu qədər sürətli reaksiya verə bildiyimizi və bir ağrını anında hiss etdiyimizi izah edir.
Beyin 10 Wattlıq bir lampa qədər enerji istehlak edir. Bununla bərabər, beyin qandakı oksigenin 20 faizini xərcləyir.
İnsan beyninin yığa biləcəyi məlumat miqdarı bir ensiklopediya içindəki məlumatdan 5 qat daha çoxdur.
Beyin gecə, gün ərzində olduğundan daha aktivdir. Neyronlar insanın həyatı boyunca inkişafa davam edir. Neyronların tipinə görə məlumatın axış sürəti dəyişiklik göstərir.
Beyin hər hansı bir ağrı hiss etməz. Bütün ağrıların qaynağı beyin olmasına baxmayaraq, öz üzərində ağrı qəbul ediciləri olmadığı üçün ağrını hiss etmir. Amma ətrafında çox toxuma, sinir və damarlar var və bunlar ağrıya həssasdır.
Kimyəvi olaraq, beynin başlıca quruluş maddəsi zülallardır.
Lakin bədənin digər orqanlarında çox olmayan bəzi yağlı maddələr (lesitin kimi) beyində bol miqdarda olmaqdadır.
Sinir fəaliyyətinin enerjisi qlükozanın (bir sadə şəkər) oksigenlə yanmasından təmin edilər. Beynin kimyəvi və ya fiziki xüsusiyyətləri bədənin digər organlarındakından çox bir fərq göstərməz.
Onurğalı heyvanlar və insan ana bətnində rüşyem halında ikən beyinləri boru formasında bir boş orqandan inkişaf etməkdədir. Orqanın ortasındakı boş qisim daha sonra onurğa iliyində daralarak onurğa iliyi "mərkəzi kanalı" nı meydana gətirir.
İnsan beyni mərkəzi sinir sistemini idarə edər, ekoloji sinir sistemini idarə yönləndirir və dərhal insanın bütün funksiyalarını nizamlar.
Ürək atışı, nəfəs alma və həzm kimi istəksiz tədbirlər, beyin tərəfindən idarə olunur.
İnsan beyni orta 1,5 kq ağırlığındadır. İnsandan insana, 1130 ilə 1260 cm olaraq dəyişən həcmə malikdir. İnsanda beynində təxminən 86 milyard sinir vardır.
Beyin canlı ikən yəni qan dövranına sahibkən olduqca yumşaq bir quruluşdadır. Boz maddədən ibarətdir.
Beynin funksiyaları;
Duyğu orqanlarından gələn xəbərdarlıqlar qiymətləndirirlər.
Problem və hadisələr düşünülür, həll olunur.
Öyrənmə fəaliyyəti və yaddaş faktı təmin edilər.
Acmaq, susamaq, yuxu, oyanıqlıq fəaliyyətləri təşkil edilir.
Qan təzyiqi və bədən istiliyi tənzimlənir.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR