Məşhur pedaqoq C.G.Salzman araşdırma aparmaq üçün çəmənliyə çıxdığı günlərdən birində, çaxıl daşları arasında günəş şüasını qəbul edən xərçəng görür. Böyük olan ata və ya ana xərçəng idi, yanında da iki bala xərçəng vardı. Salzmanı görən böyük xərçəng, arxa-arxaya gedərək ordan uzaqlaşmaq istədi. Onu görən bala xərçənglər də bu hərəkəti təqlid edərək onun arxasınca getdilər. Bu hadisə Salzmanın beynində yeni fikir oyatdı:
“Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir və nəticədə, onlara bənzəyirlər”.
Şəxsiyyətin inkişafında birinci dərəcədə təsirli olan ailədir, ətraf ondan sonra gəlir. Əgər ailədən götürdükləri numunə davranışlar ətrafdan və yoldaşlardan götürdüklərinə bənzəyirsə, uşağın şəxsiyyətinin səxsiyyətini formalaşmasında daha qalıcı bir təsir göstərir.
Pis əxlaqlı bir uşaq ya ananın, atanın, ya da hər ikisinin ortaq əsəridir. Ana və ataların çoxu uşaqlarında gördükləri səhv bir davranışın səbəblərini ətrafda axtarırlar. Uşağınızda səhv bir hərəkət gördüyünüz zaman ona xəbərdarlıq etməzdən əvvəl özünüzdə bu davranışın az da olsa olub, olmadığını araşdırın. Əgər bu davranış sizdə varsa, xəbərdarlıqlarınız və nəsihətləriniz boşa gedəcək.
Salzmanın “Xərçəng Kitabı” adıyla məşhur olan əsərində, uşağınızın yaxşı yetişməsi üçün isə ana-atalardan başlamalı olduğu izah edilir. Onun fikrincə bu tərs bir metodla edilə bilər. Yəni pis yetişdirmənin yollarını göstərərək yaxşıya çatmaq hədəf götürülür. Aşağıdakı maddələri oxuyarkən bu nəzərə alınmalıdır:
1.Cəsarətsiz və etibarsız uşaq yetişdirmənin yolları
Uşaqlarınızdan hər şeyin ən mükəmməlini etmələrini istəyin.
Etdikləri hər işdə mütləq bir səhv tapın.
Onları müvəffəqiyyətli qonşu, ya da qohum uşaqları ilə müqaisə edin.
Hər kəsin qarşısında səhvlərini üzünə vurun, utandırın.
Səylərini kiçik hesab edin.
2.Bacarıqsız və qorxaq uşaq yetişdirmənin yolları
Yeməyini siz yedirdin, paltarlarını, ayaqqabılarını siz geyindirin.
Özbaşına iş etməsinə icazə verməyin.
Sizin köməyiniz olmadan bir iş bacara bilməyəcəyini söyləyin.
Fiziki təzyiqlə, döyərək qorxudun.
3. Uşağı alçaltmağın yolları
Dürüstlüyün qarın doyurmadığını, pulun hər qapını açdığını, kasıbçılığın xəcalətverici bir həyat olduğunu izah edin.
Özlərində nə olursa olsun, həmişə başqalarında olanın yaxşı olduğunu vurğulayın.
4. Uşaqları inadkar etməyin yolları
Uşaqların hər istədiyini yerinə yetirin.
Onları oyuncaq və hədiyyə yağışına tutun.
Heç bir arzularını inkar etməyin.
Hər işi mütləq bir mükafat qarşılığında etdirin.
5. Uşaqları özünüzə qarşı kinli etməyin yolları
Uşağınıza qarşı daim tərs və qaş-qabaqlı olun.
Yoldaşlarının yanında qəbahətlərini üzünə vurun.
Niyyətinin nə olduğuna baxmadan ən kiçik qəbahətlərdə cəzalandırın.
6. Uşaqları yalana alışdırmağın yolları
Onlara yerinə yetirə bilməyəcəyiniz vədlər verin.
Başqalarına yalan danışaraq uşaqlarınıza nümunə olun.
Kiçik bir səhv etdikdə və bunu dürüstlüklə söylədikləri zaman vurun.
Yalanlarına göz yumun.
Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Aida M-ova ilə müsahibə
Bakıda Novruz festivalı olacaq
İrem Dericidən gözlənilməz etiraf
Dünyada ən böyük çəhrayı brilyant SATIŞA ÇIXARILDI - 20 milyon dollara
ALÇA VE ŞAFTALI
Toyuq bulyonunun müalicəvi təsiri
Türkiyə MN: “Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş yaşayış məntəqələrinin sayı 78-ə çatıb”
Hörmə bulkular (foto resept)
5 ölkənin gözəllik sirri
Yeyilməyən meyvələr
Pendirli kartof salatı (foto-resept)
Eser Yenenler doğulacaq körpəsinin adını açıqladı-FOTO
Hersoqinya Keyt gələcək ginekoloqlarla görüşdü - FOTO
Sual yaradan şəkillər
Melaniya Trampın 35 minlik tətili-FOTO
Sofi Törner ana olacaq!-FOTO
Müdafiə Nazirliyi cəbhədəki son vəziyyət barədə məlumat yaydı
Diş sağlamlığını təhdid edən 5 yemək
Quranda adı çəkilən yeganə ədviyyat
Bürclərə görə çimərlik geyimləri
Bəstəkar Vaqif Mustafazadənin vəfatından 35 il ötür
Vətəndaşların nəzərinə!
Azərbaycan tarixində ilk: Qadın hakim olacaq
İşıqsız qalsanız...
"Neftçi"nin futbolçusu: "Rəqib bunlardan istifadə etdi"
Dünyanın ən gözəl çimərlikləri
Qara qızıl qara günlərini yaşayır
Hamiləlik haqqında maraqlı məlumatlar
Birinci kurs tələbələrinin tədrisə başlayacağı vaxt açıqlandı
Laçın rayonunun yeni giriş tablosu
Əsrin fotoşəkli
TQDK-dan yenilik
Pulqabı modelləri (2)
Azərbaycanlı zəvvarların ilk qrupları Ciddə şəhərinə çatıb
Uğursuz insanların 30 vərdişi
1950-ci ildən günümüzə qədər makiyajın dəyişimi
Sürücülər mütləq oxusunlar, yoxsa ...
Dişlərə zərər vuran qulluq vərdişləri
Çiçəklərlə eşq falı
82 yaşında birinci sinfə gedir - FOTO
Makiyaj fırçalarını necə təmizləməli?
Prezident Sənubər İsgəndərliyə ev verdi
Ermənilərə çox sərt sözlər
"Miss Brazil-2019" seçildi-FOTO
Şirniyyata qarşı olan aclığı necə azaltmalı?
12 min avropalı turist İrana getmək üçün növbə gözləyir
BMT ekspertləri Suriyanı sabah tərk edəcəklər
Bu gün bir əsrdə 14 dəfə baş verəcək hadisə yaşanacaq
Dünyanın ən faydalı 10 yeməyi - siyahı.
Uşaq otağı dizaynı
- ŞƏRHLƏR