İnsanlar ta qədimdən bu günə qədər yuxu mövzusuyla maraqlanmışlar. Bu mövzuda ilk kitab yazan "Yuxular və onların şərhlərinə aid" adlı əsərin müəllifi Arista (e.ə. IV əsr) olmuşdur. Bu gün əlimizdə olan ən qədim yuxu şərhi kitablarından biri Britaniya Muzeyində mövcud olan e.ə. 2000-1800-ci illərə aid Misir dövrü kitabıdır. Eramızdan 700 il əvvələ aid, Assur Kralı Assur Banibal zamanından qalma Ninevahda Kralın yuxularından bəhs edilir. Assurlar və misirlilər yuxu şərhi mövzusunda digər millətlərdən daha yüksək səviyyədə idilər. Qədim yunanlar və romalılar da yuxu şərhində misirlilərdən təsirlənərək əsərlər yazmışlar.
Hindlilərin müqəddəs kitabı "Vedeler"də yuxuların şərh olunmasından bəhs edilir.
Yəhudilikdə Talmut kitabının son qismində yuxu şərhi mövzusu işlənmişdir, hətta Xristianlar arasından yuxu təbirçiləri (yuxu yozanlar) də çıxmışdır.
İslamiyyətin ortaya çıxması ilə yuxu şərhinə də yeni bir üfüq gəlmişdir. Bu mövzunun Qurani Kərimdə işlənmiş olması və Peyğəmbərin (s.a.s.) tətbiqlərində görülməsi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
Məşhur təbirçilər
Nablusi şərhçiləri təbirçiləri on beş təbəqəyə ayırmışdır:
1- Peyğəmbərlər: Hz. İbrahim (a.s), Hz. Yaqub (a.s.), Hz. Yusif (a.s.), Hz. Məhəmməd (s.a.s.).
2- Səhabələr: Hz. Əbubəkr, Hz. Ömər, Hz. Osman, Hz. Əli, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömər, Abdullah b. Salam, Əbu Zəri Gifari, Ənəs b. Malik, Hz. Aişə, Hz. Əsmə.
3- Tabiin: Səid b. Müseyyeb, Həsəni Bəsri, Ata b. Əbi Rebah, Sabi, Zühri, İbrahim ən/en-Nəhai, Ömər b. Abdilaziz, Qatadə, Mücahid, Tovuz, Səid b. Cübeyr.
4- Fəqihlər: Əbu Sevər, Evzai, Süfyanı Sərv, Şafis(n)i, Əbu Yusuf, İbni Əbi Leyla, Əhməd b. Hənbəl, İshaq b. Rahuyə, Buveyti, Mənsur b. əl-Mutəmir.
5- Zahidlər: Məhəmməd b. Qəyyum, Təmim ət-Dari, Şəqiqi Bəlhi, Malik b. Dəyərər, Süleyman ət-Teymi, Yəhya b. Muaz.
6- Təbir Elmində Əsər Yazanlar: İbni Sirin, İbrahim b. Abdullah b. Kirmani, Abdullah b. Müslim əl-Kuteybe, Əbu Əhməd Xələf b. Əhməd ər-Razi,
7- Filosoflar: Əflatun, Mihradiris, Aristotel, Batlamyus, Yaqub b. İshak əl Kindi və Əbu Zeyd əl-Bəlhi.
8- Təbiblər: Calinus, Bukrat (Hipokrat), Bahtişar, Ahran, Məhəmməd b. Zəkəriyyə ər-Razi.
9- Yəhudilərdən: Yəhya b. Ahdib, Ka'b b. Əşrəf, Musa b. Yaqub.
10- Xristianlardan: Huneyn b. İshaq, Əbu Mihlət, Zeynu't-Tabəri.
11- Atəşpərəstlərdən: Azadımız b. Əsərər, Mihr b. Mahdikan, Adil Malik Nuşirivan, Həsimur və Camasip.
12- Ərəb Müşriklərindən: Əbu Cəhl b. Hişam, Abdullah b. Ubey, Nəvfəl b. Abdillah, Ömər b. Abdüvüb, İbni Zəbari, Əbu Üsyankar.
13- Kahinlərdən: Şatıh, Sak Hazrəci Əvzəcə, Qatami, Əbu Zurarə.
14- Sehrbazlar: Abdullah b. Aypara, Kirad b. Zeyd əl-İbli.
15- Fərasət Sahibi Olanlardan bəziləri: Səid b. Sinan, İlyah b. Müaviyə, Müaviyə b. Gülsüm.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, yuxu sahibi xoşlamadığı yuxuları başqalarına danışmamalı və bunu yozdurmağa çalışmamalıdır. Yuxu sahibi tam bilmədiyi, xatırlaya bilmədiyi yuxuları təbir etdirməməlidir. Hər bir kəs özünü qısqanan, yaxşı niyyətli olmayan insanlara yuxusunu izah etməməli və təbir etdirməyə çalışmamalıdır. Yuxunun şəkli, istiqaməti, miqdarı bilinmədən yuxu təbirində tələsiklik edilməməlidir.
Təbirçidə (yuxunu yozan şəxsdə) olması lazım olan xüsusiyyətlər:
Təbirçi, yuxunun doğru olub olmadığına, görülən şeyin mahiyyətinə, görüldüyü zamana, iqlimə və mövsümə, görən şəxsin inanc və zehniyyətinə, məlumat və mövqeyinə, hal və davranışlarındakı dürüstlük və saxtalığına diqqət yetirməlidir.
Təbirçi, etdiyi şərhin yuxunu görən şəxsə təsir edəcəyini bilərək daha diqqətli olmalı, Quran və hədisləri bilməli və digər elmlərdən xəbərdar olmalı, dinləri, məzhəbləri, adət və ənənələri, mədəniyyətləri, atalar sözlərini, şeir və s. bilməlidir. Yuxuları həmişə xeyirə yozmağa çalışmalıdır.
Sonda isə hər kəsə xeyirli və gözəl yuxu görməyi arzulayıram.
XƏBƏR LENTİ
4 dəfədən çox ailə qurmaq yasaqlandı
2020-ci ildə Dubayda Gələcəyin Muzeyi açılacaq
İlham Əliyev: “Biz böyük qayıdışın astanasındayıq”
Ramazanın 23-cü gününün duası
Ömrünüzü kəsənləri niyə bu qədər sevirsiniz?
“Google” XƏBƏRDARLIQ EDİR: bu tətbiqləri dərhal silin!
Sizdən bir xahişim var!..
İrəvanda kütləvi uşaq epidemiyası
Prezident Şəkinin "Marxal"ında
1860-cı ildə "Ayfon" olub - İDDİA
Bəzi gözəllik salonları xəstəlik mənbəyidir
Koronavirusun müalicəsində yepyeni metoddan istifadə ediləcək
Prezident yeni sərəncam verdi
Rusiya alimləri mümkünsüzü mümkün etdilər
Azərbaycanlı gənc Mark Zukerberqin diqqətini nə ilə çəkdi?
Ən təhlükəli parollar açıqlandı - SİYAHI
Sınaq imtahanının nəticələri bu gün açıqlanacaq
Yeni il salatı (foto resept)
AFFA veteran futbolçuları Naxçıvanda bir araya gətirdi
Xərçəng xəstəliyini hamiləliklə səhv saldı: Əməliyyatı 14 saat davam etdi
Hazal Kayanın yeni tərzi-FOTO
İnternetin ağırlığı bir çiyələk qədərdir
Tərəvəzli taco (foto resept)
Övladları Kemal Sunal haqda film çəkdi
Nə qalacaq?
Seda Sayan gəncliyinin sirrini bölüşdü-FOTO
Limonla gözəlləşin
Zəngilanın işğaldan azad olunmuş kəndindən görüntülər - VİDEO
Filtre makiyaj necə olur?
Ən təhlükəli qeybətcil tiplər
Gəncədə şərab festivalı keçirilib
Qısa ətəkli ziyafət geyimləri
Ən rahat ev geyimləri
Hadisə konsertini oturaraq başa vurdu-FOTO
Yaşını deyəndə hər kəs heyrət etdi-FOTO
Gülşənin 2,5 milyon dollarlıq möhtəşəm evindən görüntülər - FOTO
Dekorasiyada ağ mebel trendi
Qabaq kotleti (foto resept)
Bakıda külək, regionda yağış olacaq
Çindən Azərbaycana dərman və həkimlər gətiriləcək
Koronavirusla əlaqədar bir sıra yaşayış məntəqələrinə giriş-çıxış bağlandı - RƏSMİ
Rusiyanın ən varlı qadını bəlli oldu-FOTO
Zakir Həsənov: "Düşmənə on qat zərbə vurulacaq”
Ebola məğlub olur
Böyürtkənli-qaymaqlı tart (foto resept)
Bir yerdə idman edək (1)
Şuşada saxlanılan azərbaycanlı girovlardan xəbər var
Pərviz Abdullayev "Survivor" həyatından danışdı
WhatsApp-da azərbaycanlı istifadəçilərin sayı nə qədərdir?
Christian Loubotin kolleksiyasından
- ŞƏRHLƏR