Daxili qulaqdakı tarazlıq daşlarının oynamasına bağlı yaranan və həyat keyfiyyətini aşağı salan vertigo manevr hərəkətləri ilə müalicə edilə bilir.
Baş dönməsi ilə tarazlıq pozğunluğu yorğun və stressli şəhər həyatında tez-tez baş verən narahatlıqlar arasında yer alır. Bir çox xəstəlik baş dğnməsinin səbəbi sayıla bilər ikən, daxili qulaqdakı tarazlıq daşlarının oynamasına bağlı yaranan vertigo, insanın iş və sosial həyatını alt-üst edə bilir.Daxili qulaq kristalları kimi adlandırılan tarazlıq daşlarının səbəb olduğu baş dönmələrinin diaqnostika və müalicəsi haqqında bunları bilməliyik.
Ani hərəkətlər təkan verə bilər
İnsan bədənində tarazlığı təmin edən orqan daxili qulaqdır. Daxili qulaqda yerləşən kanallarda çoxsaylı kiçik qum dənəsi kimi daşlar var. Travma, uzun müddətli səyahətlər, başın qəfil hərəkətləri kimi səbəblərlə bu kiçik daşlar yerindən oynayaraq tarazlıq sistemininə xəbərdarlıq edir. Cəmiyyət içində daxili qulaq kristallarının yerindən oynaması olaraq adlandırılan “Benign (Xoşxassəli) Pozisya Paroksismal Vertigo (BPPV)” başın anidən hərəkəti ilə başlayan, qısa müddətli olan və şiddətli şəkildə dönmə inkişaf edən bir baş dönməsi narahatlığıdır.
Şiddətli amma qısa olur
Daxili qulaq kristallarının oynaması bütün baş dönmələrinin % 30-nu yaradır. Ani başlayan qısa sürən şiddətli baş dönməsi kimi xarakterizə olunur. Adətən başı sağa sola ya da önə arxaya hərəkət etdirmək baş dönməsinə daha çox təkan verir. Baş dönməsinə mədə bulanması, qusma, döyüntü və tərləmə kimi şikayətlər də müşayiət edir.
Diaqnoz və müalicədə bəzi xüsusi manevrlərdən istifadə edilir
Daxili qulaq kristallarının səbəb olduğu baş dönməsi əsasən mütəxəssis bir həkim tərəfindən aparılan müayinə ilə müəyyən olunur. Xəstədən alınan məlumatlar və aparılan tarazlıq müayinələri nəticəsində diaqnostika aydın olur. Xəstənin başına müəyyən mövqelər verilərək göz hərəkətlərinə baxılaraq diaqnoz qoyulur. Bu manevr bəzi cihazlarla da qeyd edilə bilsə də bu vəziyyətdə görüntüləmə üsulları və laboratoriya təhlilləri ilə çox məlumat əldə etmək olmur.
Tək seansda düzələ bilər
Müayinədə ilk olaraq təsirlənən qulaq və tarazlıq orqanının hissəsi müəyyən edilir. Yerindən oynayan tarazlıq daşlarını yerinə otur
tmaq üçün istifadə edilən bəzi baş manevrləri yüksək müvəffəqiyyət səviyyəsi və aşağı risklərinə görə adətən ilk müalicə üstünlüyüdür. Bu manevrlərin müxtəlif tipləri olub, diaqnostikada anında düşünülən daxili qulaq patologiyasına görə korreksiya manevr tipinə üstünlük verilir. Xəstələrin %80-90-ı bu manevrlərlə dir dəfəyə düzəlir. Nadir hallarda xüsusilə yaşlı xəstələrdə və sağlamlıq problemləri səbəbiylə hərəkətsiz olan xəstələrdə bu manevrləri bir həftə fasilə ilə daha çox tətbiq etmək lazım gələ bilər.Evdə ediləcək məşqlər xəstəyə göstərilir.
Dərman müalicəsinə üstünlük verilmir
Bu tip baş dönmələrində dərman müalicəsi ikinci plandadır. Baş dönməsi ilə birlikdə xüsusilə qeyri-stabil hissi varsa, dərmanların faydası olur. Çox daha ağır hallarda bulantısı,qusmaları olan xəstələrə mədə bulanmasına qarşı dərmanlar qısa müddətli verilir. Yalnız bu dərmanların uzun müddətli istifadəsi xəstəliyin sağalmasını gecikdirir. Müalicə prosesində ani və sürətli hərəkətlərdən çəkinmək lazımdır.
Baş dönməsi zamanı bunlar edilməlidir.
-Dərhal yerə uzanmalı və baş yüngülcə qaldırılmalıdır.
-Yıxılmağın qarşısını almaq üçün tədbir görülməlidir.
-Bol maye qəbul edilməlidir.
-Baş dönməsi şikayətləri olan zaman avtomobildən istifadə edilməməlidir. Xüsusilə yüksək yerlərdə və ya ağır cihazlarda iş yaralanmalarına səbəb olur.
-Ani boyun və baş hərəkətlərindən çəkinmək lazımdır.
Fuad Nəzərov
XƏBƏR LENTİ
Ərdoğan bu gün and içir
Havanın temperaturu düşəcək
"Azərbaycan Ermənistandan 300 milyard dollar təzminat tələb edəcək"
Bu gün Ümümdünya Kosmonavtika günüdür
Dekabrın 23-ü qeyri-iş günüdür
Bu smartfon 10 dəqiqəyə "dolur"
Cazibədar,yoxsa sadə qadın?
Quru dərilər üçün pilinq maskası
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycanın beynəlxalq birlik tərəfindən tanınmış ərazi bütövlüyü bərpa edilməlidir"
Bu rayonlar qazsız qalacaq
Şuşa, Laçın və Kəlbəcərlə bağlı daha bir VACİB ADDIM
​İTV MTRŞ ilə bağlı qərardan Ali Məhkəməyə müraciət edib
Qar topu şirniyyatı ( foto resept)
Erməni hərbçinin dəhşətli etirafı
Azərbaycanda elektron ticarət dövriyyəsinin həcmi artıb
Alzheimer xəstəliyinin çarəsi tapıldı - YENİ KƏŞF
Pakistanın birinci xanımı Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində olub
Valideyn olmaq asan deyil
Facebook ən yaxın "Wi-Fi" ötürücüsünü tapmağa başladı
Günəş haqqında bilmədikləriniz
Günün qoroskopu: ətrafdakılarla necə ünsiyyət qurduğunuza diqqət yetirin
Spirtli içkilərin yaratdığı fəsadlar
Günün qoroskopu: əlverişli zamandır
İshal və qusma zamanı ilk tibbi yardım(2)
Dünyanın ən bahalı geyim sahibəsi Beyonce oldu-FOTO
Şahzadə Beatrisin gizli toyundan FOTOlar
Həftənin ulduz falı
Paltarların ömrünü necə uzatmaq olar?
Qadin.Netlə birlikdə ARIQLA!-layihəsi (4)
"Taxt oyunları"nın 31 yaşlı ulduzu öldü-FOTO
Yalançı tiramisu (foto-resept)
Azərbaycanda qızıl təşvişi
Hava haqqında - 28.08.2013
Cennifer Lopezə 50 yaş Surprizi-FOTO
2012 ci ildə dəbdə olan yay ayaqqabıları
Özünü aldatma, səmimi ol!
Uşaqlarınız üçün maraqlı yataqlar
Saçqıranlar üçün banan maskası
Tatlıses əsgər getdi
Prezident xalqı təbrik etdi - Video
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-14 yanvar
HAVA necə olacaq? 23 MAY
Facebook-da yenilik
Uzunömürlü olduğunuzu göstərən xüsusiyyətlər
Gözünüzü gözlüklərdən qoruyun: son hədd əməliyyatdır
Lobyalı ət
Rəngarəng plov (foto resept)
Məşhur cütlük barışdı!-FOTO
Azərbaycan çempionatında ötən turun ən yaxşıları seçildi
Tonaşendə düşmənin iki tankı məhv edildi - VİDEO