Valideyinlər üçün ölümü uşağa izah etmək çox vaxt çətin olduğu üçün ümumiyyətlə gerçək olmayan hekayələrə müraciət edilir. Bu tərz davranışın uşaqlar üçün faydalı olmayacağını ifadə edən mütəxəssislər, uşağa ölümü anlatma üsulunda uşağın yaşı və ruhi inkişaf səviyyəsinə rəhbərlik etməsi lazım olduğunu bildirib. Ölən adamın geri gəlməyəcəyi gerçəyinin uşağa, yaşı nə olursa olsun, hiss etdirilməsi lazım olduğunu söyləyədilər.
"Ölümün təhlili olduqca çətin və qarışıq bir faktı uşaqlara ötürmək çətin lakin öhdəsindən gəlinəbilir bir prosesdir. Beş yaşından kiçik uşaqların, tez-tez xəyallar və həqiqətləri qarışdırdıqlarını, məcazdan anlamadıqlarını bilirik. Beş yaş yalnız başlama nöqtəsidir. Anlamak qabiliyyəti buluğ çağına qədər artacaqdır.
Uşaq ətrafındakı böyüklər daha hələ ona bir şey açıqlamadan onların bədən dillərindən, mimikalarını, göz yaşlarından, danışma tonlarında, mühitdən xoşuna gəlməyən bir hadisə ilə qarşı-qarşıya qaldığını hiss edir. Bu bir yarım, iki yaşındakı çox kiçik uşaqların belə bacara biləcəyi bir şeydir. Bu səbəbdən ölüm haqqında uşağa məlumat verməsi lazım olan böyüyün uşağın onsuz da pis bir xəbərə hazırlıqlı olduğunu bilməsi işini asanlaşdıra bilər. Yəni uşağın ruhi quruluşu pis xəbəri almaq üçün, tamamilə özbaşına, sanki bir hazırlıq etmişdir. Uşağa məlumat verən adam, mümkünsə birinci dərəcədən, ona ən yaxın böyük olmalıdır. Seçilən məkan təravətli, işıqlı və səssiz bir mühit olmalıdır. Anlatma əsnasında yetkin soyuqqanlı olmağa diqqət göstərməli lakin duyğularını basdırmaq üçün həddindən artıq bir səyə da girməməlidir.
Belə həssas bir mövzu söylənilərkən insanların səsi titrəyəbilir, gözlərindən yaşlar süzüləbilər. Beş yaşından kiçiklərə ölümü və səbəb olan prosesi bütün açıqlığıyla izah etməyə çalışsanız da, o, öz hekayəsini yazacaq, fantastika-xəyal dünyasında bir yerə oturdacak, sizin söylədiklərnizlə çox maraqlanmadığını görə bilərsiniz. Bu vəziyyətdə israrlı olmaq, onun özünə yaratdığı hekayənin düzgün olmadığının söyləməyin heç bir faydası yoxdur. Tək əhəmiyyətli nöqtə, ölən adamın geri gəlməyəcəyi gerçəyinin uşağa, yaşı nə olursa olsun, hiss etdirilməsidir. Xariciə getdi, uzun bir tətildə, səmadan bizi seyr edir kimi hekayələr uşağın başını qarışdıracağı üçün qətiliklə təklif edilməz. Beş yaş və yuxarı uşaqlar qəbiristanlıq səfərinin mənasını, əhəmiyyətini hiss edə bilərlər və arzu etsələr böyüklərin müşayiəti altında mərasimlərdə iştirak edə bilərlər.
Mütəxəsislər,ölən şəxsin ardından böyüklərin tutacağı yas dövrünün əhəmiyyətli bir pillə olduğunun vurğulayaraq, "Şişirdilmiş və uşağı qorxuda biləcək yas xaricində uşaq da yas mühitində ola bilər.
Böyüklər kimi uşaqların da sevdiklərinin arxasından bu sağlam duyğunu yaşamaları lazımdır. Hər bir uşaq üçün fərqli olmaq şərtilə, altı ay qədər keçə biləcək müddətdə yuxu, iştah kəsilməsi, tündxasiyyətlik, inadçılıq, məktəb uşaqlarında isə, diqqət dağınıqlığı, problemlər tez-tez müşahidə olunur. Ailələr bu həssas keçiş dövründə zorlanma yaşaya bilərlər. Bu hallarda uşaq psixoloqundan kömək almaları məsləhətdir .
XƏBƏR LENTİ
HAVA necə olacaq?
Peyvəndin tərkibində alüminium və civə varmı? - VİDEO
Hamiləlikdə sağlamlığınızı və formanızı qoruyun
İşias - kimdən yan keçib?
Cirə çayının FAYDALARI: nəfəs yollarını təmizləyir, köpü aradan qaldırır
Evdə idman hərəkələri
Şimal bölgəsinin sakinləri Qusarda səyyar "ASAN xidmət"dən yararlana biləcəklər
Manatın sonu necə olacaq?
Uşağını əmizdirən anaya pul veriləcək
Bu şəkil üçün 179,4 milyon $ saydılar
Məşhur müğənni üçüncü dəfə ana oldu
Livanda qadın polislər turist cəlb etmək üçün şort geyindilər
ŞOK PROQNOZ: "Neft 10 dollara düşə bilər"
İşğal altında olan ərazilərdə fitosanitar vəziyyət açıqlandı
2012-2013 payız-qış çanta modelləri
Aleyna Tilkinin bədxərc olduğu üzə çıxdı
Ərikli-çiyələkli piroq(foto resept)
9 yaslı Ömərin qeyri-adi bacarığı-VİDEO
Dünyada İLK - Siçan Virusu
Soyuq havalarda dəriyə qulluq
Azərbaycan Ordusu düşməni dəqiq zərbələrlə məhv edib - VİDEO
Uzunömürlü ailələrin sirri
Rəngarəng tort (foto resept)
Qəbiristanlıqda şok olay: tabut boş çıxdı
Bir ilə 90 kq arıqladı-FOTO
Azərbaycanda yeni şəhər
Hikmət Hacıyev Şuşanın işğaldan azad olunması ilə bağlı paylaşım etdi
Avropa Birliyi Rusiyanı təəccübləndirdi
Tarkanın ad günüdür və o...
Həddindən artıq musiqiyə qulaq asmaq sağlamlığınız üçün təhlükəlidir.
Müddətsiz əmək müqaviləsi üçün müsahibələr onlayn keçiriləcək
Ermənistanla Qazaxıstan arasındakı gərginlik artır
Türkiyədə qasırğa Azərbaycana uçuşları gecikdirdi
Rəngli kağızlar, həndəsi fiqurlar
Yeni trend: Asimetrik şalvarlar
Ledi Qaqa Bakıya neçəyə gəldi?
Dünyanın ən böyük yaddaş kartı o olacaq
Sellülitə son
Zəncəfilin dəriyə faydası
Sabahın HAVAsı
66 gün avtonom rejimdə işləyən smartfon
Toyuq ətinin faydalarını bilirsinizmi?
Bu sezon makiyajda minimalizm dəbi
Açıq beyin əməliyyatı zamanı Xəstə Skripka Çaldı - VİDEO
Everestə çıxan köpək
Azərbaycanda vətəndaş nikahı qanuniləşdirilə bilər
Son günlərdə ən məşhur modellər
Hollivud aktyoru uşağı xilas etdi-FOTO
412 metr yüksəlikdə qorxu
Pendirli, ispanaqlı makaron (foto resept)
- ŞƏRHLƏR