Azərbaycanda əlilliyin səbəbi olan genetik xəstəliklərin öyrənilməsi məqsədi ilə laboratoriyalar yaradılacaq. Bu barədə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindən (ƏƏSMN) bildirilib.
Verilən məlumata görə, bu məsələ 2014-2018-ci illəri əhatə edən "Əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarının müdafiəsinə dair Milli Fəaliyyət Proqramı" layihəsinə daxil edilib.
Layihəyə görə, inkişafdan geri qalmış uşaqlara və onların valideynlərinə, yaxın qohumlarına psixoloji və metodik köməklik göstərilməsi məqsədilə tibb müəssisələrində kabinetlər də yaradılacaq.
Bununla yanaşı, Bakıda və respublikanın digər böyük şəhərlərində lal-kar və zəif eşitmə qabiliyyəti olan uşağa xidmət göstərən surdoloji mərkəzlər açılacaq. Bu mərkəzlərdə işləmək üçün eşitmə qabiliyyəti pozulmuş insanların mimikasını bilən xüsusi işçi heyət hazırlanacaq.
Anadangəlmə və ya sonradan qazanılmış eşitmə problemi olan şəxslərə eşitmə qabiliyyətini qaytaran daxili qulağın protezləşməsi (koxlear implantasiya) əməliyyatı sahəsində qabaqcıl beynəlxalq təcrübə öyrənilərək ölkəmizdə tətbiq ediləcək. Bu əməliyyat dövlət vəsaiti hesabına həyata keçiriləcək.
Ümumiyyətlə, hazırda Azərbaycanda 420 minə yaxın əlil var ki, bunların da 60 mini uşaqlardır. Azərbaycanda əlil uşaqların sayında artım olduğunu bildirən Səlim Müslümovun sözlərinə görə, ölkəmizdə uşaqların müdafiəsi üçün bir sıra islahatlar həyata keçirilib və müvafiq qanunlar qəbul edilib.
Bəs əlilliyi doğuran səbəblər hansılardı? Əlilliyin qarşısının alınması üçün dövlət hansı tədbirləri həyata keçirir?
Ekspertlərə görə, xəstəliklərin və qəzaların sayının artması əlillərin də sayının artmasına səbəb olur. Statistik məlumatlara görə, ən çox əlillik dərəcəsi alanlar əsəb sistemi xəstəliklərindən əziyyət çəkən, ruhi davranış pozuntuları olan və anadangəlmə anomaliyaları olan insanlardır. Bundan başqa, cəmiyyətdə müəyyən səbəblərdən yaranan və yayılan xəstəliklər əlilliyin yaranmasına səbəb olur. Yol-qəza hadisələri çoxaldıqca, eyni zamanda, fiziki qüsurlu insanların da sayı çoxalır. Bütün bunlar əlilliyin artma dinamikasına təsir edir.
Əlil Qadınlar Cəmiyyətinin sədri Məhluqə Rəhimova hesab edir ki, əlilliyin artma səbəbləri son illərdə əhalinin maariflənərək öz hüquqlarını tələb etməsindən irəli gəlir. Belə ki, onun sözlərinə görə, əlillərin sayının artmasının ən böyük səbəbi onlar arasında maarifləndirmə işlərinin düzgün aparılması ilə bağlıdır. "Xüsusilə son dövrlər onlar maariflənərək öz hüquqlarını tələb edir və sənədləşmə işlərini vaxtında görə bilirlər. Bundan bir neçə il əvvələ qədər insanlar bilmirdilər ki, hansı hallarda onlara əlillik statusu düşür".
Digər səbəb isə neçə illərdir müharibə şəraitində yaşamağımızla əlaqədardır: "20 faiz torpaqlarımız işğal olunub və baş verənlər orada yaşayan əsəb-sinir sisteminə də təsir edir. Onların hər biri psixoloji zədə alıb və hər biri əlildir".
