Məşhur pedaqoq C.G.Salzman araşdırma aparmaq üçün çəmənliyə çıxdığı günlərdən birində, çaxıl daşları arasında günəş şüasını qəbul edən xərçəng görür. Böyük olan ata və ya ana xərçəng idi, yanında da iki bala xərçəng vardı. Salzmanı görən böyük xərçəng, arxa-arxaya gedərək ordan uzaqlaşmaq istədi. Onu görən bala xərçənglər də bu hərəkəti təqlid edərək onun arxasınca getdilər. Bu hadisə Salzmanın beynində yeni fikir oyatdı:
“Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir və nəticədə, onlara bənzəyirlər”.
Şəxsiyyətin inkişafında birinci dərəcədə təsirli olan ailədir, ətraf ondan sonra gəlir. Əgər ailədən götürdükləri numunə davranışlar ətrafdan və yoldaşlardan götürdüklərinə bənzəyirsə, uşağın şəxsiyyətinin səxsiyyətini formalaşmasında daha qalıcı bir təsir göstərir.
Pis əxlaqlı bir uşaq ya ananın, atanın, ya da hər ikisinin ortaq əsəridir. Ana və ataların çoxu uşaqlarında gördükləri səhv bir davranışın səbəblərini ətrafda axtarırlar. Uşağınızda səhv bir hərəkət gördüyünüz zaman ona xəbərdarlıq etməzdən əvvəl özünüzdə bu davranışın az da olsa olub, olmadığını araşdırın. Əgər bu davranış sizdə varsa, xəbərdarlıqlarınız və nəsihətləriniz boşa gedəcək.
Salzmanın “Xərçəng Kitabı” adıyla məşhur olan əsərində, uşağınızın yaxşı yetişməsi üçün isə ana-atalardan başlamalı olduğu izah edilir. Onun fikrincə bu tərs bir metodla edilə bilər. Yəni pis yetişdirmənin yollarını göstərərək yaxşıya çatmaq hədəf götürülür. Aşağıdakı maddələri oxuyarkən bu nəzərə alınmalıdır:
1.Cəsarətsiz və etibarsız uşaq yetişdirmənin yolları
Uşaqlarınızdan hər şeyin ən mükəmməlini etmələrini istəyin.
Etdikləri hər işdə mütləq bir səhv tapın.
Onları müvəffəqiyyətli qonşu, ya da qohum uşaqları ilə müqaisə edin.
Hər kəsin qarşısında səhvlərini üzünə vurun, utandırın.
Səylərini kiçik hesab edin.
2.Bacarıqsız və qorxaq uşaq yetişdirmənin yolları
Yeməyini siz yedirdin, paltarlarını, ayaqqabılarını siz geyindirin.
Özbaşına iş etməsinə icazə verməyin.
Sizin köməyiniz olmadan bir iş bacara bilməyəcəyini söyləyin.
Fiziki təzyiqlə, döyərək qorxudun.
3. Uşağı alçaltmağın yolları
Dürüstlüyün qarın doyurmadığını, pulun hər qapını açdığını, kasıbçılığın xəcalətverici bir həyat olduğunu izah edin.
Özlərində nə olursa olsun, həmişə başqalarında olanın yaxşı olduğunu vurğulayın.
4. Uşaqları inadkar etməyin yolları
Uşaqların hər istədiyini yerinə yetirin.
Onları oyuncaq və hədiyyə yağışına tutun.
Heç bir arzularını inkar etməyin.
Hər işi mütləq bir mükafat qarşılığında etdirin.
5. Uşaqları özünüzə qarşı kinli etməyin yolları
Uşağınıza qarşı daim tərs və qaş-qabaqlı olun.
Yoldaşlarının yanında qəbahətlərini üzünə vurun.
Niyyətinin nə olduğuna baxmadan ən kiçik qəbahətlərdə cəzalandırın.
6. Uşaqları yalana alışdırmağın yolları
Onlara yerinə yetirə bilməyəcəyiniz vədlər verin.
Başqalarına yalan danışaraq uşaqlarınıza nümunə olun.
Kiçik bir səhv etdikdə və bunu dürüstlüklə söylədikləri zaman vurun.
Yalanlarına göz yumun.
Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Bekhemin malikanəsinin tikintisi dayandırıldı - FOTO
Qripdən necə qorunmalı?
Azərbaycanda vakant müəllim yerlərinin SAYI açıqlandı
Hərbçilərimiz şəhidlərimizi yad etdi
Banklar avtomobil kreditlərini bərpa etdilər
HAVA necə olacaq?
"Bakıda hazırkı temperatur normadan yüksəkdir" - Nazirlik
Qvinet Peltrou toy FOTOsunu paylaşdı
"Baunti" tortu (foto resept)
HAVA necə olacaq?
İlham Əliyev Ərdoğana zəng etdi: “Dost və qardaş Türkiyənin yanındayıq”
Qadın.Netlilərin son zəng xatirələri (2)
SABUN bişirilməsi qaydası(foto dərs)
Murad Dadaşov, Rafael və Coşqun əməkdar artist oldular
500 dollardan artıq mübadilə əməliyyatı şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlə olacaq
Bölgələrimizin Mətbəxi-Zaqatala
Fotoşəkillərdə heç gülməyən məşhurlar
3 addımda köynəklərinizi yenidən yaradın
Təbii antibiotiklər
HAVA necə olacaq?-6 yanvar
Koronavirus kişilərdə sonsuzluq yaradır?
Bişirdikdə daha faydalı olan tərəvəzlər
Bakıda qəzaya uğramış maşından sürücünün xilas edilməsi anları - YENİLƏNİB + VİDEO
Xoşbəxtliyimizin açarı
Məscidlərdə Heydər Əliyevin ruhuna dualar oxunacaq
HAVA necə olacaq?
Zakir Həsənov Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin komandanı ilə görüşdü
Xarakterimizdən xəbər verən qaş formaları
Qurdlar konfetin üzərində o yan-bu yana gəzişir - Diqqətli olun!
2016 - Bayramınız mübarək!
Düz qarın üçün 5 qızıl qayda
Hazal Kaya yeni seriala çəkiləcək-FOTO
Tanış olun: BMW 4-Series Gran Coupe
Tez hazır olan qəlyanaltı (foto resept)
Günün qoroskopu: səbr edin
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Şəhidlər xiyabanında - VİDEO
Kirayə yolla satılan mənzillərin QİYMƏTİ
Yol polisindən sürücülərə XƏBƏRDARLIQ - VİDEO
Koronavirusun qarşısını alan ən yaxşı ərzaqlar
Dəbli geyim nümunələri
ÜST-dən maska XƏBƏRDARLIĞI - Qaydalar dəyişdi
Tələbə qız 31 kq arıqladı: "Həyatımı dəyişdim" - FOTO
Azərbaycanlı siyasətçi: "Bölgədə raketlərin olması öz-özlüyündə göstərir ki..."
Yay geyim nümunələri-2016
Evlənmək üçün ara düzəltmək bu qədərmi çətindir?
Metro vaqonlarını okeanın dibinə atırlar
RƏSMİ: Havanın tempraturu...
Eyni sinifdə oxuyan uşaqlar dərsə fərqli günlərdə gedə bilərlər
NASA alimlərindən inanılmaz layihə
Yenə yağacaq
- ŞƏRHLƏR