Bu dəfəki xəbərimdə hər birimizin sevərək istifadə etdiyi, hətta hər gün azı bir ədəd də olsa yediyimiz dadlı banandan bəhs edəcəyəm. Bananı çox zaman bir meyvə olaraq düşünüb istifadə edirik. Halbuki, banan nəinki meyvə, hətta diset sayılır. Adətən arıqlamaq istəyən xanımlar gərgin idman hərəkətlərindən sonra bir ədəd banan yeyirlər. Bununla itirdikləri enerji mənbəyini bərpa etmək və eləcə də bananın tərkibindəki kalsiumdan faydalanmaq istəyirlər. Əslində isə banan şəkər tərkibli disertdir. İdman hərəkətlərindən dərhal sonra onu yeməkdənsə böyürtkən şirəsi və ya kök şirəsi içə bilərsiz. Bu həm itirilmiş enerjini bərpa edər, həm də sağlam şəkildə pəhrizinizi davam etdirməyinizə kömək olar. Bu misalı çəkməkdə məqsədim odur ki, banan haqda hələ bilinməyən çox məlumat var. Hansı ki, o məlumatı hər tərəfli araşdıraraq, vahid şəkildə bizlərə təqdim edən Azərbaycan yazıçı-publisisti, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nübar xanım Həkimovadır. Elə məhz onun əldə etdiyi nəticələr əsasında sizə bu günkü xəbəri təqdim edirəm. Burada siz bananın kimyəvi tərkibi və faydaları haqda öyrənə bilərsiz.
Banan ot bitkisi olub güclü şirəli kök sisteminə malikdir. Bananı cənnət çörəyi, tərəvəz xörəyi, yol çörəyi, bağ çörəyi və s. adlandırırlar. Çiçək saplağı tüklərlə əhatə olunub, çiçək yanlığı isə tünd qırmızı rəngdədir. Meyvələri uzun olub, yetişən dövrdə uzunsov, üç üzlü olur, özəyi unludur. Toxumu (əgər varsa) çox yastılanmış şəkildə olur. Banan meyvəsinin tərkibində 75-76%-ə qədər su, 15-25%-ə qədər şəkər, 7% nişasta, 1,3% zülal, 0,3-0,6% efir yağı, sellüloza, alma turşusu, ferment, pektin maddələri, kalium duzları, C, B2, PP, E və provitamin A tapılmışdır. Qabıq hissəsində çoxlu tanin və karotin maddələri vardır. Bananın tərkibində olan sulu karbonlu maddələr buğdanın tərkibində olanlardan tez həll olurlar. Meyvənin xoş iyi onun tərkibində olan efir yağının miqdarından asılı olur.
Banandan ən çox təzə halında desert yeməklərində istifadə olunur. Yetişməmişindən isə ədviyyat məqsədləri üçün tərəvəz xorəklərinin tərkibinə əlavə edilir. Ətli hissəsindən un, pudra, cem, həliməşik şirə, marmelad, sirop və s. hazırlanır. Meyvələrindən dərman kimi işlətmə və mədə xəstəliklərində istifadə olunur. Yetişməmiş meyvə və çiçək hissələrindən hazırlanan mürəbbədən şəkər xəstəliklərində istifadə edilir. Meyvələrindən hazırlanan müxtəlif şirələrdən, gərgin əməklə məşğul olan adamlarda əmələ gələn ateroskleroz, hipertoniya, dizenteriya, nazik bağırsaq, mədə iltihabın, böyrək və s. xəstəliklərdə istifadə olunur. Şəkər xəstəliklərində mədədə turşuluq prosesi artdığına görə həmin xəstələrə banan meyvəsindən qəbul etməyə icazə vermirlər. Tərkibində qiymətli fizioloji-aktiv maddələrin: serotin, nerpi-nefrin, dopamin, katexolamin və s. olması ilə əlaqədar olaraq bundan bağırsaq və mədədə əmələ gələn yaraların müalicəsində müvəffəqiyyətlə istifadə edilir. Bunun şirəsi ilə daxili qanaxmaların dayandırılmasında, dizenteriya, onikibarmaq bağırsağın iltihabının əleyhinə, vəba xəstəliklərində istifadə edirlər. Bundan başqa bananın şirəsindən həyəcanlanma, ürək keçmələrində də istifadə olunur. Bitkinin kök hissəsindən alınan küldən qurdsalıcı vasitə kimi istifadə edilir.
