Xəsislik
Heç sevilməyən keyfiyyətdir. Ürəksizlikdir, verilən nemətdən başqalarına pay ayırmamaqdır. Korluqdur, pərdənin o üzünü görə bilməməkdir. Özünü düşünmək, başqalarını unutmaqdır. Naşükürlüyün bir şəklidir. Beləsinin həmişə nəyi isə çatmır. Üzü-gözü büzüşük olar, canından bir şey çıxanda sızıltısı illərlə davam edər. Nəyin haradan gəldiyini düşünməz, bərəkətin hansı qapıdan girdiyini anlamaz. Allah-Təalanın vədlərinə şübhə edər, şeytanın vəsvəsələrinə inanar. Xəsislik mənəvi xəstəlikdir. Bu xəstəlikdən qurtarmaq üçün sədəqə, zəkat vermək, qurban kəsmək, dara düşənlərə yardım etmək tövsiyə olunur. Dövrünün ən zəngin insnalarından biri dəvənin belində yol gedə-gedə çörək yemək istəyirmiş, baxır ki, torbadan çıxardığı çörəyi ağzına aparana qədər külək sovuracaq. Ona görə də başını torbanın içinə salır və çörək qırıntılarını o vəziyyətdə yeyir ki, külək dağıtmasın. Bu, xəsislik deyil, qənaətdir. Quru çörəyin qədrini bilməkdir. Allah-Təalanın verdiyi neməti uca tutmaqdır, şükr etməkdir. Beləsinin evinin bərəkəti əskik olmaz, olsa da, işin içində bir hikmət olduğunu anlar və yenə şükründən qalmaz.
İsrafçılıq
Xəsis bir cür bədbəxtdir, israfçı başqa cür. Ölçüsüzlükdür, nemətin, sərvətin dəyərini bilməməkdir, Nankorluqdur. Beləsinin bərəkəti olmaz. Amma bəzən eləsini görürsən ki, elə hey saçıb-sovurur, dağıdır, nemət də ki tükənmir. Belələri çox olmur. Bir qismi insanlar var ki, belələrinə klassik ədəbiyyatda istidrac deyirlər. Bu adamlar dünya nemətlərindən korluq görmürlər, istədikləri məqama çıxırlar, istədikləri qədər sərvətləri olur, hara istəsələr gedirlər... Elə bil ki, xüsusi imriyaz sahibidirlər. Və bəzən belələrinə baxan zəif ruhlu insanlar sarsılar, hər şeyin bir cəzasızlıq prinsipinə bağlandığını düşünər. Ömrünün sonuna qədər kef-damağ içində yaşayar istidrac, bir gündə bir resrotanda dağıtdığı pullarla yüz acı doyurmaq olar. Bu dünyada möhləti uzundur beləsinin, sərvət sahibi gözlər, gözlər və nəhayat bir gün ölüm adlı bir həqiqətlə qəflət yuxusundan oyadar eləsini.
Səxavət
Səxavət sahibinə comərd də deyilir. Çox sevilən keyfiyyətdir. Comərd adam təkcə özünü düşünməz, başqalarının halına acıyar. Öz acizliyini dərk edər, malın-mülkün, külli sərvətin sahibini tanıyar, Ona şükr edər. Qudurmaz, “mənəm-mənəmlik” xəstəliyinə tutulmaz. Kimsədən təşəkkür gözləmədən başını aşağı salıb işini görər. Reklam olunmağı istəməz. Danışanda da deyər ki, mən olsa-olsa əlin tutduğu çömçəyəm. Verən əlin sahibinə təşəkkür etmək lazımdır. Səxavətlə təvazö qardaş kimidir. Bir könüldə biri varsa, demək o biri də var. Həzrəti Muhamməd (s.ə.s.) belə buyurur: Səxavətli adam Allah-Təalaya yaxındır, xalqa yaxındır, Cənnətə yaxındır, Cəhənnəmdən uzaqdır; Xəsis isə Allah-Təaladan uzaqdır, xalqdan uzaqdır, Cənnətdən uzaqdır, Cəhənnəmə yaxındır.
Başqa bir yerdə də Allah Rəsulu, “Səxavətli adam cahil də olsa, Allah qatında ibadət edən xəsisdən daha sevimlidir”- buyurmuşdur.