Ekspertlər hesab edirlər ki, əlil kişi və əlil qadın ailə qurduğu üçün onların övladları da fiziki qüsurlu olaraq dünyaya gəlir. Bu baxımdan ölkəmizdə fiziki imkanları məhdud olan insanların normal insanlarla ünsiyyət qurmaqda çətinlik çəkdikləri də danılmaz faktdır. Məhz bu səbəbdən də əlil öz əlil yoldaşı ilə ünsiyyət qurur və evlənir ki, bu da genetik xəstəliklərin yaranmasına səbəb olur. Onların fiziki imkanları məhdud olmayan insanlarla ailə qurması imkansızdır. Çünki cəmiyyətimizdə əlillər fiziki qüsurlu olduğu üçün onlara inam, etibar yoxdur. Qüsurlu insanların vaxtında müayinə olunmaması nəticəsində xəstəliklər yayılır və onların sayında çoxalma müşahidə olunur. Xəstəliyin ana bətnində aşkarlanıb müayinə olunması üçün vaxtlı-vaxtında insanlar müayinə olunmalıdırlar. Bu baxımdan əlilliyin çoxalmasının qarşısını almaq üçün ilk növbədə genetik xəstəliklərin qarşısı alınmalı və əlilliyi olan şəxslər üçün müayinələr pulsuz həyata keçirilməlidir.
Mənbə: Milli.Az
XƏBƏR LENTİ
Rezidenturaya qəbul imtahanlarının vaxtı açıqlandı
İlin Ən Yaxşı Musiqi Albomları - SİYAHI/VİDEO
Əlillərin pensiyası ilə bağlı yenilik
Azərbaycana 4 milyon gələrsə...
Yuxu yozmaları - G
Plastik butulkaları təkrar istifadə etməyin! - Bu çox təhlükəlidir!
Bakıda atəşfəşanlıq olacaq
Azərbaycanda bu il qış sərt keçəcək - XƏBƏRDARLIQ
Erməni tərəfi cəbhədə növbəti itki verib
Pensiyaçılara bayram müjdəsi
HAVA necə olacaq?
Heyvanların da duyğuları var
Uşaqlarınıza kitab oxuyun
Xəstəliyi aşkarlayan alqoritm yaradılıb
"Santa-Barbara"nın aktrisası vəfat etdi - FOTO
Saçlarını boyayan xanımların nəzərinə: bu səhvləri etməyin
Yağ yandıran içki
Bu dəhşəti bir-birinizə yoluxdurmayın!
Qripdən necə qorunaq?
HAVA necə olacaq?- 5 MART
Xətasız düşünmə sənəti (1)
Əylənməyə getdi, əlil arabasında qayıtdı-FOTO
Bakıya yağış yağacaq, duman çökəcək
Yenə də cümə günü, ayın 13-ü...
Novruz çərşənbələrinin vaxtı açıqlandı
Hamiləlikdə və doğuşdan sonra pilatesin 4 faydası
Dünya çempionu Azərbaycana gəlib
İmmunitetə nəzarət etmək olar?
Qeyri-adi görünüşü olan quşlar
Hilal Altınbilek paylaşımı ilə diqqət çəkdi-FOTO
Restorana səyahət
Günün ikinci yarısı: Anlaşmaya nail olun
Nəticələr açıqlandı: 4 nəfər 700 bal toplayıb
Düşmən qruplaşması mühasirəyə alındı - RƏSMİ
Mətbəx pərdələri
İki il əvvəl yoxa çıxan qadın dənizin ortasında tapıldı
Bakı əhalisi qablaşdırılmış sudan istifadə edirmi? - SORДћU
Sənədsiz evlərə böyük müjdə
Bakı Bulvarı sürpriz hazırlayır
Gənclər nə üçün xaricdə təhsil alır?
Ayfon həvəskarlarına şad xəbər
Azərbaycanda daha üç nəfər koronavirusdan öldü: 167 yeni yoluxma
Ərdoğan rekorda irəliləyir
"Qarabağdakı vəziyyət dayanıqlı deyil"
Ləzzətli sac yeməyi (foto resept )
Ermənistanın növbəti yalanı ifşa olundu: Polkovnik Hafiz Ağayev sağdır
Bu gün Bakının iki rayonu qazsız qalacaq
Sakinlərimiz torpaqlarına qayıdır
Bu günün hava proqnozu
Göbələkli qəlyanaltı (foto resept)
- ŞƏRHLƏR