Qiyamətdə gənclik neməti soruşulacaq
Bütün insanlığı həyat verən sözləriylə xəbərdar edən Allahın Elçisi (s.a.s.) "verilən nemətlərin haqqıyla qiymətləndirilməsi" mövzusu üzərində çox dayanmışdır. Belə ki, mövzuyla əlaqədar bir hədisində belə buyurur:
"İnsan oğluna bu beş şeydən hesab soruşulmadıqca onun ayaqları qiyamət günündə Rəbbinin hüzurundan ayrılmayacaq: ömrünü harada keçirdiyindən, gəncliyini harada keçirdiyindən, malını harada qazanıb, hara xərclədiyindən və öyrəndiyi elmə necə əməl etdiyindən" (Tirmizi, Sifəti-l Qiyamə:1).
Göründüyü kimi, burada hər yaşdakı insanı yaxından maraqlandıran beş nemətin hesabının sorulacağı ifadə edilməkdədir.
Ömrünü harada keçirməsinin soruşulması "həyat neməti"nin və insana ehsan edilən "zaman"ın harada sərf olunduğuyla əlaqədardır. İnsana həyatı və zamanı ehsan edən Allah olduğuna görə, bu nemət Onun razılığı və əmrləri istiqamətində istifadə edilməlidir.
Uca Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) , İbni Abbasdan rəvayət edilən bir hədisdə, "İki nemət vardır ki, insanların çoxu bunda aldanmışdır: Səhhət və boş vaxt" (Tirmizi, Zühd: 2405 ) buyuraraq mühüm bir zəifliyimizə diqqət çəkmişdir. Təəssüf ki, xüsusilə səhhət və zaman baxımından bol imkanları olan gənclər bu barədə yanılırlar.
"Gəncliyi harada keçirdiyi"nin soruşulması isə birbaşa gəncləri maraqlandırmaqdadır. Bu sorğu-sual "gəncliyin gözəl yaşamaq, vaxtını xoş keçirmək, gülüb əylənmək" üçün verilmədiyini göstərir. Madam ki, gənclik Allahın nemətləri baxımından bir çox müsbət tərəfləri olan bir dövrdür, o zaman bu neməti Allahın izni dairəsində istifadə etməliyik. Gənclərə ehsan edilən "güc, qüvvət, sağlamlıq" kimi nemətlər daha çox savab qazanmanın bir vasitəsi olmazsa, dünyada da, axirətdə də başımıza bəla ola bilər.
"Malın harada qazanılıb hara xərcləndiyinin" soruşulması da bütün insanları xəbərdar edən bir həyəcan zəngi hökmündədir. Çünki bu cümləylə hər kəsin halal qazanıb halal yollara xərcləməsi istənilir. Pulu Allahın razı olduğu yollarla qazanmaq və Onun razılığına uyğun yerlərə sərf etmək, dünyəvi xərcləmələrimizdə israf etməmək lazımdır.
"Öyrənilmiş elmə necə əməl etdiyi"nin soruşulması vacib olanın öyrənmək deyil, onu həyata keçirmək olduğunu göstərməkdədir. Quranda Rəbbimiz öyrəndiyi elmi tətbiq etməyən insanları "kitab daşıyan uzunqulaqlara" bənzətməkdədir. Çünki hər ikisinin də daşıdığı elmdən bir qazancı yoxdur. Yenə Peyğəmbərimizin (s.a.s.) "İnsanlar həlak oldular alimlər istisna, alimlər də həlak oldular elmiylə əməl edənlər istisna, əməl edənlər də həlak oldular ixlaslı olanlar istisna, ixlaslılar da böyük bir təhlükənin üzərindədir" hədisi hamımızı titrətməli və daha diqqətli olmağa sövq etməlidir.
Yuxarıdakı izahlarla birlikdə bu hədisdə əhəmiyyətli bir suala da cavab var.
Bu hədis "Qocalanda ibadət edərik" deyən gənclərin böyük səhv etdiyini göstərir. Beləcə, insanın yalnız yaşlılıq dövründə deyil, gəncliyində etdiklərindən də məsul olduğu xəbərdarlıq edilir.
