1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
AZAL qiymətləri aşağı saldı
Zerrinin qayınatası oğlu haqqında AÇIQLAMA verdi
Bananlı sorbe (foto resept)
İlanların sayı artıb
Üzən dövlət nə vaxt hazır olacaq?
Omletli ət zrazısı (foto resept)
Bakı Bulvarında konsert və Novruz atəşfəşanlığı
Kolorado çayının əyrisi
BMT: Azərbaycanda boşanma göstəricisi aşağıdır
Bakı və ətrafında torpaq neçəyədir?
WhatsApp-da daha bir yenilik
İrandan Azərbaycana kartof ixracına məhdudiyyət qoyulub?
"Yuventus" "Borussiya"nın futbolçusuna elçi düşüb
Bu ölkədə işçi qırtlığı var-SƏBƏB
Uşaqların dilində "Sevgi" nədir?
Hindistana getmək istəyənlərə ŞAD XƏBƏR
Rəqsdə eşq
İnstaqram fenomeni olmaq istədi - borca düşdü
Əfqanıstan prezidenti bu gün and içəcək
Azərbaycan ordusunda qadınların sayı artır
Ən çox üstünlük verilən 5 dekorasiya tərzi
Mişel Obama
Redd. "Hayat kaçık bir uykudur" albomu (2012)
100 yaşında paraşütdə
Balanın ana sevgisi: kövrək hekayət
Azərbaycanda zəlzələ oldu
Toy tortları (2)
Obama ailəsi yeni it aldı
Aston Martin-dən iki versiya
Balaca qızlar üçün geyimlər
Günün qoroskopu:Təmkinli olun!
Noxudlu tərəvəz yeməyi (foto-resept)
Tarkandan Sevgililər günü paylaşımı - FOTO
Bu tələbələrə pulsuz yemək və geyim veriləcək - QƏRAR
Şəhidimizin ailəsinə yazdığı son məktub
Milli tariximizin əbədiyaşar siması
Kriştianu Ronaldu Zidandan üzrxahlıq gözləyir
Yumurta salatı (foto resept)
Bakıda 40 min mənzil evsizlərə ucuz SATILA BİLƏR
Azərbaycanda bu il qış sərt keçəcək - XƏBƏRDARLIQ
Zəncəfilli-bəhməzli "Ev peçenyesi"
Bakının ilk fontan bağı
Rəsədxana işçisi qasırğadan danışdı
Şəki-Zaqatala bölgəsində böyük təhlükə
Azərbaycanda Nazirlikdə "SOS"!
Heç indiyə qədər çayın axınına diqqət etmisiniz?
İstirahət günlərində Bakıda bu yol bağlı olacaq
Melaniya Trampın bioqrafiyası nəşr olunur-ŞOK Faktlar
Oxatan bürcü qadını
Pendirli rulet börek (foto resept)
- ŞƏRHLƏR