Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan ağır atletika üzrə dünya rekordunu yenilədi
Adam başına düşən mənzil sahəsi genişləndiriləcək
Davudoğlunun Ermənistana səfərdədir
Özünüzü yuxularınızla tanıyın: qırmızı enerjili, güclü insanların rəngidir...
Azərbaycana 94 milyonluq təklif
Sevgilisi məşhur modeli koronavirusa yoluxdurdu - FOTO
Məşhur müğənni üçüncü dəfə ana oldu
Marinara pizza (foto-resept)
Azad söz( 2 -ci hissə)
Lexus-dan eksklüziv
Hande Erçelin FOTOsu səs-küy yaratdı
Facebook Messenger-dən MÖHTƏŞƏM YENİLİK
Dünyanın fərqli yerlərində makiyaj trendi
10 dəqiqəlik milyoner oldu
Günün qoroskopu:Bədxərclik etməyin!
Sabahın HAVAsı
Alma ağacları kütləvi şəkildə kəsirlir
Dünya tibb elmində ilk
Quru dərilər üçün təbii maska
Azərbaycanda ən çox yayılan xəstəliklər hansılardır?
İçdiyimiz su təhlükə mənbəyidir
Şəkidə ilkə imza atıldı
Milli mətbəximizi unuduruqmu?
Başqasına etibarnamə verənlərin nəzərinə - VİDEO
Qısqanclıq sizi bitirməsin!
Sabahın hava proqnozu
6 min insan sülh üçün soyundu
Avropa Liqası: hansı oyun hansı kanalda?
Mehriban Əliyeva Rusiyanın "Dostluq" ordeni ilə təltif olundu
İspanaqlı keks ( foto resept)
Əndamıyla Cennifer Lopesə MEYDAN OXUDU - FOTO
Dənizdə ölən şəxs xəstəxanada ayıldı - Azərbaycanda MÖCÜZƏVİ HADİSƏ
Çarlz Dikkens haqqında maraqlı faktlar
Ən çox hansı mobil telefonlar alınır? - REYTİNQ
Neon dırnaqlar
Xaricdə təhsil almaq istəyənlərə ŞAD XƏBƏR
Dünyanın gözlədiyi XƏBƏR: PEYVƏND hazırdır
Qeyri-adilik üçün 13 ideya
Doğum günü tortları
Məhbuslarla görüş və sovqat verilməsi bərpa edildi
Kosmetik vəsaitlərin saxlanma müddəti nə qədərdir?
Heç belə bina görmüsünüz?
Qadın.Netlilərlə bir az gülək-2
Enrikenin yeni doğulan körpəsi - FOTO
Bakıda taekvondo üzrə Avropa çempionatının rəsmi açılış mərasimi keçirilib
Novruz adətləri
Yataq otağı dizaynı
Hikmət Hacıyevdən koronavirus vaksinləri ilə bağlı VACİB AÇIQLAMA
Azərbaycanda 10 il uşağı olmayan ailələrə müjdə
Akula sörf taxtasındakı uşağa hücum etdi-VİDEO
- ŞƏRHLƏR