Ağ turp ikiillik, qırmızı turp birillik, tez yetişən bitki növüdür. Dadına, iyinə, kimyəvi tərkibinə görə onlar bir-birinə çox yaxındır. Bitkilər latınca "iri turp, xırda turp" adlanır. Azərbaycanda isə yayılmış formaların rənginə görə onlar ağ turp, qırmızı turp kimi tanınır.
Turplardan qidalanmada müntəzəm istifadə etdikdə insanın iştahası artır,əmələ gələn artıq turşuluq neytrallaşır və toplanan zərərli maddələr həll edilərək bədəndən xaric olunur,maddələr mübadiləsini nizamlayır. Turpların tərkibində olan maddələr, o cümlədən qlükozidlər ətli,yağlı-piyli yeməklərin həzminə,yağların sabunlaşmasına təsir göstərməklə öd turşusunun az sərf olunmasına şərait yaradır. Bununla da bir sıra qaraciyər və öd xəstəliklərinin qarşısını alır. Turpun kök meyvəsində olan 10-12 faizə qədər pektin maddəsi insan orqanizminə keçən radioaktiv şüaları zərərsizləşdirir və onları bədəndən xaric edir. Ağ turp kökmeyvəsindən 30%-li şirə hazırlanır,ondan öd kisəsi xəstəlikləri zamanı istifadə edilir. Turp şirəsini balla qarışdırıb tənəffüs yollarının selikli qişasının zədələnməsi,quru öskürək və səsi batmış xəstələrin müalicəsində istifadə etmək olar.
Ağ turpdan dilin iflici zamanı da istifadə etmək olar.Bunun üçün xəstəyə turpun balaca kəsilmiş hissəsini yavaş-yavaş çeynəmək məsləhət görülür.
Qədim zamanlardan ta indiyə kimi rus xalq təbabətində ağ turpdan irinli yara və şişlərin müalicəsində istifadə edilir.
Ağ turp anemiya və qan azlığı xəstəliyində çox faydalıdır. Bunun üçün yerkökü, çuğundur, ağ turpun kökləri bərabər miqdarda doğranılaraq sıxılır və 3 bitkinin birlikdə şirəsi alınır. Bu qarışığı 3 ay müddətində yeməkdən 15 dəqiqə qabaq, 1 çay qaşığı qəbul edirlər.
Turpların toxumlarından rafin,rafanin,sulfarafen və sativin kimi qiymətli preparatlar hazırlanır. Ağ və qırmızı turpdan mədə-bağırsaq yaraları,qastrit xəstəliyinin müalicəsi,mədə şirəsinin artıq turşuluğunun qarşısının alinması,həmçinin bağırsaqların soyuqlaması zamanı da istifadə etmək xeyirlidir. Turp beyin fəaliyytini artırır,mərkəzi sinir sisteminin işini yaxşılaşdırır. Gəyirmə yaradır,köpü azaldır,üzün rəngini yaxşılaşdırır.
Qədim xalq təbabətində turpu qaynadaraq suyunu toplayıb, ondan sidik kisəsində daşı əritmək üçün istifadə etmişlər.
Ağ və qırmızı turpun xalq təsərrüfatında əhəmiyyəti təkcə bununla məhdudlaşmır.Ağ turpun toxumundan sənaye şəraitində qiymətli turp yağı emal edilir.Həmin yağ xörəkdə istifadə edildikdə qanda xolestrinin miqdarını azaldır,ateresklerozun qarşısını qismən alır.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Məkkədə gözlənilməz hadisə
HAVA necə olacaq?-XƏBRDARLIQ
Bensu Sorelin Ayrılıq xəbərləri yayıldı-FOTO
Azərbaycan post-sovet ölkələri arasında 6-cı oldu
“Qanlı Yanvar” Şəhidlər Xiyabanında
Koronavirusa görə pulsuz izləyəcəklər
Məşhur aktrisa vəfat etdi
Ana-bala olduqlarına heç kim inanmır - FOTO
Devid Bekhem İlk Dəfə Bunları Açıqladı-FOTO
Ciyər qutabı (foto resept)
Mətbəx üçün künc dəstləri modelləri
Uşaqları sərbəst necə tərbiyə etmək olar?
Kim deyir ki, qadın zəif məxluqdur?
İmmunitet sistemini zəiflədən hallar
Gənc anaların 10 qorxusu
Bollivud aktyorları (2)
Ünvanına yetişməyəcək məktub
Təbiətin gözəlliyini əks etdirən şəkillər
Dima Bilan əməliyyat olunacaq
Xərçəng xəstəliyinin əlamətləri
Dəbdən düşmüş ev dekorasiyası
Oskar qazanmasa da, çoxunun sevimlisinə çevrilən filmlər
Fransız dizaynerdən qəribə donlar
Günün qoroskopu: təkbaşına, müstəqil şəkildə çalışın
40 yaşından sonra dəblə necə ayaqlaşmalı?
Xələf Xələfov: "Azərbaycanla Türkmənistan arasında Xəzər dənizində mübahisəli yatağın olması məsələsindən danışmaq yersizdir"
Nazirlik hərəkətə keçdi
Sabah dərs olmayacaq?
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
Tarkanın qızı ilə ilk paylaşımı-FOTO
Avropa ölkələri Qafqaza yalnız neft anbarı kimi baxmamalıdır
Gimnastımız İtaliyada uğurla çıxış edib
Bədənini divar örtüyünə bənzətdi
Roman əsasında çəkilmiş ən yaxşı filmlər (2)
Kirayə mənzillərə müraciət başladı
Telekanal qazisini böyük coşqu ilə qarşıladı - VİDEO
Şokoladlı, kokoslu tort (foto resept)
Eser Yenenler yeni pəhrizə başladı
78 yaşlı azərbaycanlı "morj"
Balqabağın sehrli gücü
Saytımızın ƏN-ləri IV HİSSƏ
Ev bitkilərinə necə qulluq etmək lazımdır? (III hissə)
Cazibədarlığın xəritəsi
Ohanyan: "Azərbaycan ordusunu diqqətlə izləyirik"
Nuriyyə Əhmədovanın vəziyyəti yaxşı deyil
8 martda pul yığan müəllimlər cəzalanacaq
Hərəkət et, yaşa!
Evdə arıqlama üsulları
Ana südü və oksitosin hormonu
Azərbaycanda tutulan nəhəng balıq Türkiyədə satışa çıxarıldı
- ŞƏRHLƏR