Saç biti insan saçında yaşayan və çoxalan, çox kiçik, qanadsız, gündə 2-8 dəfə qan əmərək qidalanan boz böcəklərdir. Sirkə deyilən yumurtaları görmək bitin özünü görməkdən daha asandır və ümumiyyətlə boyuna yaxın, qulaqların arxasında və başın arxasında saç tellərinə yapışmış halda olurlar. Sirkə kir və ya kəpək kimi yumaqla təmizlənmir. Əvvəl bit əleyhinə hər hansısa bir dərmanla öldürülməli, sonra bu məqsəd üçün hazırlanmış dərmanın içində olan xüsusi daraqla saçdan təmizlənməlidir.
Saç biti insan bədəni xaricində yalnız 48 saat yaşaya bilər və ev heyvanları üstündə yaşaya bilməz. Sirkə isə insan bədəni xaricində parça və adyal üzərində 10-15 gün ölmədən yaşaya bilər.
Necə yayılır?
Bitlənmənin natəmizliklə heç bir əlaqəsi yoxdur, əslində bit təmiz, sağlam saçı çirkli saçdan çox sevir. Yaşlı, ya da uşaq - hamı bitlənə bilər. Ən məşhur əlaməti başın və boyunun şiddətlə qaşınmasıdır. Saç biti keçicidir. Daraq, şarf, yastıq, papaq və tüklü oyuncaqlar kimi paylaşılan fərdi əşyalar ilə yayılır. Təkrarlanan epidemiya riskini azaltmaq üçün bu əşyaları heç kimsəylə bölüşməyin.
Bitləndiyimizi necə bilərik?
Bitlənməyi göstərən ilk işarə baş dərisinin tez-tez qaşınmasıdır. Biti aşkar etmək və yayılmasına mane olmaq məqsədilə boynun arxa qismindəki və qulaq arxasındakı saçlar diqqətlə yoxlanılmalıdır. Bitlər işıqdan qaçdıqları üçün yalnız saç tükünə yapışmış kiçik ağımtıl oval yumurtaları (sirkəni) görə bilərsiniz.
Bit əleyhinə ideal müalicə necə olmalıdır?
- Tək dəfə ilə tez müddətdə təsir göstərməlidir.
- Gözəl qoxulu, saçları dolaşdırmayan, daramağı çətinləşdirməyən, ətrafa səpilməyən rəngli saçlarda problem yaratmayan xüsusiyyətlərə sahib olmalıdır.
- Bitlərin saça yenidən qayıtmasına mane olmalıdır.
- Yalnız bitləri deyil, sirkələri də yox etməlidir.
- İstifadəçi tərəfindən yaxşı qəbul edilməli, əks təsirləri olmamalıdır.
- İstifadəçiyə toksiki təsiri olmamalıdır.
Bu günə qədər bir çox yoldan istifadə edərək insanlar bitlə mübarizə etməyə cəhd göstərmişlər. Pis iyli qaz və zəhərli maddələri özündə cəmləyən dərmanlar bunlardan bəziləridir. Daha çox uşaqlarda rast gəlindiyi üçün müalicənin uşaqlar üçün güvənli, yüksək nisbətdə təsirli, yalnız bitləri deyil, yumurtalarını da öldürən bit əleyhinə dərmanla edilməsi lazımdır.
Halbuki, indiki vaxtda artıq bu sahədə istifadə edilən maddə və dərmanlarda böyük inkişaf dövrü keçirib, hətta qoruyucu təsirli permetrin faktor maddəsi tərkibli dərmanlar hazırlanmışdır. Saç biti müalicəsində həm bitləri, həm də yumurtaları məhv etmək və təkrar qayıtmasının qabağını almaq lazımdır. Apteklərdə müxtəlif formalarda bir çox bit öldürən dərmanlar var - şampun, saç kremi kimi. Lakin bunlar hamısı bit müalicəsində istədiyiniz effekti göstərməz!
Bit əleyhinə müalicədə istifadə edilən müxtəlif maddələr bunlardır:
Gamma Benzen Hekzaklotid - Bitin sinir sistemini iflic edərək təsir göstərir. Ölkəmizdə qadağan edilib.
Benzyl Benzoat - Dəri və selikli qişaya təsir etdiyi üçün bit müalicəsində çox istifadə edilmir.
