Qeybətin lüğəti mənası "iştirakı olmadan kiminsə (və ya kimlərinsə) ünvanına xoşagəlməz sözlər demək"dir. Şəri termin olaraq isə “qeybət” – müsəlmanın öz müsəlman bacı-qardaşının iştirakı olmadan onun eyib və nöqsanları haqda danışmasından ibarətdir. Belə ki, əgər həmin səxs onun haqda deyilən sözləri eşitsə, inciyib narahat olar. Eyib və nöqsan deyildikdə istər əxlaqi, istər cismi, istərsə də məişət çatışmazlıqları və s. nəzərdə tutulur.
Peyğəmbər (s.a.s) bu haqda buyurur: “Əgər həmin eyib və nöqsan onda olarsa və onu başqalarına deyəriksə qeybət, əks təqdirdə isə ona töhmət vurmuş olarıq”.
Qeyd etməliyik ki, qeybəti olunan şəxs mömin və müsəlman olsa, onda haram olar. Haqqında danışılan şəxsin kimliyi bəlli olmadıqda isə deyilən sözlər qeybət hesab olunmur.
Qeybətin haram və böyük günahlardan biri olduğunun təsdiqi haqqında bir çox Quran ayələrinə və hədislərə istinad etmək olar. Allah Təala Qurani-Kərimdə buyurur:
“...Bir-birinizin qeybətini etməyin! Sizdən biriniz ölmüş qardaşının ətini yeməyə razı olarmı?! Bu, sizdə ikrah oyadar (qeybət də belədir)...”
Göründüyü kimi, ayədə müsəlmanın qeybəti onun qətlə yetirilməsinə və qeybət edən şəxsin onun ətini yeməsinə bənzədilir. Bu da günahın böyüklüyünə dəlalət edir. Günahsız bir şəxsin qətlə yetirilməsi haram olduğu kimi, onun qeybətini etmək də bir o qədər haram və böyük günahlardandır. Qan tökülməklə bir şəxs qətlə yetirildiyi və onu bir daha həyata qaytarmaq qeyri-mümkün olduğu kimi, qeybəti olunan şəxsin də haqqında xoşagəlməz sözlər deməklə onun şəxsiyyətinə xələl gəlir və mənəviyyatının qorunması qeyri-mümkün olur. Müsəlmanların qanı, canı və malı toxunulmaz olduğu kimi, onların şəxsiyyət və mənəviyyatı da qorunmalı və onlara qarşı hörmətsizliklərə yol verilməməlidir.
Peyğəmbər (s.a.s) buyurur:
“Müsəlmanın canı (qanı), malı və şəxsiyyəti müsəlmana haramdır”.
Hz.Əli (ə.s) buyurur:
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki o, cəhənnəm itlərinin yeməyidir”.
Ariflərdən birinə: “Filankəs sənin qeybətini etdi” dedikdə, gülümsəyib həmin şəxsin evinə bir qutu şirni aparmalarını və ona belə bir xəbər çatdırmalarını istəyir: “Eşitdim öz xeyirli işlərinin bir qismini mənim əməl dəftərimə göndərmisən. Bunun üçün sənə öz təşəkkürümü bildirib, bu şirni qutusunu sənə hədiyyə göndərirəm”.
Qeybət etmək böyük günahlardan sayıldığı və qeybət edən şəxs Allahın qəzəbinə gəldiyi kimi, qeybətə qulaq asmaq da haram və böyük günahlardan hesab olunur.
“Qeybətə qulaq asan şəxs qeybət edən kimidir”.
“Qeybət etməkdən çəkinin! Çünki, qeybət zinadan daha da pisdir. Çünki, zinakar tövbə etməklə günahlarını bağışlatdıra bilər. Lakin qeybət edən şəxs qeybətini etdiyi şəxsi özündən razı salmayınca (halallıq almayınca) bağışlanmır”.
İslamda zinaya gəldikdə isə o başqa xəbərin mövzusudur.
XƏBƏR LENTİ
Soçi 2014: dünənin çempionları
Şokoladlı pryanik (foto resept)
I sinfə qəbulunun gecikmə səbəblərini açıqladı
Sərinlik bəxş edən donlar
Sabunçuda qaz olmayacaq
Lenini diriltmək istədi: “Qalx, qalx...” – Qızıl Meydanda qəribə olay
Ünvanlı sosial yardım ala bilməyənlərə ŞAD XƏBƏR
2018-in rəngi - Bənövşəyi
Alla Puqaçova uşaqlarını birinci sinfə apardı -FOTO
Telman Adıgözəlov - O, 57-dən qorxurdu...
Əriklə gözəlləşin
Azərbaycan iqtisadiyyatı il ərzində 5 faiz artıb
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Zövqlü divar rəsmləri
Yaz aylarında ən çox istifadə olunan dodaq boyaları
Dəm çayının faydaları
Hərbi qulluqçular üçün müjdəli qərar
İdman və astma
Bədii gimnastika üzrə "Zabrat Kuboku" açıq birinciliyi
"Yeni il"obrazı
Plastik əməliyyatlar müğənnini bu hala saldı - FOTO
Məşhur cütlük BARIŞDI
Məşhur cütlük Sevgililər günündə nişanlandı-FOTO
Fərqli dəsmallar
Azərbaycan Premyer Liqasında koronavirusa yoluxanlar - SİYAHI
Məşhur aktrisa tənhalıqdan şikayətləndi
Azərbaycan dili - V dərs
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-29 Avqust
Əl telefonu ilə çox danışmayın!
Universitetlərimiz niyə QS reytinqinə düşmür?
Sibel Canın yeni villası
Serjin Putinə arxadan zərbəsi
Sadəliyi sevənlər üçün sadə gəlinliklər
Mənfi 20 dərəcə şaxtada ayaqqabısız və paltarsız qaçmaq əmri
Cəbhədə nə baş verir?
Tatlısesin doğulduğu mağara muzey olacaq
Dünyanın açılmayan sirləri
Tarkan ailəsi ilə Almaniyada karantindədir
Putinlə Ərdoğanın görüş vaxtı və yeri AÇIQLANDI
Heç vaxt görüşmədiyi kişi ilə ailə həyatı qurdu
Sızanaqlara qarşı nar qabığı maskası
Burak Özçivit 14 fevralda 80 qadınla görüşəcək
Məktəbəqədər idrak inkişafı standartları(3-4 yaş)
Da Vinçinin MÖHTƏŞƏM MƏSLƏHƏTLƏRİ
Burak Enginlə salamlaşmadı-FOTO
Günün qoroskopu: illüziyalara qapılmayın, realist olun
Kıvanç Tatlıtuğ reklamdan rekord məbləğ qazanacaq
"Afrikada biznes imkanları" mövzusunda təqdimat keçirilib
Günün qoroskopu: Düşərli gündür!
Ən maraqlı 6 psixoloji effekt
- ŞƏRHLƏR