Bu defe bel yırtığı ağrılarına son verən məşqlərlə tanış olacaqsiz,əvvəla bir az bel yırtığı haqqında.
Belimizə 5 ədəd onurğa sümüyü var. Bu sümüklər arasında da disk adı verilən qığırdaqları var. Disk xüsusi bir əlaqə toxuması orqanıdır və onurğanın dayanıqlılığına, hərəkətliliyinə və müqavimətli olmasına; onurğaya tətbiq olunan şok şəklindəki zərbələrin hopmasını və qüvvətin ətraf toxumalara balanslı bir şəkildə dağılmasına fəaliyyət edir.
Bel yırtığı, beldəki onurğa sümükləri arasında olan və sanki bir amortizatorlar kimi vəzifə yerinə yetirir.
Disklərin daxili qisimin da nukleus pulpozus deyilən jele qatılığında yumşaq bir bölüm, bunun xaricində də anulus fibrozus adı verilən daha sərt bir fibroz qatı vardır. Xaricdəki təbəqənin anatomik bütövlüyünün pozularaq içəridəki yumşaq hissənin çölə doğru daşmasına yırtıqlaşma deyilir.
Yırtıqlaşan yəni çölə doğru daşan disk onurğa iliyi kanalı içindən və ya özünün arxa-yan tərəfindən keçməkdə olan sinirləri sıxıştırar və xəstəlik beləliklə özünü bəlli edir.Gündəlik aktivliyimiz əsnasında bədənimizin perpendikulyar və ya üfüqi mövqedə etdiyi müxtəlif mövqelər və özü ilə ortaya qoyulan fəaliyyətin şəkli bel yırtığına tutulma riskini mühüm nisbətdə artırar və ya azaldar. İnsanın perpendikulyar mövqedə olması onurğa alt qisimlərini mühüm miqdarda təzyiq altında buraxır. Çünki bu qisimin yuxarısında iştirak edən bütün bədən ağırlığı bir neçə santimetr kvadrat dar bir onurğa parçası üzərinə minir və bu kiçik qisim tərəfindən daşınır. Buna qarşılıq bədənin dik deyil də dəstəksiz bir tərzdə əyik mövqeyə gəlməsi, yəni şaquli olaraq orta xəttdən sapma beldəki onurğalar üzərinə minən yükü, yəni təzyiqi aşkar şəkildə daha da artırar.
Edilən elmi araşdırmalarda beldəki diskin içərisinə təzyiq ölçəbilən bir cihazla girilmiş və müxtəlif bədən mövqelərinin diskdəki təzyiqi nə şəkildə təsir etdiyi araşdırılmışdır. Görülmüşdür ki, burada belə ən az yükün mindiyi mövqe, adamın arxa üstə yatdığı və qıçlarının altını bir cisimlə dəstəkləyərək yüngülcə yüksəltdiyi mövqedir. Bundan başqa stulunda dəstəksiz oturarkən belə minən yük, ayaqda dik olaraq dayanarkən belə minən yükdən daha çoxdur. Halbuki insanlar bunun tam əksinin doğru olduğunu zənn edərlər. Nəticədə ayaqda dik mövqedə dayanarkən belə minən yükün gerçəkdə daha az, oturarkən daha çox olduğu bilinməlidir. Bu mövqedən daha pisi, yəni bel də olan disklərdəki təzyiqi daha da artıran vəziyyət, stuluda oturarkən önə doğru əyilərək yerdən bir cismi almaqdır. Ən pisi isə ayaqda dayanarkən önə doğru əyilərək dizlər düz mövqedə yerdəki bir ağırlığı qaldırmaqdır. Bu vəziyyətdə qaldırılan ağırlığın miqdarı artdıqca bel yırtığına tutulma riski də gedərək artacaq.
Sağlam bir belə sahib olmaq üçün gündəlik həyatımızda riskli mövqelərdən daim uzaq dayanmalıyıq.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR