Bu dəfəki xəbərimdə hər birimizin sevərək istifadə etdiyi, hətta hər gün azı bir ədəd də olsa yediyimiz dadlı banandan bəhs edəcəyəm. Bananı çox zaman bir meyvə olaraq düşünüb istifadə edirik. Halbuki, banan nəinki meyvə, hətta diset sayılır. Adətən arıqlamaq istəyən xanımlar gərgin idman hərəkətlərindən sonra bir ədəd banan yeyirlər. Bununla itirdikləri enerji mənbəyini bərpa etmək və eləcə də bananın tərkibindəki kalsiumdan faydalanmaq istəyirlər. Əslində isə banan şəkər tərkibli disertdir. İdman hərəkətlərindən dərhal sonra onu yeməkdənsə böyürtkən şirəsi və ya kök şirəsi içə bilərsiz. Bu həm itirilmiş enerjini bərpa edər, həm də sağlam şəkildə pəhrizinizi davam etdirməyinizə kömək olar. Bu misalı çəkməkdə məqsədim odur ki, banan haqda hələ bilinməyən çox məlumat var. Hansı ki, o məlumatı hər tərəfli araşdıraraq, vahid şəkildə bizlərə təqdim edən Azərbaycan yazıçı-publisisti, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nübar xanım Həkimovadır. Elə məhz onun əldə etdiyi nəticələr əsasında sizə bu günkü xəbəri təqdim edirəm. Burada siz bananın kimyəvi tərkibi və faydaları haqda öyrənə bilərsiz.
Banan ot bitkisi olub güclü şirəli kök sisteminə malikdir. Bananı cənnət çörəyi, tərəvəz xörəyi, yol çörəyi, bağ çörəyi və s. adlandırırlar. Çiçək saplağı tüklərlə əhatə olunub, çiçək yanlığı isə tünd qırmızı rəngdədir. Meyvələri uzun olub, yetişən dövrdə uzunsov, üç üzlü olur, özəyi unludur. Toxumu (əgər varsa) çox yastılanmış şəkildə olur. Banan meyvəsinin tərkibində 75-76%-ə qədər su, 15-25%-ə qədər şəkər, 7% nişasta, 1,3% zülal, 0,3-0,6% efir yağı, sellüloza, alma turşusu, ferment, pektin maddələri, kalium duzları, C, B2, PP, E və provitamin A tapılmışdır. Qabıq hissəsində çoxlu tanin və karotin maddələri vardır. Bananın tərkibində olan sulu karbonlu maddələr buğdanın tərkibində olanlardan tez həll olurlar. Meyvənin xoş iyi onun tərkibində olan efir yağının miqdarından asılı olur.
Banandan ən çox təzə halında desert yeməklərində istifadə olunur. Yetişməmişindən isə ədviyyat məqsədləri üçün tərəvəz xorəklərinin tərkibinə əlavə edilir. Ətli hissəsindən un, pudra, cem, həliməşik şirə, marmelad, sirop və s. hazırlanır. Meyvələrindən dərman kimi işlətmə və mədə xəstəliklərində istifadə olunur. Yetişməmiş meyvə və çiçək hissələrindən hazırlanan mürəbbədən şəkər xəstəliklərində istifadə edilir. Meyvələrindən hazırlanan müxtəlif şirələrdən, gərgin əməklə məşğul olan adamlarda əmələ gələn ateroskleroz, hipertoniya, dizenteriya, nazik bağırsaq, mədə iltihabın, böyrək və s. xəstəliklərdə istifadə olunur. Şəkər xəstəliklərində mədədə turşuluq prosesi artdığına görə həmin xəstələrə banan meyvəsindən qəbul etməyə icazə vermirlər. Tərkibində qiymətli fizioloji-aktiv maddələrin: serotin, nerpi-nefrin, dopamin, katexolamin və s. olması ilə əlaqədar olaraq bundan bağırsaq və mədədə əmələ gələn yaraların müalicəsində müvəffəqiyyətlə istifadə edilir. Bunun şirəsi ilə daxili qanaxmaların dayandırılmasında, dizenteriya, onikibarmaq bağırsağın iltihabının əleyhinə, vəba xəstəliklərində istifadə edirlər. Bundan başqa bananın şirəsindən həyəcanlanma, ürək keçmələrində də istifadə olunur. Bitkinin kök hissəsindən alınan küldən qurdsalıcı vasitə kimi istifadə edilir.
