Məşhur pedaqoq C.G.Salzman araşdırma aparmaq üçün çəmənliyə çıxdığı günlərdən birində, çaxıl daşları arasında günəş şüasını qəbul edən xərçəng görür. Böyük olan ata və ya ana xərçəng idi, yanında da iki bala xərçəng vardı. Salzmanı görən böyük xərçəng, arxa-arxaya gedərək ordan uzaqlaşmaq istədi. Onu görən bala xərçənglər də bu hərəkəti təqlid edərək onun arxasınca getdilər. Bu hadisə Salzmanın beynində yeni fikir oyatdı:
“Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir və nəticədə, onlara bənzəyirlər”.
Şəxsiyyətin inkişafında birinci dərəcədə təsirli olan ailədir, ətraf ondan sonra gəlir. Əgər ailədən götürdükləri numunə davranışlar ətrafdan və yoldaşlardan götürdüklərinə bənzəyirsə, uşağın şəxsiyyətinin səxsiyyətini formalaşmasında daha qalıcı bir təsir göstərir.
Pis əxlaqlı bir uşaq ya ananın, atanın, ya da hər ikisinin ortaq əsəridir. Ana və ataların çoxu uşaqlarında gördükləri səhv bir davranışın səbəblərini ətrafda axtarırlar. Uşağınızda səhv bir hərəkət gördüyünüz zaman ona xəbərdarlıq etməzdən əvvəl özünüzdə bu davranışın az da olsa olub, olmadığını araşdırın. Əgər bu davranış sizdə varsa, xəbərdarlıqlarınız və nəsihətləriniz boşa gedəcək.
Salzmanın “Xərçəng Kitabı” adıyla məşhur olan əsərində, uşağınızın yaxşı yetişməsi üçün isə ana-atalardan başlamalı olduğu izah edilir. Onun fikrincə bu tərs bir metodla edilə bilər. Yəni pis yetişdirmənin yollarını göstərərək yaxşıya çatmaq hədəf götürülür. Aşağıdakı maddələri oxuyarkən bu nəzərə alınmalıdır:
1.Cəsarətsiz və etibarsız uşaq yetişdirmənin yolları
Uşaqlarınızdan hər şeyin ən mükəmməlini etmələrini istəyin.
Etdikləri hər işdə mütləq bir səhv tapın.
Onları müvəffəqiyyətli qonşu, ya da qohum uşaqları ilə müqaisə edin.
Hər kəsin qarşısında səhvlərini üzünə vurun, utandırın.
Səylərini kiçik hesab edin.
2.Bacarıqsız və qorxaq uşaq yetişdirmənin yolları
Yeməyini siz yedirdin, paltarlarını, ayaqqabılarını siz geyindirin.
Özbaşına iş etməsinə icazə verməyin.
Sizin köməyiniz olmadan bir iş bacara bilməyəcəyini söyləyin.
Fiziki təzyiqlə, döyərək qorxudun.
3. Uşağı alçaltmağın yolları
Dürüstlüyün qarın doyurmadığını, pulun hər qapını açdığını, kasıbçılığın xəcalətverici bir həyat olduğunu izah edin.
Özlərində nə olursa olsun, həmişə başqalarında olanın yaxşı olduğunu vurğulayın.
4. Uşaqları inadkar etməyin yolları
Uşaqların hər istədiyini yerinə yetirin.
Onları oyuncaq və hədiyyə yağışına tutun.
Heç bir arzularını inkar etməyin.
Hər işi mütləq bir mükafat qarşılığında etdirin.
5. Uşaqları özünüzə qarşı kinli etməyin yolları
Uşağınıza qarşı daim tərs və qaş-qabaqlı olun.
Yoldaşlarının yanında qəbahətlərini üzünə vurun.
Niyyətinin nə olduğuna baxmadan ən kiçik qəbahətlərdə cəzalandırın.
6. Uşaqları yalana alışdırmağın yolları
Onlara yerinə yetirə bilməyəcəyiniz vədlər verin.
Başqalarına yalan danışaraq uşaqlarınıza nümunə olun.
Kiçik bir səhv etdikdə və bunu dürüstlüklə söylədikləri zaman vurun.
Yalanlarına göz yumun.
Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Günün qoroskopu: hadisələri diqqətlə izləyin
Məhərrəmlik ayına hazırlıq
Oruc tutmayan insanlar nə etməlidirlər?
Foqts sualı cavabsız qoydu
66 yaşlı kişi avtobusu saçları ilə dartdı-VİDEO
2018-ci ilin ən dəbli bilərzikləri
Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri yenə görüşəcək
"Uşağa elə dərmanlar yazırlar ki..." - HƏKİM XƏBƏRDARLIQ ETDİ
Azərbaycanda müəmmalı hadisə: Evdəki əşyalar öz-özünə yanır, azan oxunanda sönür - VİDEO
Hadise yenə şəxsi həyatı ilə GÜNDƏMDƏdir-FOTO
Boşanma müddətini asan keçirmək üçün 3 tövsiyə
Ən qısa boylu məşhur qadınlar
Baharı xatırladan aksesuarlar
Atəşkəs yenidən pozuldu
Ərimin arvadları…
Azərbaycanda yenilik - “Barışıq skamyası”/Video
Yağış və qar yağacaq
Günün ulduz falı - 10.01.2014
Vaxtı olmayan analara bəsit gözəllik tövsiyələri
Araq şüşəsinə əl vuran adam nə etməlidir?
Gigi Hadid arıqladığına peşman oldu-FOTO
Daha iki rayonda "ASAN xidmət" açılacaq
Bakının bazarları niyə "yanır" ?
Alman brendi
“Dərs vaxtı”nın bu günə olan cədvəli açıqlandı - FOTO
""Qarabağ" "Eintracht"ı keçə bilməsə..."
“Çarpışma” finala hazırlaşır
Şok qiymət artımı siqnalı
Yatarkən bunları geyinməyin!
Bakının iki böyük rayonunda qaz problemi olacaq
Yeni dizaynlı Mercedes-AMG
Günün qoroskopu: Münaqişə etməyin!
İnsanı çürüdən xəstəlik
İndoneziya silkələndi
İşgüzar adamlar üçün həftəlik ulduz falı
Sobada pendirli toyuq (foto resept)
Narahatlıq yaradan əşyalar
Ovulyasiya gününü ozünüz müəyyənləşdirin
Əsgərlərimiz Qafan aeroportunun qarşısında Azərbaycan bayrağı qaldırdılar - VİDEO
Oval üzlərə yaraşan saç tərzi
Şeyma Subaşıdan DİRƏK RƏQSİ - VİDEO
Uğur Pektaşa gözlənilməz QADAДћA- FOTO
Dünyada İLK: Yeni televizorlar gəlir - FOTO
Kişilər nəyə görə qadınlardan hündürdülər?
Günün qoroskopu: şəxsi xarakterli problemlər istisna deyil
Hansı oyuncaq uşaqda hansı xüsusiyyəti inkişaf etdirər?
Hansı suyu, necə içirik? - ARAŞDIRMA
Azərbaycana gələn turistlər turizm şirkətləri vasitəsilə elektron viza ala bilərlər
Qozlu, pendirli peraşki (foto resept)
İmtahan verənlər üçün Apelyasiya Komissiyası fəaliyyətə başladı
- ŞƏRHLƏR