1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Rusiya təyyarəsinin qəzaya uğramasının SƏBƏBi bilindi
Dostu necə tapmalı?
Yeni okean yaranacaq - Alimlərdən XƏBƏRDARLIQ
Baş nazirdən qərar: Yeni statusda kolleclər yaradılır - SİYAHI
Hadise və Kaan Yıldırım ilk dəfə şəkil paylaşdı
Dünyanın iri canlıları (FOTO)
Hamı bu dili öyrənəcək
Məşhur alimdən zəlzələ AÇIQLAMASI-"9 bal gücündə"
Tolga doğulacaq körpəsinin adını SƏSVERMƏYƏ qoydu
Kakaolu Dondurma (foto resept)
Ağ Evdən cavab - "Qarabağ Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmalıdır"
2012-ci ilin dəbli gəlinlikləri
Pomidorlu, göbələkli badımcan zapekankası(foto resept)
Şəhid dəfn edildi
Pensiyaçılara şad xəbər: 35 faiz artım olacaq
İngilis dili-Zz
Müxtəlif geyim tərzləri
Aleyna Tilki məhkəməlik oldu
Ledi Qaqanın bu etirafı diqqət çəkdi-FOTO
Gülnar Salmanova vəfat etdi
Başımıza endirilən toxmaq
Şərq komandalarının Avropa "dominantlığı"
Heyvanlar və qorxuları
Ermənilərə xəbərdarlıq edildi
Məşhur aktyor 4 -cü dəfə boşanır
Elnur Aslanov nazirlikdə şöbə müdiri oldu
Məhsəti Gəncəviyə həsr olunmuş sənədli-bədii filmin təqdimatı olacaq
Aramsız yağışlar daşqınlara səbəb oldu
Şərab bilib içdi, üç ildən sonra dəhşətə gəldi-VİDEO
Ermənistanın təcavüzü nəticəsində ziyan çəkənlərə yardım göstərilməsinə başlanıldı - RƏSMİ
Bu şəxslərin maaşı 25 faiz artdı
Üzünüzü güldürəcək şəkillər
Avropa İttifaqı Azərbaycanda xarici donor olması ilə fəxr edir
Tələbə qız bir ilə 90 kq arıqladı
Ən gəlirli biznes sahələri- SİYAHI
Sen Qallen rahibinin əsərindən 3-cü hissə (son)
"Eurovision 2020" təxirə düşə bilər
Putin 14 generalını işdən qovdu
Prezident: “Kəlbəcər rayonun bir hissəsi işğalçılardan azad edilib”
Siqareti atdıqdan sonra bədəndə yaranan dəyişikliklər
Hindistanda 8 nəfəri öldürən pələngin axtarışı aylardır davam edir
Hava haqqında - 09.12.2013
Sevdiyi qıza dövlət sirri verən zabitə həbs cəzası
Günün ulduz falı - 07.08.2013
Mənim sevgi hekayəm
Qartal, dəvə, ilan və digər heyvanlar... - SANKİ CANLIDIRLAR
Azərbaycan peyki Livan telekanallarının yayımına başladı
Festivala bir gün qaldı
Xarakter analizi testi
Toyuqlu tərəvəzli yay yeməyi (foto resept)
- ŞƏRHLƏR