Banan kalium elementinin mənbəyidir. İnsan orqanizminin daxili hüceyrələrində toplanan K elementi ürəyin, qaraciyərin, beynin və ən çox isə əzələlərin normal fəaliyyət göstərməsinə xidmət edir. Şəkər xəstəliyinə düçar olan insanların banan yemələri məsləhət görülmür. Banan mədə yaralarını müalicə edir. İnsanların 50%-i mədə yarasından əziyyət çəkirlər. Mədə yarasının müalicəsində banandan hazırlanan sıyıqlardan, cövhər və şərbətlərdən geniş istifadə edilir. Belə ki, banan preparatları mədənin selikli qişasına müsbət təsir edib, onun tez bir zamanda bərpa olunmasına səbəb olur. Mədə yaralarını adi meyvələri yeməklə də müalicə etmək olar. Banan insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. Banan meyvəsinin tərkibində tonuslaşdırıcı təsirə malik efedrin maddəsi olduğundan onu qəbul edən zaman qan təzyiqi aşağı olan insanlarda arterial qan təzyiqi normaya düşür, bunun nəticəsində mərkəzi sinir sisteminin müsbətə doğru fəaliyyəti yüksəlir, sonda şəkərin miqdarı qaydaya düşür, ağciyər bronxlarının əzələlərinə təsir güclənir. Banan qəbul edən insanda tonus artır, iş qabiliyyəti yüksəlir, yorğunluq aradan qalxır.
XƏBƏR LENTİ
Övladınız üçün erkən cinsi həyatın təhlükələri
Mərmərə dənizi narıncı rəngə büründü - FOTO
İşğaldan azad olunan Hadrut qəsəbəsi və Tuğ kəndi havadan görüntüləndi - VİDEO
Yüz İlin Ən Yaxşı Serialları
Hava haqqında - 26.11.2013
"Jara"nın təqdimat günü açıqlandı
Ordumuz dünyanın ən güclüləri sırasında
Ronaldudan ibrətamiz addım: futbolçu 60 minindən keçəcək
Ebru Gündeş 25 milyonluq villasından köçür-SƏBƏB
Hamilə Gigi Hadidi görənlər tanımadı-VİDEO/FOTO
Son krallıq toyu
Övladlarını ac saxlayıb müğənniyə hədiyyə alan qadın cəzalandırıldı- FOTO
Məşhur aktrisa öldü-FOTO
ABŞ-dan Rusiya vaksininə şübhə
Obamadan İlham Əliyevə təbrik məktubu
Tarkan atalığa indidən hazırlaşır
Qadınların təcavüzə məruz qaldığını göstərən don
Facebook-da problem yarandı
75 yaşlı qadın ana oldu
Neon rəng hər yerdə
Kimsəsiz ölən məşhur aktrisa
Ramazan ayının 29-cu gününün duası
Uzunömürlülərin qidası
Öd kisəsi müalicəsi
Azərbaycanda koronavirusa yoluxmanın ən çox olduğu ərazilər açıqlandı - RƏSMİ
Zakir Həsənov hərbçilərə müraciət etdi
İlk halal brauzer HAZIRLANDI
Dünya bu görüntülərdən danışır
Bakıda möhtəşəm atəşfəşanlıq olacaq
Bədənimizdəki nəhəng fabrik
Nazirlər Kabineti tədris ili ilə bağlı qərar verdi
Dünyanın ən gözəl əkiz qızları - fotolar
Təfəkkürü yaxşılaşdıran 10 QİDA
Google sensor ekranlı noutbuk göstərdi
Yeni ili hansı rəngdə paltarda qarşılamaq lazımdır?
Uşaqlara ingilis dilini necə öyrətməli?
Rus Dili dərs-22
"Başa düşürük ki, insanlar yorulub, karantin rejimi hamımızı yorur”
Sizdən fərqli biri ilə münasibəti davam etdirməyin yolları
Evdə yır-yığış edərkən...
Möhtəşəm yaradılış möcüzəsi: DNT
Azərbaycanda müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırışla bağlı VACİB AÇIQLAMA
Duyğu xarici qavramalar
Hadisə narazılığını dilə gətirdi-FOTo
Həyata xoşbəxt baxmaq üçün 10 tövsiyə
“Düşmənin terror-təxribat aktları törətməsi istisna deyil” - DİN-dən XƏBƏRDARLIQ
"Barsa"nın əfsanəvi kapitanından bədbin açıqlama
Əhalinin sağlamlığının risk amillərinin öyrənilməsinə dair yeni tədqiqata başlanıldı
Bürclər üzrə yemək seçimi
Göyçayda nişanlı qızın cehizləri oğurlandı
- ŞƏRHLƏR