Son zamanlar evdən qaçan gənclərin sayı artır. Nə qədər acınacaqlı olsa da, belələrinin arasında qızlar çoxluq təşkil edir. Araşdırmalara görə, evdən qaçma halları daha çox yeniyetmələr arasında baş verir. Bu, əsasən 15-20 yaşa təsadüf edir. Yetkinlik dövrünü yaşayan gənclər üçün ailələrin, cəmiyyətin, məktəbin qoyduğu qaydalar və təzyiqlər bəzən onların səbrini daşdırır və onlar bu qaydalardan can qurtarmaq üçün evdən qaçmağı bir həll kimi görürlər.
Bəs gənclər niyə evdən qaçır? Onları bu addımı atmağa nə vadar edir? Mütəxəssislərin fikrincə, evdən qaçma ailəylə razılaşa bilməmə, evdəki gərginliklər, ailədə psixiatrik problemlər, təzyiqlər, mübahisələr, narahatlıqlar, spirtli içki qəbulu, zorakılıq qaynaqlı səbəblərlə meydana gəlir. Yoldaşlar arasında olan təzyiqlər, məktəbdəki problemlər, maddə istifadəsi, cinsi zorakılığa və istismara məruz qalmaq və bunu ailəylə paylaşa bilməmək də buna səbəb ola bilər.
Psixoloq Aynur Əlibəylinin sözlərinə görə, evdəki təzyiqlər ən çox qızlara təsir edir. Yəni qızlar çox zaman ailə daxilində olan təzyiqlərdən yorularaq evdən qaçırlar. Evdə mübahisələr, təzyiqlər qızlara daha çox tətbiq edilir, oğlanlar isə dostları ilə münasibətlər, evdən çıxma-evə qayıtma, qız dostları barəsində daha sərbəstdirlər.
Müsahibimiz hesab edir ki, bəzən uşaqlar evdən qaçaraq ailələrini cəzalandırdıqlarını düşünürlər: "Evdən qaçan gənc ailəsini cəzalandırmaq istəyi ilə yanaşı, ailəsindən xilas olmaq və öz həyatını istədiyi kimi yaşamaq niyyətində olur. Bu, bəzən yeniyetməyə çox baha başa gəlir".
Gənclər çox zaman tanıdıqları, yaxın bildikləri dostlarının evinə qaçırlar. Bu da uzun sürmür. Ancaq bu qaçışlar zamanı cinsi istismar, cinsi münasibətlərlə bağlı filmlər və ya cinsi münasibətlərlə vaxtından tez tanış olma, maddə istifadəsi baş verərsə, bu, yeniyetmədə fiziki və psixoloji ciddi ziyanlara səbəb olur.
Psixoloqun dediyinə görə, evdən qaçmaq ailə üçün bir siqnal olmalıdır. Evdən qaçma geri dönmə ilə belə nəticələnsə də, bu vəziyyət ailə üçün əhəmiyyətli bir siqnaldır. Yetkinin yenidən evdən qaçmaması üçün nələr edilməsi lazım olduğu, üzərində dayanılması lazım olan ən əhəmiyyətli hissədir.
Yeniyetmədə psixiatrik bir problemin olub-olmadığının araşdırılması, varsa, müalicəsi, bu tip evdən qaçma davranışlarının bitməsi üçün əhəmiyyətlidir. Ailə bu mövzuda bir mütəxəssisdən dəstək almalıdır. Ailədaxili ünsiyyəti gücləndirmək, sevgini hiss etdirmək, yeniyetməni mühakimə etmədən dinləmək, sərhədləri və qaydaları təyin edərkən bunların səbəblərini öyüd-nəsihət vermədən, həqiqi və yetkinin də anlaya biləcəyi dillə izah etmək lazımdır: "Qeyd etdiyim kimi evdən qaçma ancaq yeniyetməlik dövründə baş verir. Gənc zehnində yaratdığı bir macəraya çatmaq üçün evdən qaçmağa can atır. Hər macəra, naməlumluqlarla doludur. Bu səbəbdən evdən qaçan uşaq çöldə başına nə gələcəyini, hansı problemlərdən keçəcəyini hesablaya bilməz. İkincisi, unutmamaq lazımdır ki, evini tərk edən hər uşaq hər zaman gündəlik həyatında xəyal qırıqlığı yaşamış yaralı bir varlıqdır. Anlayışsız, sevgisini göstərməyən, həddindən artıq cəzalar verən ana-atanın əsəridir. Yaşadığı real dünya dözülməz hala gələn uşaq, xəyalını qurduğu aləminə dalaraq təhlükələrə yelkən açır. Beləcə, özünü nəfəs ala biləcəyi mühitə apardığını düşünür. Halbuki yanıldığını tez bir zamanda anlayır. Dönə bilsə evinə qayıdır, bilməsə, küçələrə düşür".
Biz belə xəbərləri eşidən zaman evdən qaçanlara qarşı aqressivlik göstəririk. Qaçmağa səbəb olanları isə heç düşünmürük. Unutmamaq lazımdır ki, evdən qaçan varsa, buna səbəb olan ana və atalar da var.
