Atamın xatirələrindən
O illəri xatırladıqca bu xəyanətlərin, camaatın başına gətirilən müsibətlərin, faciələrin haradan qaynaqlandığını hələ dəqiqliyi ilə, reallığı ilə bilmirdim.
Aydın məsələ idi ki, üzdə olan və gözə görünən o idi ki, hələ 20-ci əsrin əvvəllərindən ermənini qızışdırıb üstümüzə salan, kənd və şəhərlərimizi zaman-zaman xarabazara çevirtdirən, adamlarımızı amansızlıqla və xüsusi qəddarlıqla qətlə yetirən düşmənlər və onların başında duranlar olub. Bu məsələnin gün kimi aydın görünən tərəfidir.
Səxavəti həmişə xəyanətin bu tərəfi narahat edirdisə də, hələ də suallarının cavabını tapa bilmirdi.
Sonra o başını qaldırıb tut agacına baxdı. Bu ağacı onun ana babası Cəbrayıl kişi əkmişdi. Cəbrayıl kişi Səxavətin babası olsa da onu oğulluğa götürmüşdü. Öz oğlu kimi böyütmüşdü Səxavəti. Səxavət uzun illər hərbi zabit kimi Gürcüstanda xidmət etmişdi. Cəbrayıl kişi qocalanda onu evləndirmişdilər. Yoldaşı ali savadlı sinif müəlliməsi idi. Kənddə məktəbdə dərs deyirdi. Cəbrayıl kişi gəlini ilə birgə bu evdə yaşamışdı. Artıq qocalanda Səxavət kəndə qayıtmışdı. Bu evdə 5 qız böyütmüşdü. İndi o qızları buralardan aparmaq lazım idi. O, qizlarının həm atası, həm də qardaşları idi. Odur ki, onlar üçün tələsməli idi.
Səxavət əlləri ilə tut ağacının cod gövdəsini sığalladı. Bu tut ağacından neçə dəfə yıxıldığını xatırladı. Sanki nənəsi Zərnişan onun yaralarını sarıyırdı. Amma bu dəfə yara qabıq bağlamaq istəmirdi.
Kədər bütün varlığına hakim kəsilmişdi. Bu kədər yanaqlarından aşağı süzülürdü. Bəlkə də bu göz yaşı olmasaydı indi ürəyi dayanardı.
Qohumlar, qonşular onu çağırırdılar. Səxavət ağlaya-ağlaya son dəfə evinə baxdı. Əlvida mənə əziz olan evim-eşiyim, əlvida bal kimi tutuyla məni bəsləyən tut ağacı. Əlvida yurdum elim-obam-deyib həyətdən çıxdı.
Onun hər ayağından sanki bir pudluq daşlar asılmışdı. Həmişə məğrur, dik gəzən Səxavətin sanki beli bükülmüşdü. Doğma ocağından, əzizlərinin, xüsusilə də nənəsi Zərnişanın ruhu gəzən bu evi -eşiyi, bu torpağı necə tərk etsin?!
Səxavət dəsmalla göz yaşlarını silə-silə doqqaza çıxdı. Baxdı ki, hamının gözləri ağlamaqdan qan içindədir.
Onlar üzüaşağı yola düşdülər. Elə bil ki, yetim qalan evlər ah çəkdi...
Saqqa qoz deyilən yerə çatanda Səxavət dözmədi. Geri baxdı... Biz evlərimizi, ocağımızı, qəbirlərimizi qoyub hara gedirik, ay Allah- deyə ah çəkdi.
O, özünü saxlaya bilməyib hönkür-hönkür ağladı. Hamı donub qalmışdı. Həmişə sərt, qaradinməz Səxavəti hələ heç kim ağlayan görməmişdi. Hamı Səxavətə qoşulub ağlayırdı.
Nəhayət qaynı onun qolundan tutub qaldırdı. Səxavət möhkəm durmağa məcbur idi. Çünki 5 qız balası onun yolunu gözləyirdi. Əyilməyə haqqı yox idi. Amma ürəyində bir az rahatlıq vardı. Özü sağ-salamat gedib çatmasa belə yoldaşı Südabə artıq Bakıya- qardaşıgilə çatmışdı. Ona görə də ailəsindən, qızlarından rahat idi.
Onlar Saqqa qozadan dikə qalxdılar. Təpədən baxanda doğma kəndləri, kəndin bəri başı görünürdü. Laçın yolunun kənarında olan Qəbristanlıq aydın görünürdü. Bu məzarlıqda rəhmətə getmiş Nəsil-nəcabəti, doğmaları, dünyasını vaxtsız dəyişmiş dostları uyuyurdu. Ona əziz olan nənəsi Zərnişan, babası Cəbrayılın uyuduğu məzarlıq da burada idi. Səxavət təpənin başında dayanıb son dəfə kəndə baxdı. Sanki kənd küsmüşdü onlardan.
İndi son dəfə nənəsinin uyuduğu məzarlıga baxdı. Səxavət nənəsini onu saxladıgı üçün deyil, həm də nənəsinin əzablı həyatını bildiyi üçün cox sevirdi.
Səxavətin ürəyi qan ağlayırdı. Rayon mərkəzindəki evinə heç köçə bilmədilər. Dərslərin bağlanmasını gözləyirdi. O cəmi bir gecə qalmışdı.Dərslərin baglanmasını gözləyirdi.Ailəsini bu şəhər mərkəzindəki evə köçürəcəydi.Amma dərslərin bağlanmasına az qalmış bu faciələr baş vermişdi....
