Məşhur pedaqoq C.G.Salzman araşdırma aparmaq üçün çəmənliyə çıxdığı günlərdən birində, çaxıl daşları arasında günəş şüasını qəbul edən xərçəng görür. Böyük olan ata və ya ana xərçəng idi, yanında da iki bala xərçəng vardı. Salzmanı görən böyük xərçəng, arxa-arxaya gedərək ordan uzaqlaşmaq istədi. Onu görən bala xərçənglər də bu hərəkəti təqlid edərək onun arxasınca getdilər. Bu hadisə Salzmanın beynində yeni fikir oyatdı:
“Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir və nəticədə, onlara bənzəyirlər”.
Şəxsiyyətin inkişafında birinci dərəcədə təsirli olan ailədir, ətraf ondan sonra gəlir. Əgər ailədən götürdükləri numunə davranışlar ətrafdan və yoldaşlardan götürdüklərinə bənzəyirsə, uşağın şəxsiyyətinin səxsiyyətini formalaşmasında daha qalıcı bir təsir göstərir.
Pis əxlaqlı bir uşaq ya ananın, atanın, ya da hər ikisinin ortaq əsəridir. Ana və ataların çoxu uşaqlarında gördükləri səhv bir davranışın səbəblərini ətrafda axtarırlar. Uşağınızda səhv bir hərəkət gördüyünüz zaman ona xəbərdarlıq etməzdən əvvəl özünüzdə bu davranışın az da olsa olub, olmadığını araşdırın. Əgər bu davranış sizdə varsa, xəbərdarlıqlarınız və nəsihətləriniz boşa gedəcək.
Salzmanın “Xərçəng Kitabı” adıyla məşhur olan əsərində, uşağınızın yaxşı yetişməsi üçün isə ana-atalardan başlamalı olduğu izah edilir. Onun fikrincə bu tərs bir metodla edilə bilər. Yəni pis yetişdirmənin yollarını göstərərək yaxşıya çatmaq hədəf götürülür. Aşağıdakı maddələri oxuyarkən bu nəzərə alınmalıdır:
1.Cəsarətsiz və etibarsız uşaq yetişdirmənin yolları
Uşaqlarınızdan hər şeyin ən mükəmməlini etmələrini istəyin.
Etdikləri hər işdə mütləq bir səhv tapın.
Onları müvəffəqiyyətli qonşu, ya da qohum uşaqları ilə müqaisə edin.
Hər kəsin qarşısında səhvlərini üzünə vurun, utandırın.
Səylərini kiçik hesab edin.
2.Bacarıqsız və qorxaq uşaq yetişdirmənin yolları
Yeməyini siz yedirdin, paltarlarını, ayaqqabılarını siz geyindirin.
Özbaşına iş etməsinə icazə verməyin.
Sizin köməyiniz olmadan bir iş bacara bilməyəcəyini söyləyin.
Fiziki təzyiqlə, döyərək qorxudun.
3. Uşağı alçaltmağın yolları
Dürüstlüyün qarın doyurmadığını, pulun hər qapını açdığını, kasıbçılığın xəcalətverici bir həyat olduğunu izah edin.
Özlərində nə olursa olsun, həmişə başqalarında olanın yaxşı olduğunu vurğulayın.
4. Uşaqları inadkar etməyin yolları
Uşaqların hər istədiyini yerinə yetirin.
Onları oyuncaq və hədiyyə yağışına tutun.
Heç bir arzularını inkar etməyin.
Hər işi mütləq bir mükafat qarşılığında etdirin.
5. Uşaqları özünüzə qarşı kinli etməyin yolları
Uşağınıza qarşı daim tərs və qaş-qabaqlı olun.
Yoldaşlarının yanında qəbahətlərini üzünə vurun.
Niyyətinin nə olduğuna baxmadan ən kiçik qəbahətlərdə cəzalandırın.
6. Uşaqları yalana alışdırmağın yolları
Onlara yerinə yetirə bilməyəcəyiniz vədlər verin.
Başqalarına yalan danışaraq uşaqlarınıza nümunə olun.
Kiçik bir səhv etdikdə və bunu dürüstlüklə söylədikləri zaman vurun.
Yalanlarına göz yumun.
Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Uşaq avtooturacağına nə qədər önəm veririk?
Leyla Əliyevanın oğlu klip çəkdirdi-VİDEO
Azərbaycanda sürücülərin diqqətinə: bal sistemi ləğv olunur
İş masası arxasında yemək vərdişi ölüm riskini artırır
Günün ulduz falı
Mənzil alan və ya satan insan həyatının bir neçə ilini itirir
Oynaq ağrılarını azaldan üsullar
Ermənistana məxsus PUA vurulub, düşmənin artilleriya qurğusu döyüş heyəti ilə birlikdə məhv edilib
Xəstəlik (son)
Qaynanama özümü sevdirmək üçün nə edim?
Otağın rəngini necə seçməli?
Mirşahin koronavirusdan sağaldı - VİDEO
Məşhur cütlüyün toyu təxirə salındı
Uşağı dünyaya gətirdikdən sonra hamiləliyi barədə öyrəndi
Malta prezidenti Azərbaycana gəldi
Günün ulduz falı
23 rəqəminin sirri nədir?
Sərdar Cəlaloğlu: "Milli Şura artıq yoxdur"
Monika Belluçi sevgilisindən ayrıldı-SƏBƏB
Nanotexnologiya və mikrodünyalardakı yaradılış-1
Saç rənginə uyğun makiyaj hiylələri
Qarabağda darmadağın olan erməni ordusu qadınların ümidinə qalıb - VİDEO
ABŞ-ın "əsas fiquru" istefaya gedir
Bayram günlərinin hava proqnozu
Bakıda hərəkətdə olan yük maşını alov aldı - VİDEO
Pronovias 2014 gəlinlik modelləri
Xalq artisti yeni imicdə-VİDEO
"Su damlası" effektinin hazırlanması
Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi: “Əmin-amanlığın bərpa prosesini yaxından izləyəcəyik” - VİDEO
Ramil Səfərovun qızının fotoları
6 aya arıqlayın
Sürücülük vəsiqələri dəyişəcək - 18 manata
Əşyaları fərqli funksiyalar üçün istifadə etmək
Bu kənddə toyuqlar bir-bir xoruza çevrilir - FOTOLAR
İngiltərə krallığının iqamətgahı
Çiyinlərə qulluq edək
Övladların valideynə borcu
Yeni növ canlı alimləri dəhşətə gətirdi-FOTO
Obama Ərdoğana başsağlığı verdi
Ziyafət donları
Mehriban xanım tapşırıq verdi
Dəri detoksu
Bürcə görə qadınların seçimi
Vulkan külçəsi (foto resept)
Bu gənc həyat yoldaşını ölkədən qovmağa çalışır-SƏBƏB
Bakıda ikinci əl avtomobillər bahalaşmağa başladı
BMT-dən Ermənistana yardım
Uşaqlara planlama və zaman nəzarətini öyrətmək
iPad satışları azalır
Arıqlamaq üçün saqqız çeynəyin
- ŞƏRHLƏR