Qaraciyərin serrozu təhlükəli xəstəlikdir.Müxtəlif orqanların, xüsusilə qaraciyərin ciddi morfoloji dəyişikliklərə uğraması ilə xarakterizə olunur.Serrozla əlaqədar dəyişikliklər qaraciyər parenximasında,öd yollarında,qan damarlarında və onların birləşdirici toxumalarında gedir.Serroz xəstəliyinin əmələ gəlməsində və inkişafında qaraciyərin hüceyrələrində gedən distrofik proseslər və bununla əlaqədar qaraciyər toxumasında baş verən dəyişikliklər mühüm rol oynayır.Yoluxucu xəstəliklər, spirtli içkilər, keyfiyyətsiz yeməklər serrozun əmələ gəlməsinə şərait yaradır.Əlverişli olmayan yaşayış tərzi,qida məhsulunda lazımi qədər şəkər,zülal və vitaminlərin olmaması da xəstəliyin inkişafına səbəb olan amillərdəndir.Serroz xəstəliyinə 45-60 yaşlı kişilər daha çox tutulur.
Qaraciyər serrozu özünü müxtəlif əlamətlərlə göstərir.Əksər hallarda iştahsızlıq,ürəkbulanması,qusma və qaraciyər nahiyəsində ağrılar baş verir.Xəstələrdə zəiflik, tez yorulmaq, iş qabiliyyətinin azalması halları nəzərə çarpır,dəri qaşınır.Xəstələr sürətlə arıqlayır, mədə və sinə nahiyələrində vena damarları genəlir, qarın boşluğunda maye toplanır, dil qırmızı rəngə çalır, barmaqlar nağara çubuğuna bənzəyir.Çox vaxt xəstə üşüyüb titrəyir,istiliyi olur,qaraciyər və dalaq böyüyür.Xəstəlik zamanı burundan,damaqdan qanaxmalar da müşahidə edilir.Xəstəliyin ağır forması zamanı ürəyin fəaliyyəti xeyli zəifləyir,qan təzyiqi aşağı düşür.
Xəstəliyin müalicəsində birinci növbədə rejimin və pəhrizin böyük əhəmiyyəti vardır.Xəstə sakit vəziyyətdə uzandıqda qan dövranı yaxşılaşır,qaraciyərə düşən fiziki gərginlik azalır.Xəstənin qidası şəkərlə zəngin olmalı,ona vitaminli yeməklər verilməlidir.Müəyyən edilmişdir ki, serroz və kəskin hepatit zamanı xəstənin pəhrizini pozmaq olmaz. Ona yüksək kalorili yeməklərin verilməsi məsləhət görülmür.Xəstənin sutka ərzində qəbul etdiyi qidanın kaloriliyi 2500-4000 Kkal-dan artıq olmamalıdır.Xəstəliyin gedişi sakit olarsa, yumurta, ət, süzmə ,dondurma, cörək yeməyə icazə verilir. Spirtli içkilər tamamilə qadağan edilməlidir.Arası kəsilməyən qusmalar zamanı xəstəyə duru və yumşaq yeməklər,meyvə şirələri, yerkökü, albalı, heyva, alma, nar vermək lazımdır.
İştahını itirmiş, zəif xəstələrə S, P və B qrupu vitaminləri təyin etmək məsləhətdir.Gün ərzində qida ilə qəbul edilən duzun miqdarı 2-4 qramdan artıq olmamalıdır.Xəstəyə kiçik dozalarda qan köçürülməsi də məsləhətdir. Həmçinin lipomid, lipoy turşusu, hepalon preparatları təyin edilməlidir.Kortikosteroid maddələr də faydalı sayılır.Belə ki, bu preparatlar qaraciyərdə gedən iltihab prosesinin qarşısını alır, fibroz toxumanın inkişafını ləngidir.Serrozlu xəstəliklərin müalicəsində infeksiyanın qarşısını almaq üçün antibiotik preparatlardan da istifadə edilir.Qaraciyər serrozunun müalicəsi adətən bir neçə ay davam edir.Ancaq xəstəlik vaxtında aşkar edilsə, xəstə 20-25 günə sağalar.
Əziz Qadin.Netlilər, arzu edirəm ki, daim sağlam olasınız. Heç vaxt çarəsiz xəstəliklə üzləşməyəsiniz.Amin!
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR