1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Bu maşından artıq olmayacaq
Dünyanın Ən Yaraşıqlı 5 kişisi
Azərbaycan “Eurovision” finalında
15-20 yaşında boşanan cütlüklər - Statistika
Gənc skeletə bənzəmək üçün əməliyyat olundu-FOTO
Ayrıldığınız sevgilinizlə yenidən barışmaq istəyirsiniz?
“Eurovision-2019”un aparıcısı supermodel olacaq
Azərbaycanla Ermənistan arasında humanitar məqsədli atəşkəs başlayıb
Azərbaycanlı nazir xərəklə məhkəməyə aparıldı
Füzuli, Cəbrayıl və Zəngilanda döyüşən əsgərimiz qazi oldu
Bu 5 tövsiyə uşaqların böyüməsinə kömək edir - UNİCEF
Toy və yas mərasimləri ilə bağlı MÜHÜM AÇIQLAMA
WhatsApp-da yalan xəbər yayanlar müəyyənləşdiriləcək
Günün qoroskopu: daxili səsinizi dinləyin
Yayın istisində canımızı yandıran sular
Çaydanlar
Yuxuda nadir hallarda gördüklərimiz
Rəngarəng çantalar
Həyatverici məhəbbət simvolu
Almalı piroq (foto resept)
Hamiləlikdə baş verən dəyişikliklər
Səhiyyə Nazirliyi yeni peyvənd sifariş verib
Türkiyə və Azərbaycan birgə hərbi təlimlər keçiriblər
Eyni bədəndə iki ayrı həyat - FOTO
Foqtsun istefa səbəbi
Dəniz duzu ilə gözəlləşin
Qadınlarımız yarışdan 10 medallar qayıdır
Dövlət Fondu mənzilləri alıb kirayəyə verəcək
Ağız quruluğu
Ermənistandakı rus hərbçilər müharibəyə hazırlaşır
Qar dənələrinin sehri
Redaktor brauzerdə işə salındı
Toyuqlu pomidor dolması (foto-resept)
Bakıya duman gəlir
Burak Özçivitin saçlarını ələ saldılar-FOTO
Uşaqlarda "burunda artıq ət" problemi
"M" və "N" hərfləri ilə başlayan adların mənası
Koronavirusdan sağalandan sonra qoxu hissinin bərpa olunmasının vaxtı açıqlandı
İstilərdən qorunmaq üçün necə geyinməli?
Finlandiyanın baş naziri Sanna Marin keçmiş futbolçuya ərə getdi
0-7 yaşına qədər körpənin inkişaf cədvəli
Nənələr üçün noutbuk satılacaq
Toyuq dönəri yeyənlərə xəbərdarlıq edildi - Zəhərlənə bilərsiniz!
İşçi razılığı olmadan başqa işə keçirilə bilər?
Qırıcılar Yəməni bombaladı: 45 ölü
Salatların bəzədilməsi
Ebru Gündeş 25 milyonluq villasından köçür-SƏBƏB
Castin Biber bu döymələrinə 100 saat vaxt sərf edib - FOTO
HAVA necə olacaq? 21 İyun
Türkiyədə oktyabrın 1-dən sonra ali məktəblər açılacaq
- ŞƏRHLƏR