ƏRİK – Qədimdən Qafqazda o cümlədən Azərbaycanda becərilir.Meyvəsindən kampot,mürəbbə,cem hazırlanır.Ürək-damar və böyrək xəstəliklərində həkimlərin ərik yeməyi məsləhət görürlər.Ərik qurusundan qızdırmalı,üşütməli xəstələrə vermək faydalıdır.Ərik tumununn yağı babasildə,təzə meyvəsinin kəmşirin kampotu ödqovucu xassəyə malikdi və həzmi yaxşılaşdırır.Həddindən çox ərik yemək gəyirməyə və mədədə yel əmələ gəlməyə səbəb olur.Çin təbabətində ərik tumundan irinli yuxarı tənəffüz yolu və böyrək xəstəliklərində çox istifadə edirlər.Kosmetalogiyada üz günəşdən yanıbsa əriyin əzilmiş ətindən istifadə edirlər.Əriyin tərkibində çoxlu şəkər,tursular,B qrup vitamin,A provitamini,maqnezium,fosfor,kobalt,sink və coxlu kalim var.Tərkibindəki kalium və dəmir orqanizmdən artık şlakları çıxarır və insanı artıq cəkidən azad edir.Qalxanvari vəzi xəstəliklərinin qarşısın alır.Ürək,yüksək qan təzyiqi və qan azlığı xəstəliklərində qurumuş ərik yeməyi məsləhət görürlər.
ANANAS – Cənubi Amerika və Fillipində cox becərilir.Tropik ölkələrdə bu meyvədən sinqa,damaq xəstəliyində,dişlərin laxlamasında faydalı hesab edirlərBoğaz ağrılarında suyunu içmək xeyirlidir.Ananas həzmetməyə müsbət təsir edir.Tərkibində B qrup və C vitamini,alma,üzüm turşusu var.
PORTAĞAL – Azərbaycanda Lənkəran zonasında becərilir.Meyvənin tərkibində şəkər,orqanik turşular(xüsusilə lumu duzu),A,B,C vitamini,qabiğındaysa 2% efir yağı var.Yarpağının şirəsi sidiyin tutulması və aybaşı gecikməsi zamanı xeyirlidir.Eyni zamanda ilan sancması və otura sinirin iltihabında da faydalıdır.Müasir araşdırmalara görə portağalın kal meyvələri və yarpağı həzmi yaxşılaşdırır,iştah gətirir və spazmolitikdir.Şirəsində çoxlu C vitamini var ən yaxşı enerji vericidir.Profilaktika kimi qanazliğinda icmək faydalıdır.Əsəb sisitemini sakitləşdirmək üçün 2-4q portağal yarpaqlarını və gülünü 1stəkan suda dəmləyib içmək xeyirlidir.
BANAN – cox illik otdur.Tropik ölkələrdə becərilir.Banan boğaz,sinə ağrılarında,yanğıda xeyirlidir,cinsi qabiliyyəti artirir,böyrəklərə xeyir verir və sidikqovucudur.Banan yeyildikdə yaxşı əhval-ruhiyə yaradır,quru öskürək və boğaz,udlaq qıcıqlanmasına müsbət təsir edir.Banan meyvəsi karbohidratlarla zəngindir.Tərkibindəki Serotoninin hesabına yorğunluğu alır.Banan yaşıl halda dərilir.Ev temperaturunda tez yetişir.Onagörədə sərin yerdə saxlamaq(3-5gün)lazımdır.Tərkibindəki “təbbi yuxu dərmanı”triptofan hesabına mərkəzi sinir sisteminə təsir edir və yuxunu tənzimləyir.
ARMUD – Şirin armud susuzluğu yatırır.Qəbizlikdə,ürək ritminin pozulmasında sidik kisəsi iltihabinda məsləhətlidir.Bər və turş armudsa əksinə bağırsağı nərkidir(ayaq işləmədə),ödqovucudur.Qızdırma zamanı cox xeyirlidir. 9 qram armud tumu bağırsaqdakı qurdu öldürür.Armud ağacının çiçəyi ürəyi möhkəmləndirir,əhvalı açır,qanaxma və ishalın qabağın alır.Xalq təbabətində armud mürəbbəsi və bişmiş armud güclü öskürəkdə,təngnəfəslikdə,ağciyər vərəmində çox xeyirlidir.Quru armud həlimi isə sidikqovucu və bərkidici kimi istifadə olunur.Həlimi hazirlamaq üçün 1stəkan xırdalanmış armud götürülür üzərinə 0,5su tökürlər və 15dəq.qaynadırlar bir az saxladıqdan sonra ac qarına hər gün 4dəfə yarım satakan içirlər.Armud C vitamini və Fol turşusu ilə zəngindir.Orta böyüklükdə 1armudun 100kkal enerjisi var.Armudu uşaqların yemək menusuna daxil etmək xeyirlidir.
LİMON – meyvəsi,çiçəkləri,yarpaqları,qabığı ürəyi möhkəmləndirir,iştaha gətirir,zəhərlənməyə qarşı əla vasitədir.Həmçinin ödqovucudur,aritmiyda xeyirlidir,mədəni möhkəmləndirir.Limon şirəsi isə susuzluğu aradan qaldırır,qızdırma və titrətmədə faydalıdır.Xaricdən tətbiqinə gəldikdə, qara dəmirovu,ləkələri,qoturluğu təmizləyir.Limon malyariyada,iltihablı xəstəliklərdə,qızdırmada,angina,boğaz ağrılarıvə şişlərdə yeyirlər.Limon şirəsi sərxoşluqda ayıldıcı təsir edir vəsinqa xəstəliyində damağa çəkilir..Çox yedikdə bağırsağa zərər gətirə bilər,şiddətli öskürəkdə qadağandı.Hind təbabətində şirəsindən antiseptik vasitə kimi yaraların üzərinə istifadə edirlər.Tərkibində limon və başqa turşular,C,B1,B2 vitaminləri var.Qabığıda
ətindən 2,5dəfə cox C vitamini var.
ALMA – mütamadi olaraq alma yemək ürəyin əzələlərini möhkəmləndirir.Xüsusilədə ürəkdöyünmədə və çətin nəfəsalmada zamanı çox faydalıdı.Alma iştahanı açır,bağırsağı təmizləyir,qaraciyərə xeyirlidi.Alma yemək xroniki əsəb xəstəliklərində de faydalıdır.Bişmiş alma yemək quru öskürəkdə çox xeyirlidir.Turş alma qan təzyiqini aşağı salır,sıx ödqovucu xassəyə malikdir.Xalq təbabətində almanın qurumuş qabıqlarından böyrək daşı zamanı sidik qovucu kimi,həlimindənsə qulaq ağrıları zamanı qulağa damızdırırlar.Tərkibində 13% şəkər,C,B1 vitamini,karotin,müxtəlif turşular,dəmir,kalium,maqnezium,fosfor,kalsium var.Almada dəmir daha cox olduğundan ondan qan azlığı zamanı istifadə edirlər....
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR