İngilis dilindən tərcümədə “dilim” adlanan “çipsi”nin yaradılması tarixi 24 avqust 1853-cü ilə təsadüf edir. ABŞ-ın Saratoqo Sprinqs şəhərində yerləşən bahalı Amerika restoranlarından birində baş aşpaz Corc Kram müştərisi üçün adəti üzrə kartof qızardıb. Lakin müştəri kartofu qalın qızartdığına görə aşpazı məzəmmət edib və sifarişi geri qaytarıb. Bundan əsəbiləşən Kram kartofu nazik doğrayaraq, xırçıldayana qədər yağda qızardıb. Bu, müştərinin çox xoşuna gəlib. Hətta bu yeməyi menyuya “Saratoq çipsi” adı ilə əlavə etmişdilər. Bundan sonra 30 il müddətində “çipsi”ni ancaq bahalı restoranlarda sifariş etmək olardı. Nəhayət, 1890-cı ildə o, küçəyə çıxarıldı. Vilyam Teppenden adlı şəxs Klivlenddə qəlyanaltı furqonunda kartofu “çipsi” qızartdı. Çox keçmədi ki, onun populyarlığı bütün Amerikanı bürüdü. Onun satıldığı xüsusi paket yarandıqdan sonra isə bütün dünyada tanındı.
Bu gün aşpazlar “çipsi”ni iki üsulla hazırlayırlar. Birincisi ənənəvi üsuldur. Bu zaman kartof 15-20 mm qalınlığında doğranır, yuyulur, duz-istiot vurulub yağda qızardılır. Yalnız sonda dadverici əlavələr vurulur. Onlar müxtəlif ölçüdə, çox zaman oval və burulmuş formada xırçıldayana qədər qızarmış olur..
“Çipsi”nin digər hazırlanma qaydası “qəlib” üsuludur. Bu cür “çips”lər un və xəmir kündəsindən hazırlanır.Sonra bu “çips”ləri alan istehlakçılar müvafiq dadvericilər vurmaqla qızardırlar.Xüsusi xəmirdən hazırlandığı üçün belə çipsilərə müxtəlif fiqurlar vermək olurdu. Bu texnologiya ilə “çipsi” nəinki kartofdan, başqa ərzaqlardan da hazırlamaq olar. Maraqlıdır ki, Mərkəzi və Cənubi Ameriakada “çipsi”ni qarğıdalıdan, Cənub-Şərqi Asiyada isə düyüdən hazırlayırlar.
Həkimlər onun tərkibində nə vitamin, nə mineral, nə də keyfiyyətli qida maddələrinin olduğunu deyirlər. Hələ üstəlik, güclü emaldan sonra bütün müsbət keyfiyyətlərini itirən kartof zərərli xüsusiyyətlər əldə edir. Dietoloqlar 100 qr “çipsi”də 300 qr yağ olduğunu hesablayıblar. Bu da həzmetmə sistemindəki problemlərə, piylənmə və əqli fəaliyyətin tormozlanmasına gətirib çıxarır. Eyni zamanda, bütün “çips”lər həddindən artıq duzlu olur ki, bu da həkimlərin rəyinə görə, sümüklərin inkişafına mane olur, maddələr mübadiləsinin pozulmasına və ürəkdə problemlərə gətirib çıxarır. Ona qatılan dadvericilər isə uşaqlarda allergiyaya səbəb olur. Bu qatqılar yeni icad olunduğuna görə, onların təsiri tam araşdırılmayıb
Aynur Alimuradbəyli
XƏBƏR LENTİ
Megan Markl bu qadağalara əməl etməlidir
Bir az düşünək
Pandemiya dövründə mağazadan necə alış-veriş etməliyik?
Gimnastikası üzrə qaliblər müəyyən edilib
Bella Hadidin görünüşü hər kəsin DİQQƏTİNİ ÇƏKDİ-FOTO
Prezident “Şəkixanovların evi” ilə tanış olub
“KFC”də süni toyuq əti veriləcək
QMİ sədrindən II Qareginin kilsə adından uşaqları hərbi savaşa çağırmasına ETİRAZ BƏYANATI
Cim Kerri hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək, qar yağacaq
Olimpiya stadionunu hələ bu cür görməmisiniz
Yasin Quliyev ödənişsiz təhsil alacaq
Reyhanlı badımcan dolması (foto resept)
Qarabağın ən son görüntüləri-Video
Avropa Olimpiya Komitəsinin prezidenti Bakıda
Əməkdar artistin səhhəti ağırlaşdı
Leyla Əliyeva millinin üzvləri ilə görüşüb - FOTO
Hindistanda "turşu" qanunu qəbul edildi
"Survivor"un 5-ci günündə artıq aclıqdan yalvarmağa başladı-VİDEO
İspaniyaya 3 qol vuran Ronalduya həbs cəzası verildi
37 yaşlı tələbə öz-özünə isinən gödəkçə hazırladı - FOTO
Lotereyada 7,3 milyon dollar udub
Hande Ataizi yenidən ana olmaq istəyir-FOTO
Bakıda beşinci Azerbaijan Fashion Week keçirilir
"Bakı Marafonu müxtəlif millətlərdən olan insanları Bakıda toplamış möhtəşəm hadisədir"
Nə qalacaq?
Qadin.Netlilərin "16 yaşında özünə məktub"ları (1)
Ajda Pekkan Yeni il konsertlərindən sərvət qazanacaq-FOTO
Təbii yol ilə kirpik uzatma maskası
Bakı məktəblərinin I sinfinə qeydiyyatdan keçən şagirdlərin sayı açıqlandı
Artıq çəkidən xilas olaq
Meşə divləri
Sevgilisi Hadisənin evinə köçdü
Peşə seçərkən diqqətli olun
Ürəkdəki qüsurun əsas səbəbi başqa imiş
2013-cü il ən isti illərin onluğuna düşəcək
Gülben Ergeni paylaşdığı FOTO -ya görə peşman etdilər
Bu xəstəlik koronavirusdan beş dəfə sürətlə yayılır
Bu qədər insan yoxsulluqdan xilas olub
Dizlərdə menisk yırtığı
Britaniyanı qarışdıran gülməli hadisə
Azərbaycanda uşaqlara qoyulan yeni populyar adlar
Övladınız üçün erkən cinsi həyatın təhlükələri
Hava haqqında
Azərbaycanda koronavirusdan ölənlərin sayında yeni rekord
Günəşdə güclü partlayış: qasırğa olacaq
Təbiətin möcüzəsi: qanı axan ağac
Qışda böyrəkləri necə qorumalı?
Sentyabr ayının qalibləri!
Bəzi ərzaq məhsullarının qiyməti artıb
- ŞƏRHLƏR