Yağsız nə şirniyyatları, nə xörəkləri, nə də salatları hazırlamaq olar. Yağın insan orqanizimində böyük rolu vardır. Əsasən də bizim xalq yağa çox meyillidir. Hədsiz yağ qəbul etmək də piylənməyə səbəb olur.
Qida məhlulu kimi yağlar gündəlik qida rasionunda ümumi enerjinin 30%-ə qədərini təşkil etməlidir. Tövsiyyə olunmuş normaya əsasən orta yaşlı insan gündə 80-100 qr yağ yeməlidir, o cümlədən kərə yağı 20 qr, bitki yağı 25 qr, heyvan yağı 20 qr, marqarin və mətbəx yağları 30 qr. Yaşlıların daha çox bitki yağlarından istifadə etmələri məsləhətdir.
Yeyinti yağları kimyəvi tərkibcə üçatomlu spirt olan qliserinlə müxtəlif yağ turşularının birləşməsindən əmələ gələn mürəkkəb efirlərdir. Yağların tərkibində onları müşayiət edən maddələr - sərbəst yağ turşuları, sterollar və steridlər, fosfaditlər, mumlar, boya maddələri, vitaminlər, fermentlər, karbohidratlar və s. vardır.
Yeyinti yağları mənşəcə bitki və heyvan yağları qrupuna bölünür. Hər iki qrup konsistensiyasına görə maye və bərk yağlara ayrılır. Marqarin, mayonez və qənnadı yağlarının əsasını bitki və heyvan mənşəli yağlar təşkil edir.
Bitki yağları
Bitki yağları bitkilərin yağlarından alınır. Əsasən günəbaxan, pambıq, soya, kətan, çətənə, zeytun, qarğıdalı, xardal, küncüt yağları istehsal olunur. Bitki yağları presləmə və ekstraksiya üsulu ilə istehsal olunur, müxtəlif üsulllarla saflaşdırılır. Qida məqsədi üçün,əsasən presləmə üsulu ilə alınır.
Qarğıdalı yağı
Qarğıdalı yağı qarğıdalı tullantısı olan qarğıdalı nüvəsindən presləmə və ekstraksiya üsulu ilə alınır. Qarğıdalı yağı əmtəə sortuna ayrılmır.
Zeytun yağı
Zeytun yağı da soyuq və isti presləmə üsulu ilə alınır. Yüksək keyfiyyətli yağın rəngi açıq sarıdan qızılı sarıya qədər, aşağı keyfiyyətli yağın isə yaşıl çalarlı olur. Zeytun yağı pəhriz qidası üçün və yüksək keyfiyətli konserv istehsalında istifadə olunur. Zeytun yağı müalicə üsulu ilə də işlədilir, qəbizlik zamanı, kosmetologiyada. Əsasən də zeytun yağını salatlarda istifadə edirik. Zeytun yağı mədəni yumşaldır, öd daşı, böyrək və qaraciyər sancmaları zamanı işlənir. Onu su ilə qatıb, 1 ədəd yumurta sarısı çalmaqla işlədirlər. Zeytun yağının köhnəsinə üstünlük verilir. Çirkli yaralar üçün məlhəm hazırlayarkən zeytun yağını unutmaq olmaz. Köhnə yağ dedikdə 7 illik yağ nəzərdə tutulur.
Günəbaxan yağı
Günəbaxan və qənnadı yağları üçün salomas istehsalında, həmçinin sabun bişirmək üçün istifadə olunur. Günəbaxan yağında dadlı qızartmalar - peraşki, çipsi, və s. hazırlanır. İnsan orqaniziminə də müsbət təsiri var.
Palma yağı
Tərkibində karotin olduğu üçün tünd sarı-narıncı rəngdədir. Bu yağın əsas xüsusiyəti ondadır ki, özbaşına hidroliz olunur və turşuluq əbədi kalium qələvisinə görə 25-30 mq-ə qədər artır.
Təzə alınmış palma nüvə yağı xoşagələn qoz dadlı, konsistensasiyası ərinmiş kərə yağına bənzəyir, tez xarab olur. Afrikada palma yağıqida üçün, Avropada isə sabun və şampun istehsalı üçün sərf edilir. Qida məqsədləri üçün nəzərdə tutulan palma yağını qənnadı, mətbəx və marqarin yağı əvəzinə xəmirə qatmaq olar.
Gənəgərçək yağı
Gənəgərçək yağı məddəyumşaldıcı xassəyə malıkdir. Dadı pis, iyidə xoşagələn olmadığı üçün, bunu adətən yumurta sarısı ya da heyva şirəsi ilə işlədirlər. Gənəgərçək yağı başda olan kəpəyi aparır, tükləri möhkəmləndirir. İstifadə miqdarı yumşaldıcı kimi 2-10 qram, yüngülləşdirici kimi 10-6 qram qəbul olunur. Zəhərli olduğu üçün uşaqlara məsləhət görülmür. Təpitməsi ziyil, oynaq şişləri, sirkə ilə təpitməsi döş şişi hallarında məsləhət görülür. Arpa unu ilə təpitməsi göz şişi, boğaz altı şişlər zamanı işlədilir.
XƏBƏR LENTİ
Kremli rulet(foto resept)
"Bank of Baku" Android və iPad üçün mobil əlavələrini işə saldı!
Toxuduqlarım
Ekoloji çirklənmə və bədbinik
Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzü Argentina mətbuatında
Bədənə görə şalvar seçimi
Xoşbəxt ailə qurmaq
Antiterror əməliyyatlarında erməni xüsusi təyinatlıları məhv edildi
Ramil Səfərovun öldürdüyü erməniyə abidə qoyuldu
Tək qalmağın gözəlliyi
Gürcüstanda qəza: Azərbaycan səfirliyinin birinci katibinin qızı xəsarət alıb
Armud şirəsinin faydaları
Hələ belə toy görünməyib
Hava haqqında
Qadın.Net salatı (foto resept)
Külək nə vaxt dayanacaq?
Türkiyədə matəm elanı
Azərbaycanda əhalinin dolanışığı qonşu ölkələrlə müqayisədə qənaətbəxşdir
Britaniyada yeni referendum istənilir
Azərbaycanlılar Hellouini qeyd etməlidirlər?
Çingiz "Eurovision" dakı çıxışından danışdı - VİDEO
Dəbli pencəklər
Yeməyin müstəhəbbatı hansılardır?
3 günə ağ dişlərə qovuşun
"Ərazi bütövlüyümüzü güzəştə getməyəcəyik" - Elmar Məmmədyarov
Nə etməli?
Alimlərdən QORXUNC XƏBƏRDARLIQ
Hava haqqında
İşıq saçan bitki ixtira edildi
Azərbaycanlı generala həsr edilmiş film göstəriləcək
Tramp Meqan Marklı təhqir etdi?-FOTO
Günün ulduz falı - 25.10.2013
Günün qoroskopu: istənilən məsələnin həlli çətinləşir
Avropanın ən ucuz şəhəri seçilib
Daxili sülh üçün sakitləşdirici texnikaları
Demet Akalın yenə tənqid olundu-SƏBƏB
Bu günün tarixi (18.05.2014)
Uşaqlara oxumaq həvəsinin aşılanması
Hərbçi diplomunu 83 ildən sonra aldı
Ahmet Kural evlənir - FOTO
Dünyada bu dillər yox olacaq
Hələ bu cür toy dəvətnaməsi olmamışdı-FOTO
Tələbə qız bir ilə 90 kq arıqladı
Ərdoğanı güldürən uşaq
Günün qoroskopu: həftənin ən anlaşılmaz günüdür
Azərbaycanda ilaxır çərşənbəsi qeyd edilir
Bu vitaminin yoxluğu da dərddir, çoxluğu da
“Eurovision 2015”in qalibi kimdir?
Rusiyanın Birinci kanalının Azərbaycandakı seçkilərlə bağlı repotajı
WhatsApp-la bağlı sirr açıldı
- ŞƏRHLƏR