Aparılmış yeni bir tədqiqatda rəngli görmə qabiliyyətinin genetik təkamülü araşdırılıb. Alimlər bu günkü formada görmə qabiliyyətinin insanda necə yarandığı sualını cavablandırmağa çalışıblar.
Şozo Yokoyamanın başçılıq etdiyi tədqiqatçı qrupun əldə etdiyi nəticələrə görə, ilk əvvəl mavi, daha sonra isə ardıcıllıqla yaşıl və qırmızı rəngləri ayırd etmə qabiliyyəti təkamülləşib. Digər çalarlıqların dərk edilməsi isə bu üç əsas rəngin ayırd edilə bilinməsi nəticəsində baş verib.
"PLOS Genetics" jurnalının buraxılışında dərc edilən məqalədə insan gözü retinasının mərkəzi hissəsinin xüsusi fotoreseptorlara - koni hüceyrələrinə (cone cells) sahib olduğundan bəhs edilir. Bu reseptorlardan ümumi olaraq üç ədəddir ki, onların hər birisi bu və digər rəngin qəbul edilməsini təmin edir. Hər üçünün də zülal mənşəli işığahəssas piqmentləri var.
Alimlər bunların təkamülünü izləyib-araşdıraraq, mavi rəngin dərk edilməsini mümkün edən piqmentin ən başda yarandığını təsdiq ediblər. Bu piqmentin ultrabənövşəyi şüaların qəbul edilməsinə cavabdeh olan zülaldan təkamülləşdiyi məlumdur.
Bir versiyaya əsasən, primatlarda rəngli görmə qabiliyyətinin yaranması gündüz həyatı tərzinə keçid alınması ilə şərtləşdirilib. Bu ilk primatlar yetişən meyvələrlə yetişməyənləri, göyərmə çalarlıqlarını ayırd etmək məcburiyyətində idilər. Beləliklə onlar, yavaş-yavaş uzaq əcdadlarından qalma görmə bacarıqlarını itirərək, əvəzində yenilərini əldə edirlər.
Araşdırma əsnasında alimlər bir çətinliklə üzləşiblər. Məsələ burasındadır ki, belə piqmentlər yaranma anından bu günədək bir neçə dəfə mutasiyalara məruz qalıblar. Zülalın mümkün minlərlə təkamül yolu versiyaları arasından alimlər cəmi səkkizini ayırd edərək, rəngli görmənin necə formalaşdığını aydınlaşdırmağa çalışıblar. Lakin görünür ki, əsaslı sübutlar əldə etmək üçün tədqiqatlarına davam etməli olacaqlar.
Həyatın Təkamülü
XƏBƏR LENTİ
Brent markalı neft 44 dollara satılır
Nanəli şarlotta (foto resept)
Masa arxasında edə biləcəyiniz idman hərəkətləri
Yoluxmalarla bağlı karantinin yenidən sərtləşdirilməsi mümkündür? - AÇIQLAMA
Qadın.Netlilərin evlilik təklifləri (Son)
İPad Air daha yaxşıdır
Kirayənişini məhkəməyə verdi, özü borclu çıxdı
Özümə qavır seçerəm
Şifon donlar
Məşhur serialın aktyorları sevgili oldular
"Qara siyahı"ya 435 nəfər düşdü
Teymur Rəcəbov mübarizəni dayandırdı
Cinayət Məcəlləsində dəyişikliklər edildi
"Ustad" dərgisinin 27-ci sayı işıq üzü gördü!
Bir neçə rayonda qaz kəsiləcək
Məktəbəhazırlıq qruplarına qeydiyyat başlayır
Sabahın HAVAsı
“Azerspace”də yeni kanallar
"Sevinc" tortu (foto-resept)
Xəyanətkar ərlərin yoldaşları ilə qalmasının 6 səbəbi
Siemens 15 min nəfəri işsiz qoyacaq
Hava haqqında - 17.08.2013
Azərbaycan 4 ölkə ilə Anlaşma Memorandumu imzalayacaq
Müəllimlərlə bağlı yeni qaydalar
Kosmetikamızı özümüz hazırlayaq
Yaxşı evdar xanımsınızmı?
Ən bahalı və ən ucuz ixtisaslar
Qeyri-adi otellər
Sabah yay havası olacaq
Kartofdan hazırlanan börek (foto resept)
Dünyada ən bahalı 10 ev
Çingiz bu gün sonuncu oxuyacaq
Atatürkü məşhur aktyor canlandıracaq-FOTO
Emina artıq onunla yaşayacaq-FOTO
DÇ-2014: Hollandiya Meksikaya, Kosta-Rika Yunanıstana qarşı
“Kobra Pərviz” “Survivor”a davası ilə damğa vurdu - VİDEO
Günün ulduz falı
Toyuğun dərisini yeməyin! ZİYANLARI
Bir gün internet olmazsa...
Sukerberqin sərvəti 23 milyard azaldı
Toy etmək istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
Koreyalılar koronavirusu əvvəlcədən PROQNOZLAŞDIRIBLAR
"Prezident İlham Əliyev sənət adamlarına, ziyalılara öz diqqətini heç zaman əsirgəmir"
E vitaminindən çox istifadə sümük toxumasına ziyandır
Azərbaycan iqtisadiyyatının yeni təhlükəsi
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-6 Oktyabr
Ana piroqu (foto resept)
Tələbələrə uçan aparatlar veriləcək
Aspirinin bilinməyən faydası tapıldı
Yeni Təhsil nazirimiz kimdir? - DOSYE
- ŞƏRHLƏR