Yeniyetmələrin bir dövrü olur ki, onlar bu dövrdə həddən artıq azadlıq istəyir, asılılığı rədd edir, özlərinə qapalı yaşayır, özlərinə inanmır, istəklərini təxirə salma xüsusiyyətindən məhrum olurlar, arzuları həyata keçməyəndə üsyana qalxırlar.
Son zamanlar əsasən rayon yerlərində qızların evdən qaçma xəbərlərini eşidirik. Həmsöhbətimiz buna səbəb kimi erkən nikahı və qızların sevmədikləri insanlarla evləndirilməsi hallarını görür. "Valideyin öz övladının "yaxşılığını" düşünərək qızının özündən daha yaşlı, imkanlı birinə və yaxud sevmədiyi biri ilə ailə qurmasına çalışır. Çox zaman gənc qız bundan can qurtarmaq üçün ya sevdiyi ilə, ya da tanımadığı insanlarla qoşulub qaçır. Qaçmağı bacarmayanlar isə intihar etməyə cəhd edir" deyən A.Əlibəyliyə görə, evdən qaçma hallarının qarşısını almaq üçün ailələri maarifləndirmək lazımdır.
"Hər bir övlad valideynin tərbiyəsinin nəticəsidir. Heç bir valideyn deməməlidir ki, "mən belə deyildim, bu, niyə belə çıxdı". Çünki sizin övladlarınız sizin tərbiyənizin məhsuludur. Hörmət görmək istəyirsinizsə, hörmət etməyi, sayılmaq istəyirsinizsə, saymağı bacarmalısınız. Onların sizin övladınız olması sizə onları təhqir etməyə, əl qaldırmağa, məhdudiyyətlər qoymağa haqq vermir" deyən psixolq bildirir ki, normal tərbiyəli vətəndaş yetişdirmk üçün cəmiyyətə açılıb, normal düşüncəli ailə olmağı bacarmaq lazımdır. Onun sözlərinə görə, qızların təhsildən yayındırılması, oğlanların erkən yaşlarda əməyə cəlb olunması valideyinlərin günahıdır ki, bunun nəticəsində psixi zədəli gənclər, insanlar yetişir.
Mənbə: Ekspress.Az
XƏBƏR LENTİ
2015-ci il dəbdə olacaq saç modelləri
Yay Geyimləri
25 müasir mətbəx dizaynı (2)
Vitaminlər
Lavanda bitkisinin faydaları
Koronavirusla bağlı ŞAD XƏBƏR
Günün qoroskopu: tənbəl və ətalətli olmayın
Hər qadının qarderobunda mütləq olmalıdır
Bakıda qeyri-adi canlı tapılıb
İnternet dəhşətləri: Qadağa çıxış yoludurmu?
Bu gün Mehriban Əliyevanın doğum günüdür!
Koronavirus əleyhinə zərdab ixtira edildi
ABŞ Qarabağla erməniləri məyus etdi
Cəbhədə güclü atışma: dinc sakin yaralandı
Bu da Sony Xperia Z Ultra
Göbələkli mantı (foto resept)
Gözəl nitq üçün 5 tövsiyə
Məktəblərdə telefon qadağan olunsunmu?
Tariximiz Qazaxıstanda
Azərbaycana yeni qədim əlyazma gətirildi
Tələbə 6 gün meşədə tək yaşadı-FOTO
Döyüş zonasından video yayanlarla bağlı cinayət işi başlanıldı - RƏSMİ
Karantin rejimindən çıxış necə olacaq? -RƏSMİ AÇIQLAMA
Məşhur aktrisa həbs olundu-SƏBƏB
Ardanın meydançada halı pisləşdi
"Dönərsən deyə" Nagehan Karaman
Türkan Şoray tanınmaz halda...- FOTO
Çalışan analar
Bakteriyalar
Şok ixtisar: 26 min nəfər işsiz qalacaq!
İmmuniteti gücləndirən 5 ərzaq
Təhsil Nazirliyindən hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Baş nazirdən tibb işçilərinin əməkhaqları ilə bağlı VACİB QƏRAR
Zirəddindən Bakı proqnozu
Türkiyədə universitetə silahlı hücum: ölü və yaralılar var
Baş nazir: "Türkiyə milli tankın seriyalı istehsalına başlayacaq"
Qeyri-adi gücləri olan 4 insan
Gözəllik müsabiqəsinin qalibinə şok
Prezident İlham Əliyev Bakıdakı dəhşətli yanğın olayını nəzarətə götürdü
Beyni 4 günə pozan qidalar
Qoz yarpağının faydaları
Xoşbəxt olmağın 5 asan qaydası
Ebola virusu qarşıdurma yaratdı
Moskvaya yeni erməni ittihamı
İranın “səfir”i kosmosa uçdu
DTX rəisi Şuşa şəhərinə gedib - RƏSMİ
Sergey Lazarev 12 kq arıqladı
Azərbaycanda Ordu generalı rütbəsi kimə verilə bilər? - AÇIQLAMA
Günün ulduz falı
Yeni şəxsiyyət vəsiqəsi təqdim olundu - FOTO
- ŞƏRHLƏR