İnsanlar ta qədimdən bu günə qədər yuxu mövzusuyla maraqlanmışlar. Bu mövzuda ilk kitab yazan "Yuxular və onların şərhlərinə aid" adlı əsərin müəllifi Arista (e.ə. IV əsr) olmuşdur. Bu gün əlimizdə olan ən qədim yuxu şərhi kitablarından biri Britaniya Muzeyində mövcud olan e.ə. 2000-1800-ci illərə aid Misir dövrü kitabıdır. Eramızdan 700 il əvvələ aid, Assur Kralı Assur Banibal zamanından qalma Ninevahda Kralın yuxularından bəhs edilir. Assurlar və misirlilər yuxu şərhi mövzusunda digər millətlərdən daha yüksək səviyyədə idilər. Qədim yunanlar və romalılar da yuxu şərhində misirlilərdən təsirlənərək əsərlər yazmışlar.
Hindlilərin müqəddəs kitabı "Vedeler"də yuxuların şərh olunmasından bəhs edilir.
Yəhudilikdə Talmut kitabının son qismində yuxu şərhi mövzusu işlənmişdir, hətta Xristianlar arasından yuxu təbirçiləri (yuxu yozanlar) də çıxmışdır.
İslamiyyətin ortaya çıxması ilə yuxu şərhinə də yeni bir üfüq gəlmişdir. Bu mövzunun Qurani Kərimdə işlənmiş olması və Peyğəmbərin (s.a.s.) tətbiqlərində görülməsi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
Məşhur təbirçilər
Nablusi şərhçiləri təbirçiləri on beş təbəqəyə ayırmışdır:
1- Peyğəmbərlər: Hz. İbrahim (a.s), Hz. Yaqub (a.s.), Hz. Yusif (a.s.), Hz. Məhəmməd (s.a.s.).
2- Səhabələr: Hz. Əbubəkr, Hz. Ömər, Hz. Osman, Hz. Əli, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömər, Abdullah b. Salam, Əbu Zəri Gifari, Ənəs b. Malik, Hz. Aişə, Hz. Əsmə.
3- Tabiin: Səid b. Müseyyeb, Həsəni Bəsri, Ata b. Əbi Rebah, Sabi, Zühri, İbrahim ən/en-Nəhai, Ömər b. Abdilaziz, Qatadə, Mücahid, Tovuz, Səid b. Cübeyr.
4- Fəqihlər: Əbu Sevər, Evzai, Süfyanı Sərv, Şafis(n)i, Əbu Yusuf, İbni Əbi Leyla, Əhməd b. Hənbəl, İshaq b. Rahuyə, Buveyti, Mənsur b. əl-Mutəmir.
5- Zahidlər: Məhəmməd b. Qəyyum, Təmim ət-Dari, Şəqiqi Bəlhi, Malik b. Dəyərər, Süleyman ət-Teymi, Yəhya b. Muaz.
6- Təbir Elmində Əsər Yazanlar: İbni Sirin, İbrahim b. Abdullah b. Kirmani, Abdullah b. Müslim əl-Kuteybe, Əbu Əhməd Xələf b. Əhməd ər-Razi,
7- Filosoflar: Əflatun, Mihradiris, Aristotel, Batlamyus, Yaqub b. İshak əl Kindi və Əbu Zeyd əl-Bəlhi.
8- Təbiblər: Calinus, Bukrat (Hipokrat), Bahtişar, Ahran, Məhəmməd b. Zəkəriyyə ər-Razi.
9- Yəhudilərdən: Yəhya b. Ahdib, Ka'b b. Əşrəf, Musa b. Yaqub.
10- Xristianlardan: Huneyn b. İshaq, Əbu Mihlət, Zeynu't-Tabəri.
11- Atəşpərəstlərdən: Azadımız b. Əsərər, Mihr b. Mahdikan, Adil Malik Nuşirivan, Həsimur və Camasip.
12- Ərəb Müşriklərindən: Əbu Cəhl b. Hişam, Abdullah b. Ubey, Nəvfəl b. Abdillah, Ömər b. Abdüvüb, İbni Zəbari, Əbu Üsyankar.
13- Kahinlərdən: Şatıh, Sak Hazrəci Əvzəcə, Qatami, Əbu Zurarə.
14- Sehrbazlar: Abdullah b. Aypara, Kirad b. Zeyd əl-İbli.
15- Fərasət Sahibi Olanlardan bəziləri: Səid b. Sinan, İlyah b. Müaviyə, Müaviyə b. Gülsüm.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxu sahibi xoşlamadığı yuxuları başqalarına danışmamalı və bunu yozdurmağa çalışmamalıdır. Yuxu sahibi tam bilmədiyi, xatırlaya bilmədiyi yuxuları təbir etdirməməlidir. Hər bir kəs özünü qısqanan, yaxşı niyyətli olmayan insanlara yuxusunu izah etməməli və təbir etdirməyə çalışmamalıdır. Yuxunun şəkli, istiqaməti, miqdarı bilinmədən yuxu təbirində tələsiklik edilməməlidir.
Təbirçidə (yuxunu yozan şəxsdə) olması lazım olan xüsusiyyətlər:
Təbirçi, yuxunun doğru olub olmadığına, görülən şeyin mahiyyətinə, görüldüyü zamana, iqlimə və mövsümə, görən şəxsin inanc və zehniyyətinə, məlumat və mövqeyinə, hal və davranışlarındakı dürüstlük və saxtalığına diqqət yetirməlidir.
Təbirçi, etdiyi şərhin yuxunu görən şəxsə təsir edəcəyini bilərək daha diqqətli olmalı, Quran və hədisləri bilməli və digər elmlərdən xəbərdar olmalı, dinləri, məzhəbləri, adət və ənənələri, mədəniyyətləri, atalar sözlərini, şeir və s. bilməlidir. Yuxuları həmişə xeyirə yozmağa çalışmalıdır.
Sonda isə hər kəsə xeyirli və gözəl yuxu görməyi arzulayıram.
XƏBƏR LENTİ
Ebola banan bazarına da "yoluxdu"
Möcüzə enerji-6 (son)
Prezident İlham Əliyev Rene van der Lindeni ordenlə təltif etdi
Məktəblilərin qış tətilinin vaxtı açıqlandı
Sevgilisi Hadisəyə qalmaqallı görüntüləri sildirdi - VİDEO
Ramazanın 12-ci gününün duası
Bir günlük gündəlik
Günün qoroskopu: Cəsur olun, cəsarətli qərarlar verin!
Gülben Ergen koronavirusa görə məhkəməyə gəlmədi
Gələn il pensiyalar neçə manat olacaq? - AÇIQLAMA
Kakaolu un halvası (foto-resept)
Bananlı, şokoladlı keks (foto resept)
Nazirlik: Müəllimlər spirt almağa məcbur edilə bilməz
BMT rəsmisi: “Təcrid məsələsi ciddi narahatlıq doğurur”
“İmamzadə” ilə bağlı sərəncam
Yorğunluğun qarşısını alan məhsullar
Gözətrafı qırışlar üçün yağlar (1)
Diş daşlarını aradan qaldıran möcüzəvi RESEPT
TQDK imtahan keçirəcək
Nurgül Yeşilçay məşhur brendi lağa qoydu
Hava haqqında
Uşaqlar üçün ad günü tortları(2)
Dişlərinizin gözəl olması üçün 10 qayda
Ermənilərin Bakıda döyüşəcəkləri tarix açıqlandı
Azərbaycanlılar üçün Rusiya pasportu almaq asanlaşır
Prezident İlham Əliyev bir sıra görüşlər keçirib
Almaniyada bomba səbəbindən 20 minə yaxın insan təxliyə edildi
Bu gün Bakıda 23 dərəcə isti olacaq!
Günün ulduz falı
Azərbaycan Beynəlxalq BMT Təhlükəsizlik Şurası Model Konfransını təşkil edir
Bu rəsm əsərinin ilkin qiyməti 120 milyon dollardır - FOTOLAR
Günün qoroskopu:Aktiv olun!
İlk dəfə kosmik taksi sınaqdan keçiriləcək
Meray Keri açıqlamaları ilə hər kəsi təəccübləndirdi
Millət vəkili: “Ehtiyac olarsa, karantin rejimi uzadıla və sərtləşdirilə bilər”
Neftin qiyməti Azərbaycanı sevindirdi
Foqtsun istefa səbəbi
Ən böyük bina bu olacaq
İranla AEBA arasında nüvə danışıqları başladı
Sıla yeni il gecəsi çıxış etməyəcək-SƏBƏB
XİN rəhbərindən hərbi əməliyyatların bərpası məsələsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Məmurlara WhatsApp və Skype-dən istifadə qadağan olunur
İlk dəfə qara dəliyin fotosu çəkildi-FOTO
Thai masajının vətəni Tayland
Qreypfrut toxumunun eksraktı kosmetologiyada
Qarpız niyə bahadır?-Nazirlikdən şərh
Sami Yusifdən azərbaycanlılara böyük jest
Sualtı jim üzrə yeni rekord vuruldu - VİDEO
Balqabaq çempionatı keçirildi
Xocalı-sağalmaz yaram mənim(2)
- ŞƏRHLƏR