Farmakoloji şirkətlərlə əməkdaşlıq hər yerdə var, amma...
Ekspertlər hesab edirlər ki, Azərbaycanda dərman bazarında vəziyyətin bərbad olması, dövlət farmokopeyası, dərman maddələrinin dövlət reyestrinin olmaması, dərmanların keyfiyyət parametrlərinin şübhə altında olması həkimlərlə firmalar arasındakı münasibətdə neqativlik yaradır.
Həkim Adil Qeybulla Milli.Az-a açıqlamasında bildirdi ki, farmakoloji şirkətlərlə əməkdaşlıq dünyanın hər yerində var. ABŞ-da da farmasevtik şirkətlər ayrı-ayrı dərmanları barədə farminformator vasitəsilə həkimlərə məlumat verirlər. Həmin dərman maddələrinin istehsalından tutulmuş, kimyəvi tərkibi, farmadinamikası, yan təsirləri, əks təsirləri barədə, hansı dərmanlarla birgə istifadə oluna bilməsi haqda məlumat verirlər. Orada bu məsələlər yüksək səviyyədə qurulub.
Azərbaycana mənşəyi bilinməyən dərmanlar gətirilir
Ekspertin sözlərinə görə, farmakoloji şirkətlərlə həkimlərin əməkdaşlığı əslində problem deyil. O hesab edir ki, həkim-firma münasibətlərindənsə, sadaladığı məsələləri qaydaya salmaq lazımdır.A.Qeybulla əmin edir ki, hətta həkim-farmakoloji münasibət aradan qalxsa belə, dərman bazarındakı bərbad durum aradan qalxmasa, məsələ öz həllini tapmayacaq:
“Bərbad durum dərmanların keyfiyyət parametrlərindədir. Məsələn, Azərbaycana seftaksion preparatının 100-dən çox variasiyası daxil olur. Bu, kimə lazımdır? Məqsəd nədir? Nəyə görə Azərbaycan bazarına təhlükəsizliyi sübuta yetirilmiş, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının dərman reyestrinə daxil olan dərmanlar yox, mənşəyi bilinməyən dərmanlar gətirilir. Bunun qarşısını almaq üçün dövlət farmokapiyası, dərman maddələrinin dövlət reyestri yaradılmaldır, onlar üzərində ictimai nəzarət həyata keçrilməlidir. Bu məsələlər nə qədər ki korporativ maraqlara xidmət edirsə, qaldırdığınız problem həll edilmədən qalır”.
Firmalarla əməkdaşlıqdan sui-istifadə edilir
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Anar Qədirli Milli.Az-a açıqlamasında bildirdi ki, Azərbaycanda həkim-farmasevtik şirkətlər münasibətinə görə cəzalar tətbiq olunmur, amma firma blanklarında həmin dərmanlardan yazılmasına icazə verilmir. Vahid resept blankı var və həkimlər ancaq bundan istifadə edə bilərlər. Firma blankları həkimlərdə və ya aptek şəbəkələrində aşkarlanarsa, mütləq cəza tədbiri görülür. Ümumiyyətlə, dövlət xəstəxanalarına dərman firmalarının nümayəndələrinin girməsinə icazə verilmir.
Səhiyyə Nazirliyinin rəsmisi qeyd etdi ki, Azərbaycanda dərman bazarı normal işləyən sistemlərdən biridir. Sadəcə, bəzi həkimlər təəssüf ki, firmalarla əməkdaşlıqdan sui-istifadə edirlər, pasiyentlərə lazım olmayan dərmanlar yazırlar.
“Belə faktlar var və Səhiyyə Nazirliyi belə həkimlərə qarşı mübarizə aparır. Dərmanların əksəriyyəti firmadı, sadəcə onları təyin edərkən prinsiplərə riayət etməlidirlər. Bəzən əsassız dərmanlar yazırlar, bu isə yolverilməzdir. Özəl xəstəxalar müxtəlif farmokoloji strategiyanı apara bilər. Söhbət dövlət xəstəxanalarından gedir. Həkim özəl sektorda hansısa firmanın dərmanını yazırsa, onun müalicə metodikası ola bilər. Ümumiyyətlə, həm özəl, həm də dövlət sektorunda işləyən həkimlər vahid resept blankı vasitəsilə dərman yazmalıdırlar və pasiyenti hansısa aptekə yönəltməməlidirlər”.
Mənbə: Milli.Az
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR