Qiyamətdə gənclik neməti soruşulacaq
Bütün insanlığı həyat verən sözləriylə xəbərdar edən Allahın Elçisi (s.a.s.) "verilən nemətlərin haqqıyla qiymətləndirilməsi" mövzusu üzərində çox dayanmışdır. Belə ki, mövzuyla əlaqədar bir hədisində belə buyurur:
"İnsan oğluna bu beş şeydən hesab soruşulmadıqca onun ayaqları qiyamət günündə Rəbbinin hüzurundan ayrılmayacaq: ömrünü harada keçirdiyindən, gəncliyini harada keçirdiyindən, malını harada qazanıb, hara xərclədiyindən və öyrəndiyi elmə necə əməl etdiyindən" (Tirmizi, Sifəti-l Qiyamə:1).
Göründüyü kimi, burada hər yaşdakı insanı yaxından maraqlandıran beş nemətin hesabının sorulacağı ifadə edilməkdədir.
Ömrünü harada keçirməsinin soruşulması "həyat neməti"nin və insana ehsan edilən "zaman"ın harada sərf olunduğuyla əlaqədardır. İnsana həyatı və zamanı ehsan edən Allah olduğuna görə, bu nemət Onun razılığı və əmrləri istiqamətində istifadə edilməlidir.
Uca Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) , İbni Abbasdan rəvayət edilən bir hədisdə, "İki nemət vardır ki, insanların çoxu bunda aldanmışdır: Səhhət və boş vaxt" (Tirmizi, Zühd: 2405 ) buyuraraq mühüm bir zəifliyimizə diqqət çəkmişdir. Təəssüf ki, xüsusilə səhhət və zaman baxımından bol imkanları olan gənclər bu barədə yanılırlar.
"Gəncliyi harada keçirdiyi"nin soruşulması isə birbaşa gəncləri maraqlandırmaqdadır. Bu sorğu-sual "gəncliyin gözəl yaşamaq, vaxtını xoş keçirmək, gülüb əylənmək" üçün verilmədiyini göstərir. Madam ki, gənclik Allahın nemətləri baxımından bir çox müsbət tərəfləri olan bir dövrdür, o zaman bu neməti Allahın izni dairəsində istifadə etməliyik. Gənclərə ehsan edilən "güc, qüvvət, sağlamlıq" kimi nemətlər daha çox savab qazanmanın bir vasitəsi olmazsa, dünyada da, axirətdə də başımıza bəla ola bilər.
"Malın harada qazanılıb hara xərcləndiyinin" soruşulması da bütün insanları xəbərdar edən bir həyəcan zəngi hökmündədir. Çünki bu cümləylə hər kəsin halal qazanıb halal yollara xərcləməsi istənilir. Pulu Allahın razı olduğu yollarla qazanmaq və Onun razılığına uyğun yerlərə sərf etmək, dünyəvi xərcləmələrimizdə israf etməmək lazımdır.
"Öyrənilmiş elmə necə əməl etdiyi"nin soruşulması vacib olanın öyrənmək deyil, onu həyata keçirmək olduğunu göstərməkdədir. Quranda Rəbbimiz öyrəndiyi elmi tətbiq etməyən insanları "kitab daşıyan uzunqulaqlara" bənzətməkdədir. Çünki hər ikisinin də daşıdığı elmdən bir qazancı yoxdur. Yenə Peyğəmbərimizin (s.a.s.) "İnsanlar həlak oldular alimlər istisna, alimlər də həlak oldular elmiylə əməl edənlər istisna, əməl edənlər də həlak oldular ixlaslı olanlar istisna, ixlaslılar da böyük bir təhlükənin üzərindədir" hədisi hamımızı titrətməli və daha diqqətli olmağa sövq etməlidir.
Yuxarıdakı izahlarla birlikdə bu hədisdə əhəmiyyətli bir suala da cavab var.
Bu hədis "Qocalanda ibadət edərik" deyən gənclərin böyük səhv etdiyini göstərir. Beləcə, insanın yalnız yaşlılıq dövründə deyil, gəncliyində etdiklərindən də məsul olduğu xəbərdarlıq edilir.
Necə ki, Quranın Zilzal surəsində "Kim zərrə qədər yaxşılıq etsə onu görər, kim də zərrə qədər bir pislik etsə, onu görər" buyurularaq insanın bütün ömründə etdiklərindən məsul olduğu ifadə edilmişdir.
Yuxarıdakı hədisi tamamlayan bu hədisdəki xəbərdarlıqları da dinləmək lazımdır:
"Beş şey gəlmədən əvvəl beş şeyi fürsət bil
1. Ölüm gəlmədən əvvəl həyatının;
2. Xəstəlik gəlməmişdən əvvəl sağlamlığının;
3. Məşğuliyyət gəlib çatmadan əvvəl boş vaxtının;
4. Qocalıq gəlmədən əvvəl gəncliyinin;
5. Kasıblıq gəlmədən əvvəl zənginliyinin".
(Hakim: Müstədrək )
Rəbbim cümləmizi həyatını, sağlamlığını, zamanını, gəncliyini və zənginliyini Allahın rizası yolunda sərf edənlərdən etsin.
Müəllif: Cəmil Tokpınar
XƏBƏR LENTİ
Kıvanç Tatlıtuğ xəstəxanaya yerləşdirildi
Heydər Əliyev Fondu Fransada Nizami Gəncəviyə həsr olunan növbəti sərgi və konsert təşkil edib
Həyatla ölüm arasında...
Londonda maraqlı oyuncaq dükanı
Nənə 20-ci uşağını DÜNYAYA GƏTİRDİ
Hava haqqında - 19.08.2013
Fərqin fərqinə varın
ÜST: “Koronavirusun müalicəsində parasetamoldan istifadə edin”
"Baku" jurnalının sayəsində bir-birimizə daha yaxın oluruq"
Ağac və göbələkdən saat düzəltdilər-FOTO
İlan dərisindən bikini geyindi-FOTO
Rusiyada koronavirusa qarşı kütləvi peyvəndləmənin tarixi açıqlandı
Ayaqları daha uzun göstərmək üçün hiylələr
"Fənər"də 5 il oynayan "Everton"a od qoydu
Dubayda "Şöhrət xiyabanı" olacaq!
Günün ulduz falı
İlin ən cəlbedici kişisi seçildi-FOTO
Baş Polis İdarəsi əhaliyə müraciət etdi
Teledərslərin sabahkı cədvəli açıqlandı - FOTO
İlham Əliyev Dövlət Gerbinin təsviri ilə bağlı qanun imzaladı
Louis Vuitton kimdir?
Xanımlar üçün xüsusi qidalanma
Avropa geri çəkildi
Qocalığın dərmanı
Xrombuklar ucuzlaşır
Azərbaycanla bağlı bəyanat
Südlü kakaolu piroq (foto resept)
Atdığı iki qutu ziblə görə 100min funt cərimə olunub-FOTO
Azərbaycanda köhnə maşınlar sıradan çıxarılacaq
Təhsil Nazirliyindən “Bayraq yürüşü”
Bananın ziyanı və xeyri
Abituriyentlərin Bakı Ali Neft Məktəbinə marağı rekord həddə çatıb
Bakının bir hissəsi susuz qalacaq
Quba-İspik-Xınalıq yolunun üzərinə düşən qaya parçasını partladacaqlar
Gorusdan Azərbaycan əraziləri yenidən raket atəşinə tutuldu - RƏSMİ
Dünyanın ən qeyri-adi karnavalı başladı - FOTO
Hande və Murad bir-birini sildi
Armudlu şirniyyat (foto-resept)
Göydən meteor yağacaq
Yeni reytinq sistemi
Günün qoroskopu: dərhal uğura nail olmasanız da
Türkiyədə Koroğlunun nəhəng heykəli qoyuldu -VİDEO
Metroda gediş haqqı qaldırılır?
İrmik halvası (foto resept)
Azərbaycanda komendant saatı tətbiq edilə bilər? - VİDEO
Gəlin makiyajından əvvəl və sonra
Dünyanın ən varlı gəncləri-SİYAHI
Məşhur reper həbs olundu-SƏBƏB
Manna piroqu (foto resept)
Məşhur repçi şəhər tikir-FOTO
- ŞƏRHLƏR