Ağ turp ikiillik, qırmızı turp birillik, tez yetişən bitki növüdür. Dadına, iyinə, kimyəvi tərkibinə görə onlar bir-birinə çox yaxındır. Bitkilər latınca "iri turp, xırda turp" adlanır. Azərbaycanda isə yayılmış formaların rənginə görə onlar ağ turp, qırmızı turp kimi tanınır.
Turplardan qidalanmada müntəzəm istifadə etdikdə insanın iştahası artır,əmələ gələn artıq turşuluq neytrallaşır və toplanan zərərli maddələr həll edilərək bədəndən xaric olunur,maddələr mübadiləsini nizamlayır. Turpların tərkibində olan maddələr, o cümlədən qlükozidlər ətli,yağlı-piyli yeməklərin həzminə,yağların sabunlaşmasına təsir göstərməklə öd turşusunun az sərf olunmasına şərait yaradır. Bununla da bir sıra qaraciyər və öd xəstəliklərinin qarşısını alır. Turpun kök meyvəsində olan 10-12 faizə qədər pektin maddəsi insan orqanizminə keçən radioaktiv şüaları zərərsizləşdirir və onları bədəndən xaric edir. Ağ turp kökmeyvəsindən 30%-li şirə hazırlanır,ondan öd kisəsi xəstəlikləri zamanı istifadə edilir. Turp şirəsini balla qarışdırıb tənəffüs yollarının selikli qişasının zədələnməsi,quru öskürək və səsi batmış xəstələrin müalicəsində istifadə etmək olar.
Ağ turpdan dilin iflici zamanı da istifadə etmək olar.Bunun üçün xəstəyə turpun balaca kəsilmiş hissəsini yavaş-yavaş çeynəmək məsləhət görülür.
Qədim zamanlardan ta indiyə kimi rus xalq təbabətində ağ turpdan irinli yara və şişlərin müalicəsində istifadə edilir.
Ağ turp anemiya və qan azlığı xəstəliyində çox faydalıdır. Bunun üçün yerkökü, çuğundur, ağ turpun kökləri bərabər miqdarda doğranılaraq sıxılır və 3 bitkinin birlikdə şirəsi alınır. Bu qarışığı 3 ay müddətində yeməkdən 15 dəqiqə qabaq, 1 çay qaşığı qəbul edirlər.
Turpların toxumlarından rafin,rafanin,sulfarafen və sativin kimi qiymətli preparatlar hazırlanır. Ağ və qırmızı turpdan mədə-bağırsaq yaraları,qastrit xəstəliyinin müalicəsi,mədə şirəsinin artıq turşuluğunun qarşısının alinması,həmçinin bağırsaqların soyuqlaması zamanı da istifadə etmək xeyirlidir. Turp beyin fəaliyytini artırır,mərkəzi sinir sisteminin işini yaxşılaşdırır. Gəyirmə yaradır,köpü azaldır,üzün rəngini yaxşılaşdırır.
Qədim xalq təbabətində turpu qaynadaraq suyunu toplayıb, ondan sidik kisəsində daşı əritmək üçün istifadə etmişlər.
Ağ və qırmızı turpun xalq təsərrüfatında əhəmiyyəti təkcə bununla məhdudlaşmır.Ağ turpun toxumundan sənaye şəraitində qiymətli turp yağı emal edilir.Həmin yağ xörəkdə istifadə edildikdə qanda xolestrinin miqdarını azaldır,ateresklerozun qarşısını qismən alır.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Hava haqqında
Qonaq otağı dizaynları
Mehriban Əliyeva açılışda
Demet Akalın 10 minlik çəkmə geyindi-FOTO
Axmaq Lalita
Uşaqlardan uzaq saxlanılmalı qidalar
Təyyarədə utandı, 76 kq arıqladı - FOTO
Türkiyə “Facebook” və “Instagram”a rəqib yaratdı
Günün qoroskopu: etiraf edin ki, imkanlarınız hüdudsuz deyi
Evlilikdən sonra kişilər niyə belə olurlar?
Şəkidə milli atüstü oyunlar festivalı başlayıb
Asiya səyahəti
Güzgülər - qadınların vazkeçilməzi
Bakı küçələrini klassik avtomobillər bəzəyəcək
Günün qoroskopu: çətinliklər ciddi problemlər deyil
"Seyyid", "Mir", "Ağa" sözlərinin mənası nədir?
Azərbaycan rayonunda hərəkət iflic oldu
Qadin.Netin sevimli simaları (4-cü hissə)
Fan Bingbingə 130 milyon dollarlıq cərimə-FOTO
Kişilər üçün maskalar
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? -25 İyun
Moskvada qoruyucu maska taxmaq tələbi yumşaldılır
Günün qoroskopu: Günəşi görmək istəyirsənsə kölgədən çıx
Evdə hazırlaya biləcəyiniz maskalar
Məşhur rus biznesmen Azərbaycandan üzr istədi
Ətli tərəvəzli soba kababı (foto resept)
Dünyanın ən iri teleskopu tikilir
Bakıda tramvay xətləri bərpa olunacaq?
Arıqladım
Dəbli qısaboğaz çəkmələr
Ən varlı məşhur o seçildi
Düşmənləri sevindirməmək üçün oxuyun
Azərbaycanda seçkinin nəticələri ləğv edildi
İŞİD-ə qarşı müharibə başladı
Abituriyentlərin nəzərinə!
Məşhur modelyer Hadiseni tənqid etdi-FOTO
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-14 İyul
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan bütün dünyada sivilizasiyalararası və mədəniyyətlərarası dialoq məkanı kimi tanınır və qəbul edilir"
İranda gözəl olmaq da bir dərddir: işdən qovurlar
Aşer 3-cü dəfə ata olacaq
77 kq arıqlayan qadın: "Kimsə inanmırdı, amma bunu etdim"
İlgün, İlig...-Uşaqlara bu adlar qoyula bilər
İlham Əliyev Vatikanda Qarabağı gündəmə gətirdi
40 dərəcə istiyə hazır olun
Vladimir Putin Dağlıq Qarabağda baş verənlərə görə narahatlığını bildirib
Cizgi film qəhrəmanından möhtəşəm evlilik təklifi – VİDEO
Test imtahanı ləğv edilir? - Təhsil Nazirliyi açıqladı
Məşhur cütlüyün övladı olacaq-FOTO
Qonaq otağı dizaynları
- ŞƏRHLƏR