Banan kalium elementinin mənbəyidir. İnsan orqanizminin daxili hüceyrələrində toplanan K elementi ürəyin, qaraciyərin, beynin və ən çox isə əzələlərin normal fəaliyyət göstərməsinə xidmət edir. Şəkər xəstəliyinə düçar olan insanların banan yemələri məsləhət görülmür. Banan mədə yaralarını müalicə edir. İnsanların 50%-i mədə yarasından əziyyət çəkirlər. Mədə yarasının müalicəsində banandan hazırlanan sıyıqlardan, cövhər və şərbətlərdən geniş istifadə edilir. Belə ki, banan preparatları mədənin selikli qişasına müsbət təsir edib, onun tez bir zamanda bərpa olunmasına səbəb olur. Mədə yaralarını adi meyvələri yeməklə də müalicə etmək olar. Banan insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. Banan meyvəsinin tərkibində tonuslaşdırıcı təsirə malik efedrin maddəsi olduğundan onu qəbul edən zaman qan təzyiqi aşağı olan insanlarda arterial qan təzyiqi normaya düşür, bunun nəticəsində mərkəzi sinir sisteminin müsbətə doğru fəaliyyəti yüksəlir, sonda şəkərin miqdarı qaydaya düşür, ağciyər bronxlarının əzələlərinə təsir güclənir. Banan qəbul edən insanda tonus artır, iş qabiliyyəti yüksəlir, yorğunluq aradan qalxır.
XƏBƏR LENTİ
Bu müəllimlərin maaşı artırılacaq
3 yaşlı uşaqlar bağçaya göndərilməlidirlərmi?
Leykemiya haqqında bilmədiklərimiz
Təəsüf ki.Arsen Vengerin komandası öz ad günündə məğlub oldu
Daban çatlarından necə qurtulmaq olar?
Həştərxan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrı Bakıya gəlir
Ukrayna prezidentindən çağırış
YENİ DƏB: Bekhemdən qeyri-adi təklif-FOTO
Bakıda şortikli kişilərə qəribə qadağa
Ağdamın Çuxurməhlə kəndinin görüntüləri - VİDEO
Onun əl işi Azərbaycanda ilkdir - FOTOLAR
Müddətsiz əmək müqaviləsi üçün müsahibələr onlayn keçiriləcək
2013-2014-cü ilin dəbli üzükləri
Xoşbəxtliyi nədə görürük?
Kimə hansı rəng yaraşır?
Bu tələbələrin magistratura xərclərini dövlət ödəyəcək
Quru əncir dolması (foto resept)
Çantalar
Sevgidə çətinliklər...
Duşlarda yenilik
Canavarı tapana - 30 min avro mükafat veriləcək
Barak Obama kitab yazıb
Koronavirusun qarşısını alan ən yaxşı ərzaqlar
Körpəsi olanlara "pullu" xəbər!
Yuxuda bizi yoran vərdişlər
Bakıda fantastik hind filmi çəkildi - VİDEO
"Qarabağ" mərhələ adlasa, kimlə oynayacaq?
Təhsil müəssisələrində tətilin vaxtı uzadıldı - RƏSMİ + VİDEO
Milli Şura bəhanə idi?
Orta ixtisas məktəblərinə qəbul olmaq istəyən şagirdlərin nəzərinə!
Qoltuq altı qaralmaları necə yox edək?
Kitab oxumamağın zərərləri
Maykl Cordan 200 kiloqramlıq balıq tutdu - FOTO
Ancelina Coli vəsiyyətini yazdı - Ağır xəstədir
Bu günün tarixi (20.10.2014)
Rəqqasə paylaşımına görə həbs edildi-FOTO
Həkim 53 nəfəri koronavirusa yoluxdurmaqda ittiham edilir
Tac Mahalda namaz qılmaq qadağan edildi
İdxaldan asılı olan məhsulların adı
Azərbaycanda güclü istilər olacaq
"Qarabağ"-"İnter" oyununun nəticəsi dəyişə bilər
Sensasion iddia: Ebola Bakıya onlarla gələ bilər
Bakıya qar yağır!
Su içməyin təhlükəli olduğu hallar
2019 Məzuniyyət Saç Modelləri
2 yaşa qədər uşaqları dənizə salmayın - XƏBƏRDARLIQ
10 illik hazırlğı bu cür tamamladı
İctimai nəqliyyatda gedişhaqqı artırılır?
Yanan evdən qardaşını xilas edən beş yaşlı uşaq mükafatlandırıldı
Xəstəliklərin psixoloji səbəbi var!
- ŞƏRHLƏR