Aparılmış yeni bir tədqiqatda rəngli görmə qabiliyyətinin genetik təkamülü araşdırılıb. Alimlər bu günkü formada görmə qabiliyyətinin insanda necə yarandığı sualını cavablandırmağa çalışıblar.
Şozo Yokoyamanın başçılıq etdiyi tədqiqatçı qrupun əldə etdiyi nəticələrə görə, ilk əvvəl mavi, daha sonra isə ardıcıllıqla yaşıl və qırmızı rəngləri ayırd etmə qabiliyyəti təkamülləşib. Digər çalarlıqların dərk edilməsi isə bu üç əsas rəngin ayırd edilə bilinməsi nəticəsində baş verib.
"PLOS Genetics" jurnalının buraxılışında dərc edilən məqalədə insan gözü retinasının mərkəzi hissəsinin xüsusi fotoreseptorlara - koni hüceyrələrinə (cone cells) sahib olduğundan bəhs edilir. Bu reseptorlardan ümumi olaraq üç ədəddir ki, onların hər birisi bu və digər rəngin qəbul edilməsini təmin edir. Hər üçünün də zülal mənşəli işığahəssas piqmentləri var.
Alimlər bunların təkamülünü izləyib-araşdıraraq, mavi rəngin dərk edilməsini mümkün edən piqmentin ən başda yarandığını təsdiq ediblər. Bu piqmentin ultrabənövşəyi şüaların qəbul edilməsinə cavabdeh olan zülaldan təkamülləşdiyi məlumdur.
Bir versiyaya əsasən, primatlarda rəngli görmə qabiliyyətinin yaranması gündüz həyatı tərzinə keçid alınması ilə şərtləşdirilib. Bu ilk primatlar yetişən meyvələrlə yetişməyənləri, göyərmə çalarlıqlarını ayırd etmək məcburiyyətində idilər. Beləliklə onlar, yavaş-yavaş uzaq əcdadlarından qalma görmə bacarıqlarını itirərək, əvəzində yenilərini əldə edirlər.
Araşdırma əsnasında alimlər bir çətinliklə üzləşiblər. Məsələ burasındadır ki, belə piqmentlər yaranma anından bu günədək bir neçə dəfə mutasiyalara məruz qalıblar. Zülalın mümkün minlərlə təkamül yolu versiyaları arasından alimlər cəmi səkkizini ayırd edərək, rəngli görmənin necə formalaşdığını aydınlaşdırmağa çalışıblar. Lakin görünür ki, əsaslı sübutlar əldə etmək üçün tədqiqatlarına davam etməli olacaqlar.
Həyatın Təkamülü
XƏBƏR LENTİ
At şampununun saçlarımıza təsiri
Əlifba
Elmi hesablamalar nəticəsində dünyanın ən yaraşıqlı kişisi seçildi - FOTO
Rezidenturaya qəbul qaydaları dəyişdi - QƏRAR
Həkim Hepatit B-nin əlamətlərini AÇIQLADI
Seçkiyə hazırıqmı?
Uzun saçlara necə qulluq etmək lazımdır?
Azərbaycan Türkiyədə İKT sahəsində iri sərgidə təmsil olunacaq
Yeriyən zülallar
Əgər onun pişiyi varsa...
Müharibə əlilləri, veteranlar və şəhid ailələri Prezidentin fərmanını yüksək qiymətləndiriblər
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? - 18 APREL
Klassik mətbəx dekorasiyası
Ruhun ayaq izinə rastladılar-FOTO
İnsanların daha sonra çəkdikləri peşmanlıqlar
Günün ulduz falı
Azərbaycanda daha 438 nəfərdə koronavirus aşkarlandı, dörd nəfər vəfat etdi
“Taxt oyunları” gözlənildiyi kimi olmayacaq - FOTO
Yeni il bayramında orta məktəblərdə neçə gün tətil olacaq? - Nazir müavinindən AÇIQLAMA
Qadına aid gözəlliklə dolu adi həyat günü
İllərlə içi boş hesab edilən məzardan görün nə çıxdı
Günün ulduz falı
Fərqli manikür nümunələri
Quyruq yağının faydaları
Əməliyyatsız mədə kiçiltmə üsulları
Cəbhədən xəbər var
Bakıda ekspress xətt avtobuslarının fəaliyyəti dayandırılır - RƏSMİ
8 qadın nazir təyin olundu
Valideynlər körpələrinin görünüşünü özləri seçəcəklər
Xaricdə oxuyan tələbələrə şad xəbər
190 manatın yenidən verilməsi üçün ƏSAS KRİTERİYALAR
Moskvada Avropanın ən böyük məscidi
Ehtiyatlı olun: Məşhur viskidə …böcək dərmanı!
Məşhur müğənni tənqid olundu
Meryem Üzerli Dominikdə belə görüntüləndi-FOTO
Obama Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması üzrə səylərini artıracaq
2011-ci ilin Çantaları
Yataq örtükləri
"ASAN xidmət" bu gündən "kupça" verməyə başlayır
Açar əvəzinə smartfon
Ölkə ərazisində qar yağacaq
Məşhur model ananasdan zəhərləndi-FOTO
Bakıda nadir şiş əməliyyatı reallaşdı
Ceyhun Bayramovla Mevlüt Çavuşoğlu tarixi zəfəri müzakirə etdi
Aktrisanın yalanı üzə çıxdı-FOTO
Cennifer Lopes arıqlamaq istəyir - FOTO
Gülben Ergen koronavirusa görə məhkəməyə gəlmədi
Həsənağa Turabovun 75 illik yubileyi qeyd olunacaq
Dolların Azərbaycanda yeni problemi
Göbələkli, toyuqlu pizza (foto resept)
- ŞƏRHLƏR