Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
Öldükdən sonra sosial media hesablarınıza nə olacaq?
Kiçik detallarla hər zaman qəşəng
"Heydər zirvəsi"nə yürüş başa çatıb
Noutbuku hara qoymaq olmaz?
Soğan suyu ilə arıqlamaq
Magistraturaya qəbul imtahanının nəticələri AÇIQLANDI
Mətbəx üçün rəngarəng fikirlər
Autizmin yaranması və səbəbləri
Çində zəlzələ: 367 ölü
Ermənistanda həbs dalğası
Dünyanın iri canlıları (FOTO)
Azərbaycanda xüsusi rejimə görə ərzaq mağazaları bağlanır? - RƏSMİ AÇIQLAMA
Nəzrinin payız kolleksiyasından seçmələri
Günün qoroskopu: ən çox qaçdığınız nöqsandan qurtulmaq çətindir
İranın “səfir”i kosmosa uçdu
Rənglər dünyası(2)
Kate Moss tərzinin əvəzedilməzləri
Kendal atası ilə -FOTO
WhatsApp-da problem yaranıb
Şahzadə Harri və Meqan Marklın fondu bağlandı-SƏBƏB
Uşaqların yataq otaqlarının hekayələri
Uşaqların duyğularını bölüşmə vasitəsi
İbrahimə sui-qəsd edənlərə 40 il həbs cəzası verildi
Günün qoroskopu: Səhhətinizin qayğısına qalın!
Pendirli qrenki (foto resept)
Adriana Lima həyatını dəyişdirir - FOTO
Dünyanın ən varlı adamı yenə odur
Hamiləlik zamanı üzdə yaranmış ləkələr
Xurmalı şokolad topları (foto resept)
Sosial şəbəkə adları necə yazılmalıdır?
Bu ölkə Avropa Birliyindən imtina edir
Hadise 1 milyon itirdi
4 Ford qiymətində toqqa
Çiyələyin içərisində iynə aşkarlanıb-FOTO
Bakıda tələbə qız qaçırıldı
Azərbaycanda 25 min manata nömrə
Şəki halvasının hazırlanması
Günün ulduz falı
Uşaqlarla cinsəllik haqda necə danışmalıyıq?
Kriştianu Ronaldudan möhtəşəm rekord
Bakıda zaman durdu - FOTO
Masallıda İİV və QİÇS mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib
Xoşbəxtliyin bir illik qiyməti müəyyən olundu
Hacıbala Abutalıbov işdən çıxarılıb?
Rəfiqə amili
İlham Əliyev: "Qiymətlər sabitdir, sabit də qalmalıdır"
Davos forumu başlayır
Daha bir serial erkən bitdi
Marsda itmiş kosmik cihaz
Azərbaycanda daha iki nəfər koronavirusdan öldü: 98 yeni yoluxma
- ŞƏRHLƏR