Fenotrin (Sumitrin) - İşıqda üstünlüyünü qoruya bilməz. Tətbiqdən sonra günəş işıqı altında fəaliyətini itirir. Bu səbəblə qalıcı təsiri yoxdur.
Piretroidlər 1.Jenerasiya - Xrizantem çiçəyinin böcək öldürücü təsiri qədim zamanlarda hiss edilmişdi. Köhnə Yuqoslaviya torpaqları üzərində olan Dalmatiandakı bir xalq hekayəsinə görə, yaşlı bir qadın ağ çobanyastığı çiçəklərinə oxşayan bir çiçək yığır. Çiçək solanda bir küncə atır, daha sonra dönüb baxanda solmuş çiçəklərin ətrafında ölü böcəkləri görür. Bu çiçək növünün böcəklər üzərində öldürücü təsiri bu şəkildə hiss olunur. 1800-ci illərdən başlayaraq quru çiçəklər böcək öldürücü kimi ABŞ-da ixrac edilir. 1900-cü illərdə piretroid adlandırılan bu maddənin bit əleyhinə müalicədə istifadəsində işıqdan kor olma problemi əmələ yaratmışdı.
Permetrin eyni zamanda bit əleyhinə müalicədə ən az 2-6 həftəyə qədər qoruyucu təsirə də malikdir. İndiki vaxtda permetrin qoruyucu xüsusiyyəti, istifadəsinin asanlığı, əks təsirlərinin az olması və etibarlı olması səbəbiylə ən çox seçilən dərmanlardandır.
XƏBƏR LENTİ
Obama İŞİD-i məhv edəcək
Dəbli qısaboğazlı çəkmə modelləri
"Heyf deyildi əvvəlki Bakı"
Cəbhədə güclü atışma: dinc sakin yaralandı
Günün ulduz falı
Şahzadə Harri Meqan Markla görə ən yaxın dostundan üz döndərdi
Moskva metrosunda gənc böcəklərlə dolu hovuza uzandı
"Yolka" tortu (foto resept)
Hər kəs onun cəsarətindən danışır - VİDEO
Mikrob yuvasına çevrilə bilən əşyalar
Xoşbəxtlik yaradan qidalar
Dünyanı gözləyən böyük təhlükə
Şokolad xülyası (foto resept)
Bürcünüz saç rənginə təsir edir
Türkiyədə ilk zavod işə düşdü - Ərdoğan açılış etdi
"Qadınlar məni qısqanır" - FOTO
Dünyanın iri canlıları (FOTO)
"Uşaqlar üçün bildirçin yumurtasının faydaları "
Dəfnə yarpağı haqqında nə bilirsiniz?
Qısa kurtkalar və montlar
Qara hazır olun
Milli Şura bəhanə idi?
Kiçik həcmdə alkoqol yaddaşı gücləndirir
10 fərqli qaçış tipi
“Instagram”da 200 milyon izləyicisi olan ilk qadın - FOTO
Demet Özdemirin evi diqqət çəkdi
Səməni, nə vaxt cücərdim səni?
Uşaqlar üçün: Habil və Qabil
Müəllimlərin məktəbli forması GÜNDƏMDƏ
Yaponiyadan Putinə rədd cavabı
İlk dəfə kosmik taksi sınaqdan keçiriləcək
Freyd və qadınlıq
"Qarabağ" uduzdu
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri icbari hərbi xidmətə keçir
Dahi bəstəkarlarımız - I hissə
Ana olmaq şəkillərlə ifadə edilərsə
Bakıda istifadəyə yararlı çimərliklər açıqlandı - SİYAHI
Ötən il uşaqlara qoyulan ən qəribə adlar
Putin: “Rusiya Qarabağla bağlı bütün fəaliyyətlərində Minsk qrupunun prinsiplərinə əməl edib”
Daha bir velosipedçimiz Rio-2016-ya lisenziya qazandı
FHN-nin müavinlərinin sayı artırıldı
Cəbhədəki döyüş meydanından meyitlər çıxarılacaq - növbəti razılıq
"Qara qum" piroqu (foto resept)
8 milyon dollarlıq boyunbağı
Azərbaycanlı general Ohanyanın cavabını verdi
Şokoladlı keks (foto resept)
Beş yaşlı Samirin 26 barmağı var - FOTO
Azərbaycanda yanğınlar yeni üsulla söndürüləcək
1,2 min rus əsgəri Ermənistanda
Asan pizza (foto resept)
- ŞƏRHLƏR