Çox vaxt insanları aşağıdakı suallar narahat edir:
1. Gələcək uşağın nə dərəcədə sağlam olacağını əvvəlcədən müəyyən etmək olarmı?
2. Uşağın sağlamlığına təsir edən patologiyalar hansılardır?
3. İrsiyyətin nəzəri cəhətdən təyin olunması nə qədər həqiqətə uyğundur?
Bütün bu suallara tam cavab almaq üçün tibbi-genetik məsləhətdən keçmək lazımdır. Bu məsləhətin məqsədi dünyaya yeni insan övladı gətirməyi planlaşdıran ailə üzvlərini əvvəlcədən gələcək körpənin nə dərəcədə sağlam və ya nə dərəcədə xəstə ola biləcəyini aydınlaşdırmaqdır.
Bir bənzətmə ilə aydınlaşdırmağa çalışaq. Məsələn, sizin elektrik qatarına gecikmə gümanınızın faizlə ifadəsi 5%-dir. Bu çox kiçik faizdir, həm də bu hadisənin əhəmiyyəti həyat üçün o qədər də böyük deyil. Deməli həm risk faizi, həm də onun qiyməti yüksək deyil. Lakin sizin uçacağınız təyyarənin qəzaya uğrama riski 5% olarsa, bu o qədər də kiçik rəqəm deyil, həmçinin, bu hadisənin həyat üçün təhlükəsi böyük olduğu üçün riskin qiyməti də yüksəlir. Eyni şəkildə genetik xəstəliklərin də yaranma riskinin və bu riskin qiymətinin nisbətini müəyyən etmək olar.
Yaxşı olardı ki, həkim-genetiklə görüşərkən sizin aşağıdakı məlumatlarınız olsun. Bu, məsləhətin daha məhsuldar keçməsinə kömək edə bilər:
Qan qohumlarınızın sayı: Valideynlərinizdən və nənə-babalarınızdan neçə nəfər bacı və qardaşlarının, dayı və xalalarının, dayı usaqları, xala uşaqlarının, əmiqızı və əmi oğlanlarının olmasını soruşun. Bu məlumat həm gələcək ananın, həm də gələcək atanın qohumları barədə olmalıdır. Nəsildə olan nə qədər çox qohum əhatə olunarsa, irsiyyətinizinin genetik qiymətləndirilməsi daha dəqiq olar.
Yuxarıda adları çəkilən qohumlardan hər hansında sonsuzluq, ölü uşağın doğulması, 3-dən artıq uşaq düşürmələr, uşaqlarda erkən ölüm, istənilən səbəbdən yaranan əlillik, ağıldan kəmlik, anadangəlmə eybəcərliklər, psixi xəstəliklər və s. olub-olmamasını öyrənin.
Tibbi sənədləriniz: Poliklinikada olan dispanser müşahidə kartı, xəstəxanada yatmısınızsa, xəstəlik tatixindən çıxarış, arayışlar, mütəxəssislərin verdiyi müayinə nəticələri və s. Bütün bunlar genetik məsləhətin daha obyektiv keçməsinə kömək edəcək.
Alkoqolun istifadə olunmasının zərəri siqaret çəkmə qədər müəyyən deyil, lakin bu maddənin hansı miqdarda qəbul oluna bilməsi də sual altındadır. Lakin alkoqolun qəbul olunmasının da nəticəsi hamiləliyin donması, düşük, dölün inkişafının zəifləməsi, anadangəlmə eybəcərliklər və uşaqda davranış pozulmaları ola bilər.
Dərman maddələrinin qəbulu da həmçinin, əks göstərişlər siyahısına daxildir. Bir neçə faktorun mənfi təsiri dəqiq olaraq müəyyənləşdirilmişdir, bunlara məxmərək xəstəliyi, dərman maddələrindən talomid və radioaktiv şüalanma aidir. Bütün digər faktor və maddələr də şübhə altındadır. Ona görə də mütləq müraciət etdiyiniz bütün həkimlərə hamilə olduğunuzu söyləməlisiniz. Əgər artıq hər hansı bir dərman maddəsini qəbul edirsinizsə, bu barədə də həkiminizə deməlisiniz, çünki bəzi maddələrin kombinasiyaları da mənfi təsir göstərə bilər.
Bir sıra maddələr var ki, onlar təhlükəli sayılmasalar da dölə təsir edə bilərlər. Bu maddələrin başında kofein durur. Gün ərzində qəbul etdiyiniz 8 və daha artıq fincan qəhvə və ya çay, "Coca-cola" düşük təhlükəsi və döldə normadan kənar halların yaranmasına səbəb ola bilər.
XƏBƏR LENTİ
Ərdoğandan Bakı səfəri öncəsi Azərbaycanla bağlı AÇIQLAMA - VİDEO
Məşhur müğənni koronavirusdan öldü - FOTO
Uşaqların sosial-psixoloji inkişafı-9
Balıq buğlaması (foto resept)
3 mindən çox ölü, və yenə zəlzələ
Dünyanın ən böyük limanı
Ballı limonlu keks
Valideynlərlə bağlı həqiqət lazımdırmı?
Ən yaxşılar seçilir
Bakıda koronavirusun ən çox yayıldığı rayonlar - SİYAHI
40 il əvvəl "Microsoft" yarandı
Makron Paşinyanın davranışlarından şübhələndiyini deyir
Hamiləlik proqramı
Dərnəgül bazarının işıqlarını kim kəsdi?
Məşhur aktrisa “Ufak tefek Cinayetler” serialına vida etdi - FOTO
Melanya Trump Helsinkiyə paltoda getdi-FOTO
Bu da Audi Q1 krossoveri
Qremmi mükafatının qaliblərinin adları açıqlanacaq
HAVA necə olacaq?-20 dekabr
Koronavirusdan ölənlərin meyitlərində gözlənilməz dəyişikliklər
Kainat gözəli ideal bədən quruluşundan danışdı-FOTO
Mehriban Əliyevadan işğaldan azad edilmiş ərazilərimizlə bağlı paylaşım
Sabah Su olmayacaq!
Azərbaycanda benzin yenidən bahalaşacaq?
Azərbaycanda insan ömrünün uzadılması mərkəzi yaradılacaq
Sosyopatdan uzaq durmaq üçün nə etməli?
Fərqli gəlin ayaqqabıları
Güləşçimiz 5 qat Avropa çempionu oldu
Prezidentin köməkçisi erməni lobbisinin işğalçılığa “töhfələrini” ifşa etdi
Fransız rejissor islamı qəbul etdi
Bakıya qar yağacaq
Sevgili tapmağın 30 üsulu
Dünyada koronavirusa yoluxanların sayı 600 mini ötdü
13 yaşlı fotoqraf vəhşi təbiəti ƏLÇATAN YAXINLIQDA ÇƏKİR
Sarkisyanın səyləri qırılır
Azərbaycan Rusiyanı darmadağın etdi
Gündəlik geyim kombinasiyaları (1)
Körpələr sağ qalmaq üçün gecələr oyanırlar
Günün ulduz falı
Xanım Fatimeyi Zəhra (əs) yad edildi
Ötən il cinayət törədən qadınların sayı bəlli olub
“Qarnıma ilan girdi, yenə də ölmədim”100 yaşlı Ayşə
Putin və Makron Dağlıq Qarabağdakı vəziyyəti müzakirə etdilər
Müdafiə Nazirliyindən cəbhədəki son vəziyyətlə bağlı AÇIQLAMA - VİDEO
Haram insanın övladına nə kimi təsir edir?
İtaliyanın baş naziri hər kəsi qorxutdu-VİDEO
Həkim Meray Keriyə qadağa qoydu - Konsertlər olmayacaq
Ana olmaq asandır, bəs sonra?
Paltarların ömrünü qısaldan xətalar
Günün ulduz falı - 10.09.2013
- ŞƏRHLƏR