Hər şeydə ölçü, hər işdə müvazinət
Sevimli Peyğəmbərimiz Həzrəti-Məhəmməd (s.ə.s.) buyurur ki, müsəlman etidallı insandır. Etidal sözü taraz, ədalətli, hər şeyin yerini, zamanını bilən, nə xəsis, nə də israfçı olmaq anlamında işlənir. Dinimizin təşviq etdiyi, görmək istədiyi insan təşəbbüsçüdür, dürüstdür, ədalətlidir, çalışqandır, amma bütün bunların fövqündə könlündə dünyaya zərrə qədər də yer ayırmayan, yəni dünyaya sahib olsa da ona könül verməyən insandır. Acizlik, başqalarının arxasınca sürünmək müsəlmana yaraşmayan haldır. Hər xeyir işdə öndə olacaqsan, hər kəsdən daha çox qazanacaqsan, hər kəsdən daha çox xərcləyəcəksən, amma halal qazanıb, halal yerə də verəcəksən. Bu halallığın da zirvəsini biz sevimli Peyğəmbərimizdə (s.ə.s.) görürük. Dünya zülmətdən aydınlığa Onunla çıxdı, istəsəydi, zamanının və tarixin ən zəngin adamı olardı, amma istəmədi. Dünyadan köçəndə də zirehi bir yəhudidə girov idi, aldığı borcun yerinə vermişdi. Bu mövzuda belə bir söz var, ölçünü, tarazlığı çox gözəl təsvir edir: Heç zaman ölməyəcəkmiş kimi dünya üçün çalış, bir an sonra öləcəkmiş kimi axirət üçün. Yəni hər zaman öndə ol, hər kəsdən çox qazan, amma axirətini, Allaha hesab verəcəyini bir an belə ağlından çıxarma və halallıq prinsipindən uzaq olma!
XƏBƏR LENTİ
Demək Akalın qəzəbləndi-FOTO
Bakıda adalar turizm cənnətinə çeviriləcək - PLAN + FOTOLAR
HAVA necə olacaq?-3 Yanvar
Düşmənin sipər kimi istifadə etdiyi daşın yanında Mübariz İbrahimovun şəkli ucaldıldı
Zakir Həsənov komandir-rəis heyətinə konkret göstərişlər verdi
Sıla yox, Ahmet şiddətə məruz qalıbmış
Yay fəslini sevməmək olar?
Bitkilər və təbabət (14)
"Like", "adapter", "mouse" sözləri dəyişdi - SİYAHI
Lotereyada 20 min uddu biletini yandırdı-SƏBƏB/VİDEO
Məşhur türk müğənniləri Bakıda
Ayaqaltı modelləri
İlham Əliyev: Şuşa işğaldan azad edildi!
Bu il balıq məhsulları boldur
Prezident İlham Əliyev bir qrup şəxsi təltif etdi - SİYAHI
Tacikistanda prezident seçkilərində yenilik
Hikmət Hacıyev: “Humanitar atəşkəsi pozan Ermənistana necə etibar edə bilərik?”
Magistraturaya qəbul imtahanının vaxtı açıqlandı
Bələdiyyə yük maşını ilə dağdan şəhərə qar gətizdirdi-FOTO
Azərbaycanda internet üçün böyük təhlükə
Qripdən necə qorunmalı?
Vitaminli xörəklər - 2
Yeni dizaynlı Range Rover Evoque
HAVA necə olacaq? 15-yanvar
Kosmetikanın canlılarla nə əlaqəsi var?
Dollar ucuzlaşmaqda davam edir
Bakıda Novruz yarmarkaları keçiriləcək
Kıvanç Tatlıtuğ izəyicisini məhkəməyə verdi
Boşluq tapıldı
Aylin Coşkunun boynuna 5 milyonluq qızıl taxıldı-FOTO
Darçınlı çörək (foto resept)
Ledi Gaga yenə TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Günün ulduz falı - 05.09.2013
İşıq sayğaclarına müdaxilə iddiaları ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
İnternet gənclərə hərbi-vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə verəcək
Hamilələr necə yatmalıdır?
Hamiləlik zamanı tonus və onun səbəbləri
Qaynananıza bürcünə görə davranın
Ramazan ayının 23-cü gününün imsak və iftar vaxtları
"Ayı" peçenyesi (foto resept)
Dişlərinizi onunla qoruyun !
Xanımlarımız üçün makiyaj qaydası
Ronaldo iki nəfərlik şəraba 31 min avro xərclədi
İranda səhər zəlzələ ilə açıldı
Vladimir Kushin əsərləri
Bu şəxslər cəzalandırılacaq - XƏBƏRDARLIQ
Silvestr Stallonenin ölüm xəbəri yayıldı
Yaralı halda Azərbaycan tərəfə əsir düşən ermənilər onlara münasibətdən danışdılar - FOTO
Azərbaycanlı məktəblilərin son sevinci
Sağlamlığımızı alan səslər
- ŞƏRHLƏR