Sizin övladınız narkomaniya kimi bir bəlaya düçar olubsa,mübarizəyə yaxşı valideyn-övlad münasibətlərini qurmaq ilə başlayın.Övladlarınızla rahat danışın ,danlamaq və tənbehdən istifadə etməməyə çalışmaqla ünsiyyət xətlərini açıq saxlayın.Onların nə etdiklərinə diqqət yetirin.Siz hər zaman cavab almaya bilərsiniz.Onlar ilə yuxarıdan danışmayın,onların həyat və narkotiklər barədə bildikləri sizi təəccübləndirə bilər.
Ünsiyyət,ünsiyyət,ünsiyyət...
Ayıq olun.Hərəkətlərə və mimikaya fikir verin.Normal şəraitdə uşaq gülümsəyir,sizinlə danışanda gözlərinizin içinə baxır və açıq əsəbilik əlamətləri göstərmir.Bu əlamətlərə ayaqları döymək və titrəmək ,barmaqlarını stola döymək və danışarkən başını aşağı salmaq aiddir.Problem olduğunu hiss etdiyiniz halda məktəb nümayəndəsi ilə danışın.
Övladlarınıza məsuliyyətli olmağı öyrədin.
Uşaqlar məsuliyyətli olmağı öyrənmək üçün heç vaxt gənc deyillər .Uşaqlara evdə müxtəlif tapşırıqlar verin və onlar böyüdükcə məsuliyyət dərəcələrini artırın.Qanunsuz dərmanlardan istifadə etməməklə yaxşı nümunə olun.Mən etdiyim kimi yox, mən dediyim kimi et deyən böyüklərə qarşı uşaqlar hörməti itirirlər.
Dərman vasitələrindən və qanunsuz dərmanlardan sui-istifadə etməyin.
Stressdən, əsəb gərginliyindən və daimi baş ağrılarından əziyyət çəkirsiniz?Mağazada alınan və resept ilə verilən dərmanlar vasitəsilə rahatlıq tapmaq üçün tələsirsiz?Dərman vasitələrindən və alkoqoldan asılı hala düşmək asandır və siz onlara meylli şəxsə çevrilə bilərsiniz.Sağlam seçimlər edin.Yadınızda saxlayın ki,stressdə olduğunuz zaman alkoqola,sakitləşdiricilərə və qeyri-qanuni dərmanlara müraciət etdiyiniz zaman övladınız üçün pis nümunə göstərmiş olursunuz.İdmanla məşğul olmaq həm fiziki,həm də mənəvi cəhətdən özünüzü daha yaxşı hiss etməyinizə kömək edəcək sağlam fəaliyyətdir.
Məlumatlı olun.
Hansı narkotiklərin,psixotrop maddələrin və onların prekursorlarının qeyri qanuni olduğunu bilin.Kokain,krek,marixuana,tiryək,heroin,amfetaminlər və s. əmin olun ki, övladlarınız onların qəbulunun qeyri-qanuni olduğunu anlayır.Əgər onlar üzərində narkotik ilə tutulsalar, bu,polislə üzləşmələrinə,məhkəməyə cəlb edilmələrinə ,mümkün həbs cəzasına və cəmiyyətin qınağına məruz qalmalarına səbəb olacaqdır.
Övladlarınıza narkotik alverçilərini aldatmaqla yardımçı olun.
Narkotik alverçiləri övladlarınıza narkotiklərin onların daha yaxşı oxumaqlarına və imtahanlardan keçmələrinə yardımçı olacağını deyə bilərlər.Onları bir dəfə qəbul etməklə heç nə olmayacağına inandırmağa çalışmaqla,övladlarınızı narkotikləri qəbul etməyə həvəsləndirə bilərlər.Övladlarınıza narkotiklərə yox deməyi öyrənməyə kömək edin..Onları idmanla məşğul olmağa,hobbi seçməyə və asudə vaxtlarından səmərəli istifadə etməyə həvəsləndirin.
Narkotiklərdən istifadə əlamətlərinə qarşı ayıq olun.
Müəyyən fiziki və emosional simptomların olmasına baxmayaraq,həmin an güman etməyin ki,sizin övladınız narkotik maddə qəbul edir,qeyri-adi davranışın digər səbəbləri də ola bilər.
Emosional və sosial əlamətlər:
-Kədərli əhval-ruhiyyə ,həyəcanlanma,
-Qəzəb,düşmənçilik,depressiya
-Daimi yalan danışma və oğurluq
-Narkotik maddələrin ziyanlı təsirlərini danma
-Telefon zəngləri zamanı gizli danışıqlar
-Olduqları yer barədə qeyri səmimi olmaq
-Motivasiyanın itməsi
-Gündəlik həyata marağın olmaması
-Məktəbdə dərs buraxma halları
Fiziki əlamətlər:
-Süstlük
-Titrəmə
-Gözlərin qızarması,göz bəbəklərinin genişlənməsi
-Şəxsi gigiyena və görkəmə marağın olmaması
-Qeyri -səlis nitq
-İştahanın itirilməsi və ya artırılması
-Koordinasiyasız hərəkətlər
-Gözlərin altında həlqələr
-Qeyri- requlyar yatmaq vərdişlər
-Tez-tez baş verən soyuqdəymələr və öskürək
-Çəkinin itirilməsi
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR