Alimlər vulkanların bu əsrin sonuna qədər sivilizasiyanı məhv edə biləcəyini iddia edir. ANS PRESS-in məlumatına görə, bu barədə iddialar “Avropa Elm Fondu”nun internet saytında qeyd olunub.
Dünya üçün təhlükə yaradan təbii fəlakətləri araşdıran alimlər böyük bir vulkan partlayışının insan nəslinin sonu ola biləcəyi ehtimalının 5 ilə 10 faiz arasında olduğunu deyib.
İndoneziyada 1815-ci ildə baş vermiş vulkan nəticəsində 100 000 nəfərin öldüyünü xatırladan alimlər bildirib ki, bu günkü əhali sayı nəzərə alınanda oxşar bir partlayışın daha ağır nəticələri ola bilər.
Təxminən 10 000 il əvvəl başlayan Holosen dövründə 7 bal gücündə ən azı 7 vulkanın baş verdiyini bildirən araşdırmaçılar, həmin təbii fəlakətlərdən biri xaric digərlərində dünya əhalisinin 1 milyarddan az olduğunu, bu əsrin axırına qədər insan sayının 12 milyarda çatacağını vurğulayıblar.
Böyük partlayışdan sonra atmosferə toz və qaz püskürəcəyi, bu vəziyyətin havanın hərarətində dəyişikliklər yaradacağı bildirilərək İslandiyada 1783-cü il və İndoneziyada baş vermiş Tambora vulkanlarından sonra baş vermiş qıtlıq, quraqlıq və epidemiyalar nümunə göstərilib.
Təbii fəlakətlərlə mübarizədə beynəlxalq cəhdlərin əsasən sunami və zəlzələlər üzərində dayandığını bildirən alimlər daha böyük fəsadları olacaq vulkanların ikinci plna atıldığını bildiriblər.
Vulkan nəzarət şəbəkəsi qurulmasının vacib olduğunu bildirən alimlər, bu şəbəkənin illik maliyyətinin 2 milyard dollar olacağını açıqlayıblar.
Tarixdəki böyük vulkanlar:
İtaliyanın Neapol körfəzi sahilində yerləşən Vezuvi vulkanının püskürməsi nəticəsində Pompey şəhəri xəritədən silinib və 4 000 nəfər dünyasını dəyişib.
İtaliyanın Sicilya adsasında Etna vulkanının 1669-cu ildə püskürməsi nəticəsində Kataniya şəhərində 20 000 nəfər ölüb. Həmin fəlakət zamanı şəhərin küçələrində "lava çayı" axdığı bildirilir.
İslandiyada 1783-cü ildə Laki vulkanının püskürməsi heyvandarlığa və balıqçılığa təsir etmiş, bundan sonra baş vermiş qıtlıqda əhalinin 20 faizi (20 minə yaxın) ölmüşdü.
İndoneziyanın Sumbava adasında 1815-ci ildə Tambora vulkanının püskürməsi zamanı meydana gələn qasırğa və sunami 12 000 nəfərin ölümünə səbəb olmuş, bu püskürmədən sonra atmosferdə böyük toz buludları yaranmışdı.
İndoneziyaya aid Karakatay adasında 1883-cü ildə yüzlərlə atom bombası gücündə vulkan partlayışı 30 metr hündürlüyündə sunamiyə səbəb olmuş, nəticədə 35 000 nəfər ölmüşdü. Bu partlayışdam sonra yaranan böyük toz buludları səbəbindən bölgə illərlə qaranlıqda qalmış, dünyada havanın hərarəti 2 dərəcə soyumuşdu. Atmosferə yayılan toz səbəbindən 2 il müddətində ay bəzən mavi, bəzən də yaşıl görünüb.
Martinika adasındakı Peli vulkanı 1902-ci ildə Sen-Per şəhərini qaz və qızğın küllə örtmüş, 29 937 nəfərdən sadəcə 4 nəfər sağ qalmışdı.
Filippindəki Pinatubo vulkanı 600 illik fasilədən sonra 1991-ci ildə yenidən fəaliyyətə keçmiş və təxminən 750 nəfərin ölümünə səbəb olmuşdu. Pinatubodan yayılan və 20 milyon tona çatan sulfat turşusu buludu həftələrlə ekvatoru əhatə etmiş, qütblərinə yayılmış, bütün planeti örtərək günəş şüalarını geri əks etdirərək yer üzünün soyumasına səbəb olmuşdu.
İslandiyada 2010-cu ildə fəaliyyətə keçən Eyyafyadlayyöküdl vulkanının püskürtdüyü küllər 100 mi8ndən çox təyyarə səfərinin ləğv olunmasına səbəb olmuş, beynəlxalq uçuşlarda bir həftəlik xaosa səbəb olmuşdu.
Mənbə: ANS PRESS
XƏBƏR LENTİ
Qreypfrutla gözəlləşin
Azərbaycanda sərnişindaşıma tarifləri ucuzlaşıb
General Motors qadına tapşırıldı
Demet Akalın karantin günlərindən danışdı
Şəhər sakinləri “həşərat istilası”nın əsarətində - VİDEO
Patoloji qısqanclıq və ya Otello sindromu
Bulvarda fləşmob – “Himnimizi bir yerdə oxuyaq” - FOTO
10 oğuldan sonra qız anası oldu-FOTO
Hava haqqında
30 yaşında olan qadınlarda böhran
Güllü qurabiyə (foto resept)
“Əsas məqam imtahanın yazılı və ya şifahi olması deyil”
Con Kerri: "Bu mənim son dayanacağımdır"
Kim? Harada? Necə? (Final)
Hadise Corc Kluni, Madonna və "Rembo" ilə qonşu olacaq-FOTO
Payız pəhrizi necə edilər?
Efiopiyada 15 nəfər zibilin qurbanı oldu
Məşhur müğənni Azərbaycanda klip çəkdirir
Qadinları yaşlandıran 5 fakt...
Bayram namazının vaxtı açıqlandı
Milli İnternet Mükafatı - Biz birinciyik!
Həqiqəti yıxa bilməyən erməni güləşçinin yalanı - VİDEO
"Bakı-Tbilisi-Qars regiona sülh və sabitlik də gətirəcək"
NASA: Çox güman ki, Marsda həyat var
Şokoladlı-portağallı keks (foto resept)
Məşhur aktrisa qəzəbləndi-SƏBƏB
Coronavirusa qarşı bu dərmanlar tövsiyə edilir - Nazirlik AÇIQLADI
Rəssamın yeməli dəbi
Koronavirus beyini belə məhv edir - ARAŞDIRMA
Susuzluq ağız qoxusuna səbəb olur
FİFA prezidenti İranı qadınlara stadiona getməyə icazə verməyə çağırıb
Xalq artisti Ofelya Sənani xəstəxanaya yerləşdirilib - İnfarkt keçirdi
Rusiyadan 70 milyard dollarlıq sərmayə çıxarılacaq
Çəki azaldan bitki
Aleksandr Samedov: "Azərbaycan mənim vətənim deyil"
Bakı metrosu nə vaxt işləyəcək?
Böyük qalmaqal: İdmançımız 1-ci oldu, Ermənistan himni səsləndirildi
Swatch və Apple toqquşdular
Abdullah Gülə SUİ-QƏSD edilib-FOTO
Evdə işləyərkən məhsuldarlığı artırmaq üçün..
Arıqlama haqda yanlış məlumatlar (1)
Tezliklə ayrılacağınızın 5 əlaməti
Paşinyandan acı etiraf: “Rusiyanın Dağlıq Qarabağ məsələsində neytrallığını anlayırıq”
İmmunitet xərçəng şişlərini məhv etməyə qadirdir
Ermənilərin Laçında törətdiyi barbarlıq davam edir- FOTO
Tanınmış aktrisa öldü
Gənclər Fondu “Mobil kitab rəfi” yaratdı
Əzizim əzizdi, tərbiyəsi ondan da əzizdi...
Sitatlarımız - IV hissə (Son)
Əfqanıstan prezidenti bu gün and içəcək
- ŞƏRHLƏR