İngilis dilindən tərcümədə “dilim” adlanan “çipsi”nin yaradılması tarixi 24 avqust 1853-cü ilə təsadüf edir. ABŞ-ın Saratoqo Sprinqs şəhərində yerləşən bahalı Amerika restoranlarından birində baş aşpaz Corc Kram müştərisi üçün adəti üzrə kartof qızardıb. Lakin müştəri kartofu qalın qızartdığına görə aşpazı məzəmmət edib və sifarişi geri qaytarıb. Bundan əsəbiləşən Kram kartofu nazik doğrayaraq, xırçıldayana qədər yağda qızardıb. Bu, müştərinin çox xoşuna gəlib. Hətta bu yeməyi menyuya “Saratoq çipsi” adı ilə əlavə etmişdilər. Bundan sonra 30 il müddətində “çipsi”ni ancaq bahalı restoranlarda sifariş etmək olardı. Nəhayət, 1890-cı ildə o, küçəyə çıxarıldı. Vilyam Teppenden adlı şəxs Klivlenddə qəlyanaltı furqonunda kartofu “çipsi” qızartdı. Çox keçmədi ki, onun populyarlığı bütün Amerikanı bürüdü. Onun satıldığı xüsusi paket yarandıqdan sonra isə bütün dünyada tanındı.
Bu gün aşpazlar “çipsi”ni iki üsulla hazırlayırlar. Birincisi ənənəvi üsuldur. Bu zaman kartof 15-20 mm qalınlığında doğranır, yuyulur, duz-istiot vurulub yağda qızardılır. Yalnız sonda dadverici əlavələr vurulur. Onlar müxtəlif ölçüdə, çox zaman oval və burulmuş formada xırçıldayana qədər qızarmış olur..
“Çipsi”nin digər hazırlanma qaydası “qəlib” üsuludur. Bu cür “çips”lər un və xəmir kündəsindən hazırlanır.Sonra bu “çips”ləri alan istehlakçılar müvafiq dadvericilər vurmaqla qızardırlar.Xüsusi xəmirdən hazırlandığı üçün belə çipsilərə müxtəlif fiqurlar vermək olurdu. Bu texnologiya ilə “çipsi” nəinki kartofdan, başqa ərzaqlardan da hazırlamaq olar. Maraqlıdır ki, Mərkəzi və Cənubi Ameriakada “çipsi”ni qarğıdalıdan, Cənub-Şərqi Asiyada isə düyüdən hazırlayırlar.
Həkimlər onun tərkibində nə vitamin, nə mineral, nə də keyfiyyətli qida maddələrinin olduğunu deyirlər. Hələ üstəlik, güclü emaldan sonra bütün müsbət keyfiyyətlərini itirən kartof zərərli xüsusiyyətlər əldə edir. Dietoloqlar 100 qr “çipsi”də 300 qr yağ olduğunu hesablayıblar. Bu da həzmetmə sistemindəki problemlərə, piylənmə və əqli fəaliyyətin tormozlanmasına gətirib çıxarır. Eyni zamanda, bütün “çips”lər həddindən artıq duzlu olur ki, bu da həkimlərin rəyinə görə, sümüklərin inkişafına mane olur, maddələr mübadiləsinin pozulmasına və ürəkdə problemlərə gətirib çıxarır. Ona qatılan dadvericilər isə uşaqlarda allergiyaya səbəb olur. Bu qatqılar yeni icad olunduğuna görə, onların təsiri tam araşdırılmayıb
Aynur Alimuradbəyli
XƏBƏR LENTİ
Sosial və asosial: ikisi bir arada
Yaşlanmağın əlamətləri
Həkimlərdən ŞOK XƏBƏRDARLIQ
İpoteka götürmək üçün maaşınız bu qədər olmalıdır
Bakıdan Sarkisyanın şərtlərinə cavab
Pensiyalarda ciddi artım baş verdi - Rəsmi rəqəm
Qadın.Net xanımlarının ən xoşbəxt anları
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-42
Müəllimlərin işə qəbulu üçün müsahibələrin tarixi açıqlandı
Ərdoğandan inanılmaz açıqlama
Evdə paltar yumuşaldıcısı hazırlayaq
Saç sağlamlığı üçün saçları necə yumalı?
2014-cü ilin gündəlik geyim nümunələri
Tədris ilinin uzadılması nəyə hesablanıb?
Dünyanın ən böyük yaddaş kartı o olacaq
Günün ulduz falı - 15.10.2013
Evdə saxladığı ilan qonşunun ayaqyolundan çıxdı
Günün ən xoşbəxt anı
Arda Ankarada törədilən terrorla bağlı dünya liderlərinə səsləndi
Dünyanın ən bahalı 10 evi
Metro avqustun 5-dək işləməyəcək
"Korjik" (foto-resept)
Sabahın HAVAsı
Samsung 5 min dollara televizor satır
Azərbaycanda vətəndaş nikahı qanuniləşdirilə bilər
Ulduzların "ulu babası" tapıldı
52 yaşındaki kadının vücudundan 107 kg tümör çıkarıldı - Şok olayı
Adınıza saxta profil yaradılıbsa...
Can Yamanın tamaşaçıya verdiyi cavab Gündəm Oldu
Mustafa Şentop: “Lalsınız, karsınız, ya korsunuz? Ermənistana “dur” deyilməlidir”
Kompüter təhlükəsizliyi
İşğaldan azad edilən Cəbrayılın Əmirvarlı kəndindən reportaj - VİDEO
Başımızı dəyişə biləcəyik
YAŞIL ÇAY
DİN-dən məlumat bazasına kiber-hüçum barədə AÇIQLAMA
Mübarizsiz 10 il...
Rusiyanın yeni planı: Azərbaycan nəzarətə götürülür
Beş yeni zavod açılır
Tanınmış müğənni səhnədən gedir
Dünya tarixində ilk-FOTO
"Avropa Birliyi dağıla bilər" - Soros
O, SSRİ-də bu mükafata layiq görülən ilk qadın idi... - 7 FAKT
Viza anlaşmasında qazancımız nə olacaq?
Əllərimizi soğan iyindən qoruyaq
Beyonsa əkizləri ilə bağlı pis xəbər
Rəngarəng çantalar
Səhnəmizin Sofi Loreninin ad günüdür
Azərbaycanın Avropaya daxil edilməsi üçün ekspedisiyaya başlanılır
İlon Mask Marsda məskunlaşma üçün bütün sərvətini satacaq
Sosiskalı peraşki (foto resept)
- ŞƏRHLƏR