Çox vaxt insanları aşağıdakı suallar narahat edir:
1. Gələcək uşağın nə dərəcədə sağlam olacağını əvvəlcədən müəyyən etmək olarmı?
2. Uşağın sağlamlığına təsir edən patologiyalar hansılardır?
3. İrsiyyətin nəzəri cəhətdən təyin olunması nə qədər həqiqətə uyğundur?
Bütün bu suallara tam cavab almaq üçün tibbi-genetik məsləhətdən keçmək lazımdır. Bu məsləhətin məqsədi dünyaya yeni insan övladı gətirməyi planlaşdıran ailə üzvlərini əvvəlcədən gələcək körpənin nə dərəcədə sağlam və ya nə dərəcədə xəstə ola biləcəyini aydınlaşdırmaqdır.
Bir bənzətmə ilə aydınlaşdırmağa çalışaq. Məsələn, sizin elektrik qatarına gecikmə gümanınızın faizlə ifadəsi 5%-dir. Bu çox kiçik faizdir, həm də bu hadisənin əhəmiyyəti həyat üçün o qədər də böyük deyil. Deməli həm risk faizi, həm də onun qiyməti yüksək deyil. Lakin sizin uçacağınız təyyarənin qəzaya uğrama riski 5% olarsa, bu o qədər də kiçik rəqəm deyil, həmçinin, bu hadisənin həyat üçün təhlükəsi böyük olduğu üçün riskin qiyməti də yüksəlir. Eyni şəkildə genetik xəstəliklərin də yaranma riskinin və bu riskin qiymətinin nisbətini müəyyən etmək olar.
Yaxşı olardı ki, həkim-genetiklə görüşərkən sizin aşağıdakı məlumatlarınız olsun. Bu, məsləhətin daha məhsuldar keçməsinə kömək edə bilər:
Qan qohumlarınızın sayı: Valideynlərinizdən və nənə-babalarınızdan neçə nəfər bacı və qardaşlarının, dayı və xalalarının, dayı usaqları, xala uşaqlarının, əmiqızı və əmi oğlanlarının olmasını soruşun. Bu məlumat həm gələcək ananın, həm də gələcək atanın qohumları barədə olmalıdır. Nəsildə olan nə qədər çox qohum əhatə olunarsa, irsiyyətinizinin genetik qiymətləndirilməsi daha dəqiq olar.
Yuxarıda adları çəkilən qohumlardan hər hansında sonsuzluq, ölü uşağın doğulması, 3-dən artıq uşaq düşürmələr, uşaqlarda erkən ölüm, istənilən səbəbdən yaranan əlillik, ağıldan kəmlik, anadangəlmə eybəcərliklər, psixi xəstəliklər və s. olub-olmamasını öyrənin.
Tibbi sənədləriniz: Poliklinikada olan dispanser müşahidə kartı, xəstəxanada yatmısınızsa, xəstəlik tatixindən çıxarış, arayışlar, mütəxəssislərin verdiyi müayinə nəticələri və s. Bütün bunlar genetik məsləhətin daha obyektiv keçməsinə kömək edəcək.
Alkoqolun istifadə olunmasının zərəri siqaret çəkmə qədər müəyyən deyil, lakin bu maddənin hansı miqdarda qəbul oluna bilməsi də sual altındadır. Lakin alkoqolun qəbul olunmasının da nəticəsi hamiləliyin donması, düşük, dölün inkişafının zəifləməsi, anadangəlmə eybəcərliklər və uşaqda davranış pozulmaları ola bilər.
Dərman maddələrinin qəbulu da həmçinin, əks göstərişlər siyahısına daxildir. Bir neçə faktorun mənfi təsiri dəqiq olaraq müəyyənləşdirilmişdir, bunlara məxmərək xəstəliyi, dərman maddələrindən talomid və radioaktiv şüalanma aidir. Bütün digər faktor və maddələr də şübhə altındadır. Ona görə də mütləq müraciət etdiyiniz bütün həkimlərə hamilə olduğunuzu söyləməlisiniz. Əgər artıq hər hansı bir dərman maddəsini qəbul edirsinizsə, bu barədə də həkiminizə deməlisiniz, çünki bəzi maddələrin kombinasiyaları da mənfi təsir göstərə bilər.
Bir sıra maddələr var ki, onlar təhlükəli sayılmasalar da dölə təsir edə bilərlər. Bu maddələrin başında kofein durur. Gün ərzində qəbul etdiyiniz 8 və daha artıq fincan qəhvə və ya çay, "Coca-cola" düşük təhlükəsi və döldə normadan kənar halların yaranmasına səbəb ola bilər.
XƏBƏR LENTİ
5-6 kiloqram arıqlamaq istəyirsinizmi?
Məşhur aktyori yeni İMİCDƏ-FOTO
Son 10 ilin ən yaxşı filmləri
Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində erməni əsgər öldü
Cardi B geyimi ilə diqqət çəkdi-FOTO
"Whatsapp" haqda bilmədikləriniz
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-57
Yaponlar virtual valyuta buraxdılar
AŞ PA-nın yeni sədri Azərbaycanla münasibətindən danışdı
Platform ayaqqabılar
Günün qoroskopu: Qətiyyətli olun!
Meqan Marklın atası qızı haqda elə sözlər dedi ki… -FOTO
Buse Alişanı müdafiə etdi-FOTO
III Dünya müharibəsi gedir
II və III qrupların qəbul imtahanının TARİX AÇIQLANDI
Birinci xanım xəstə uşağın müalicəsini öz üzərinə götürdü
Pazllar ("Caillou")
Ronaldonun sevgilisi 1 milyonluq aksessuarları ilə DİQQƏT ÇƏKDİ-FOTO
Həftənin ilk iş gününün HAVASI
Yüzdən çox insan itikin düşüb
Hər kəsin sevdiyi serial cütlüyü onlar oldu-FOTO
“Space” kanalı cəzalandırıldı: Yayımı üç saat dayandırılacaq
HAVA necə olacaq?
Çobanyastığı çiçəyinin faydaları
Uşaqlara vaxt tapılmırsa...
Xalq belə deyib
İmişlidə dolu damları dağıtdı, pəncərələri qırdı
Tramp: “İqtisadiyyat çökəcək, şəhərlər od tutub yanacaq”
“Qalatasaray”a şok cəza
Ebola virusunun aşkar olunması üçün iki yeni test
Türkiyə Jandarmasının komandanı Azərbaycana gəlir
"Oskar"da səhv: bütün dünya aldandı
Heraldika
Moruqlu biskvitli piroq(foto resept)
Dəhşətli xəbərdarlıq: 13 milyon insan bu xəstəliyin qurbanı olacaq
Sürpriz toyuq ruleti (foto resept)
HAVA necə olacaq?- 21 fevral
Gələn il neçə gün bayram edəcəyik?
Yürüyüş zamanı meditasiyanın faydaları
"Hər gün Azərbaycandan Ermənistana əsgər tabutları gedəcək"
Körpələrimizi güvəcə necə öyrədək?
Hazal Kaya onları toyuna dəvət etməyib
Spirtli içkilərlərdən zəhərlənməyə səbəb nədir?
Muncuqdan bilərziklər
Ayaqların donması və tərləməsi
Leyla və Emin: "Biz dost qalırıq"
Sfinksin burnunu kim qoparıb? - FAKT
Göyərtili börək (foto resept)
Bu dərmanlar ən az 2 dəfə ucuzlaşdırıldı
Ermənilər rus əsgərinin edam olunmasını tələb edirlər
- ŞƏRHLƏR