İki ev de dolu qaldı.Sənədləri götürdülər.Çünki qayıdacaqlarına inanırdılar.
Nəhayət 4-6 gündən sonra Səxavət Bakıya çatdı. Əvvəllər ona çox çətin oldu hər şey. Həmişə vəzifədə işləmişdi. İndi kiminsə qapısında yük olmaq, kiməsə sığınmaq istəmirdi. Əziyyətlə də olsa tələbə yoldaşlarını tapdı. Onlar ona ailəsini yerləşdirməyə kömək etdilər.
Səxavət balalarını boya- başa çatdırdı. Qızlarının beşinə də ali savad verdi. İndi hər biri öz işi ilə məşğuldurlar. Övladlarını adətincə, namusuyla köçürdü. İndi hər birinin öz ailəsi var. Səxavət yoldaşı ilə birgə 21 il keçməsinə baxmayaraq Laçının quşqonmaz qayalarını, əvəzolunmaz gözəlliklərini, Həkərinin kükrəyən sularını, doğma kəndlərini tez-tez xatırlayır. Nə atası, nə anası, qaynatası, qaynanası dözmədilər yurd həsrətinə.
Atam ən böyük sarsıntını sputnikdə gedib evi tapanda gördü ki özünün yaşaya bilmədiyi evdə ermənilər yaşayir.İş yerinə çatanda ilk işi sputnikdə evinə kəndinə baxmaqdır.Bununla təskinlik tapır atam.Amma heç vaxt aglamayan atam bu baxışda qocalır.Qabıq baglamayan yarası qanayir...
Öz ev-eşiyini həmişə yuxularda görür. Amma inanır ki, gün gələcək, yenə də o torpaqlar geri qaytarılacaq. Səxavət yenə də binaların, evlərin çertyojunu çəkəcək. Hündür binalar ucaldacaq Laçında.
Sonda, əziz oxucu, bu mənim atamın danışdıqlarından bir səhnə idi. Ağız dolusu qaçqın deyənlərə isə bir sözüm var. Camaat yurdundan bu cür çıxıb, öz xoşu ilə deyil.
Allah erməni qəsbkarlarının bəlasını versin, insanları öz yurd-yuvalarından etdilər...
XƏBƏR LENTİ
Övlad sahibi olmaq istəyənlər
Azərbaycanda daha 10 nəfər koronavirusdan öldü: 1175 yeni yoluxma
Bayden rəsmən ABŞ prezidentliyinə namizəd kimi təsdiqləndi
Cəbhədə amansız atışma
Zidanın yeni iş yeri
“Xətai” stansiyası bağlandı
Saçlar üçün faydalı qidalar
Ən bahalı kökə bişirildi
Böyrək kistası
Balalarını xilas etmək üçün özünü fəda etdi - VİDEO
271 qız bir anda ərə getdi
Məşhur aktyor vəfat etdi
Gürcüstan Azərbaycandan qaz idxalını niyə azaldıb?
Yazın sürprizi bitmir
İdman zalları niyə açılmır? - RƏSMİ
"Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz" Biləsuvarda..
Böyük ayaqları necə kiçik göstərməli?
COVID-19-a qarşı dünyada ilk peyvəndin sınaqlarından keçən könüllülər evə buraxıldı
Ahmet Kayanın həyatı film olur
Qurban bayramınız mübarək!
Qadın geyim ölçüləri
Sevgi baş ağrısını azaldır
Bakı ətrafında torpaq neçəyədir?
Azərbaycan əhalisinin gəlirləri 9,1 milyard manata çatdı
Corc Kluninin 20 milyonluq evini su basdı-SƏBƏB/FOTO
Azərbaycanda 50 milyon il əvvələ məxsus tapıntı aşkarlanıb
"Türkiyə Avropa Birliyini təhdid etməsin" - Jan Klod Yunker
Müdafiə Nazirliyi Ermənistanın daha bir yalanını ifşa etdi
Kafe və restoranların hansı tarixdə açıla biləcəyi açıqlandı - RƏSMİ + VİDEO
MN: "Aprel döyüşlərində qarşı tərəfin itkisi 300-dən çox ölü və 700-dən artıq yaralıdır"
Koronavirusla bağlı son STATİSTİKA
Makiyajın möcüzəsi...
“Dostluq” ordeni aldı
DİQQƏT! Ət satışı qadağan edildi
Bəstəboy kişilər daha yaxşıdır?
Zeze__cards - 3
Körpənin cinsiyyətini öyrənmək QADAДћAN ediləcək!
Azərbaycanda 12 illik təhsil sisteminə keçid nə verəcək?
Saxta əlillik dərəcələri ləğv ediləcək
Hava haqqında
Riqada 7 rayon qaytarıla bilər
Özüm bu torpaqda, nəğməm dünyada!
Bakıda yeni yol istifadəyə verildi
Zaman və sevgi...
2020 Qızıl Qlobus Mükafatının Sahibləri
Bal tortu (foto-resept)
Dünya bazarlarında neftin qiyməti
Qızıl ayaqqabı: ərəblər bunu da etdilər
"Pide" (foto-resept)
Azərbaycanda daha üç nəfər koronavirusdan öldü: 339 yeni yoluxma
- ŞƏRHLƏR