Necə ki, Quranın Zilzal surəsində "Kim zərrə qədər yaxşılıq etsə onu görər, kim də zərrə qədər bir pislik etsə, onu görər" buyurularaq insanın bütün ömründə etdiklərindən məsul olduğu ifadə edilmişdir.
Yuxarıdakı hədisi tamamlayan bu hədisdəki xəbərdarlıqları da dinləmək lazımdır:
"Beş şey gəlmədən əvvəl beş şeyi fürsət bil
1. Ölüm gəlmədən əvvəl həyatının;
2. Xəstəlik gəlməmişdən əvvəl sağlamlığının;
3. Məşğuliyyət gəlib çatmadan əvvəl boş vaxtının;
4. Qocalıq gəlmədən əvvəl gəncliyinin;
5. Kasıblıq gəlmədən əvvəl zənginliyinin".
(Hakim: Müstədrək )
Rəbbim cümləmizi həyatını, sağlamlığını, zamanını, gəncliyini və zənginliyini Allahın rizası yolunda sərf edənlərdən etsin.
Müəllif: Cəmil Tokpınar
XƏBƏR LENTİ
Sevgi alimin ağlını aldı
Aslı Murad haqqında danışdı
Tarkan qızı üçün mahnı yazdı-FOTO
Dərs ili qısaldıla bilərmi?
Azərbaycan əhalisinin son sayı açıqlandı
Neslihandan Fahriyenin artıq çəkilərinə dair AÇIQLAMA
Menstruasiya haqqında bilməli olduqlarınız
Azərbaycan Ordusu mülki əhalini heç vaxt hədəf almır - RƏSMİ
Beyonsdan kababçı Nüsrətə şok təklif
Google-un lobbiçiləri zəifləyəcək
Hər kəs təyyarə sürə biləcək
Gülməli anlar
Yataq üstü rəflər
Millət vəkili oğluna 1500 nəfərlik toy etdi - FOTO/VİDEO
Türkiyəli ulduz "Ay qız"ı oxudu - VİDEO
Portağallı kokostar qurabiyəsi (foto-resept)
Hadisənin son FOTOsu narazılıq yaratdı
Pensiyalarla bağlı YENİ MƏLUMAT
Merlin Monronun öldüyü ev rekord qiymətə satıldı
İstirahət gününün havası
Günün ulduz falı
Feil - 1
Skype-da gözlənilən yenilik gerçəkləşdi
Azərbaycanda evdə təhsil alanlara müjdə
Yay geyimləri
Bakı kəndlərində sel köçü
Albalı keksi (foto resept)
Putindən dünyanı ayağa qaldıran həmlə
Koronavirusu ən çox yayan mahnı məlum oldu
Danışa bilməsə də, milyonlar onu seçdi-FOTO
Müəllimlər üçün İKT-dən istifadə təlimləri keçirilir
Hava necə olacaq?
Əl işləri
Hicablı xanımlar üçün ziyafət geyimləri
Britni Spirs pəhrizi
Xəyanətin ölçüsünü orada axtarın
Bir günə 20 min artdı - Əcnəbilərin “Qarabağ” marağı...
Dolu bədənli xanımlar üçün
Şahzadələrin cazibədarlıq sirləri
Övlad sahibi olmaq istəyənlər
Berkay tənqid olundu - FOTO
"Uşaqlar və qadınlar zorla bu xoşagəlməz vərdişlərə məcbur edilirlər"
Vanqanın Qarabağla bağlı PROQNOZU
Nəvələri Heydər Əliyevin məzarında
Ay tutulması baş verəcək - Dəqiq vaxt açıqlandı
HAVA necə olacaq?
Hava haqqında
İstirahət günlərində Bakıda bu yol bağlı olacaq
Ramil Səfərov ata oldu
Bergüzar Korel çətin hamiləliyindən danışdı – FOTO
- ŞƏRHLƏR