Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
Şahzadə Harrinin oğlunun dayəsi işdən çıxdı_SƏBƏB
Ermənistan 1915-ci il hadisələrini gəlir mənbəyinə çevirməyə çalışır
Qırmızı kadife tort (foto resept)
Səyahət edərkən formada qalmağın yolları
Dünyanın sonuna hazırlaşanların şousu
Azərbaycanda koronavirusdan sağalanlara XƏBƏRDARLIQ - VİDEO
Xəzərdə zəlzələ olub
Günün ulduz falı
Meqan və Harri öz evinə köçdü-FOTO
Sən həmişə bizimləsən
Bu günün hava proqnozu
Vəhşi təbiətin yırtıcı gözəlləri
Ət soyutması (foto resept)
Rəngarəng donlar
Şeir öyrənək-1
Prezident İlham Əliyev və xanımı ümumdünya forumunun açılışında
Putin İrəvana ağır zərbə vurur
Arqan yağı maskası
Ay qana boyandı
Çimərlik mövsümü açılacaq?
İmtahana hazırlaşan abituriyentlər oxusun
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? - 22 APREL
İrem Helvacıoğlu aylar sonra Etiraf etdi
Günəşdən qorunmağın 5 qaydası
Ermənilər böyük itkilər verdi
Ağcabədi rayonu yenidən atəşə tutulub - RƏSMİ
Qızların beyni daha tez inkişaf edir?
17 il əvvəlki şəklini görənlər tanımadılar-FOTO
Tikinti bazarında nə ucuzlaşıb, nə bahalaşıb?
"Wikipedia"nı yalan məqalələrdən azad edəcəklər
Dünya Bankı: 5 gündən sonra ABŞ-ı fəlakət gözləyir
Vahid məktəbli forması necə olacaq?
Alimlər planeti məhv edəcək asteroidin ölçüsünü dedilər
Şəkillərdə güldürən detallar
Kiyevdə qırğındır: ölənlərin sayı 27-yə çatıb
Qozlu mannı halvası (foto resept)
Kəşf etməyi sevənlər üçün sənədli filmlər
Bayram namazı necə qılınacaq?
Arzularımın və xəyallarımın şəhəri-Roma!
Prezident: “Azərbaycan Ordusu “Qarabağ Ermənistandır” iddiasına layiqli cavab verdi”
Balıq kotleti (foto resept)
Cəbhədən son xəbər
Alimləri təəccübləndirən müəmmalı canlı
Körpələrdə barmaq sorma və qəbizlik
Dünyanı lərzəyə salan epidemiya bitdi
Öz mətbəximdən nümunələr (2)
2020-ci ilin 6 dəbli rəngi
Hələ bu cür üzük görməmisiniz!
Minlərlə şəxs sürücülük hüququndan məhrum edildi -SƏBƏB
Zəfəran çayının faydası
- ŞƏRHLƏR