Dependent şəxsiyyət pozuntusu hər hansı bir insandan asılı halda yaşamağı ilə xarakterizə olunan anksiyetəli şəxsiyyət pozuntusudur. Bu tip şəxsiyyət pozuntusu olan fərd rahatlıq, təhlükəsizlik, məsləhət və dəstək üçün digərlərindən asılıdırlar. Bu xəstəlik olmayan şəxslərdə də bəzən qeyd olunan hisslər yaşana bilər. Lakin dependent şəxsiyyət pozuntusu olan fərdlər başqalarının inamı və dəstəyi olmadan heç bir iş görə bilməzlər. Dependent şəxsiyyət pozuntusu olan şəxslər asılı olduqları adamların yanında olmadıqda anksiyetə yaşayırlar. Bu pozuntu əsasən yeniyetməliyin erkən və ya aralıq mərhələlərində ortaya çıxa bilər.
Səbəbləri:
Prosesin şəxsiyyət pozuntusu olaraq dəyərləndirilməsi üçün aşağıda qeyd olunan qruplardan birində olması mütləqdir:
A qrupu: qəribə və ya eksentrik davranışlar
B qrupu: şişirdilmiş və ya balanssız davranışlar
C qrupu: narahat və ya əsəbi davranışlar
Dependent şəxsiyyət pozuntusu C qrupuna aid edilir. Pozuntunun göstəriciləri olaraq aşağıdakı məqamlar qeyd olunur:
İtaətkar davranışlar
Müəyyən bir qərar qəbul etmək üçün ailə və dostlardan asılı olmaq
Davamlı olaraq təhlükəsizliyə ehtiyac duyma
Təsdiq olunmadıqda incimə
Yalnız qaldıqda özünü təcrid olunmuş və narahat hiss etmə
Uzaqlaşdırılma qorxusu
Tənqidə qarşı həssaslıq
Layihələrə başlaya bilməmə
Yalnız qala bilməmə
Saflıq
Tərk edilmə qorxusu
Bu tip şəxslət davamlı olaraq onlara qarşı inam verilməsinə ehtiyac duyarlar. Həmçinin münasibət və dostluqda yaranan ayrılıqlar onlarda böyük travmalara səbəb ola bilər.
Dependent şəxsiyyət pozuntusu yaşayanlar tək qaldıqda aşağıdakıları yaşayarlar:
Əsəbilik
Anksiyetə
Qorxu
Ümidsizlik
Bu göstəricilərin bəziləri anksiyetə pozuntusu olan şəxslərdə də eynidir. Depressiya və ya menepauza kimi tibbi problemləri olanlar da bu göstəricilərin bəzilərini yaşaya bilirlər.
Diaqnoz:
İlk öncə simptomların səbəbinin hər hans orqanik mənbədən qaynaqlanmadığını araşdırmaq üçün ümumi tibbi müayinə olunmalıdır. Bunlar arasında hormon balansını yoxlamaq üçün qan testləri oluna bilər. Testlərin nəticələri dəqiq deyilsə, həkim pasiyenti psixoloqa yönləndirir. Bu pozuntudan əziyət çəkən şəxslərə əksər hallarda psixiatr tərəfindən diaqnoz qoyulur. Diaqnoz simptomların qısa anamnezi ilə başlayır. Bura simptomların nə qədər zaman müddətini əhatə etdiyi və necə başladığı daxildir. Müəyyən hallarda pasiyentin hazırki həyatı və uşaqlığı haqqında suallar verilə bilər. Diaqnozun qoyulması üçün hər hansı bir test yoxdur və buna görə də simptomlar, anamnez və ruhi vəziyyət nəzərə alınır.
Müalicə:
Antianksiyetə və antidepressant preparatlar daimi olaraq narahatlığı minimuma endirmək üçün istifadə edilir. Bu dərmanlar həddən artıq olan narahatlığın nəticəsində ortaya çıxan panik atakı da müalicə etmək məqsədiylə istifadə oluna bilər.
Bu tip şəxslərin terapiyasından ən faydalı üsullardan biri də psixoterapiyadır. Terapiya şəxsin ümumi vəziyyətini başa düşməsinə kömək edər. Həmçinin insana digərləri ilə sağlam münasibət qurmaq istiqamətində yardım edər.
Komplikasiyalar (ağırlaşmalar):
Terapiya olunmayan dependent şəxsiyyət pozuntusundan qaynaqlana bilən problemlər aşağıdakılardır:
Panik atak, avoidant (çəkingən) şəxsiyyət pozuntusu və obsessiv-kompulsiv şəxsiyyət pozuntusu
Depressiya
Maddə istifadəsi
Fobiyalar; hər hansı bir vəziyyət və ya obyektdən qaynaqlanan uzun müddətli qorxu ilə xarakterizə olunan anksiyetə pozuntusu
Erkən reabilitasiya bu problemlərin ortaya çıxmasının qarşısını alır.
Gözlənti:
Dependent şəxsiyyət pozuntusu olan şəxslər əsasən terapiya ilə reabilitasiya olur. Bu vəziyyətlə bağlı simptomların çoxu terapiya müddəti davam etdikcə azalır.
Qarşısının alınması:
Problemin səbəbi aydınlaşdırılmadığı üçün vəziyyətin inkişafının qarşısının alınması üçün hər hansı bir üsul mövcud deyil. Lakin göstəricilərin erkən diaqnozu və erkən terapiya prosesin neqativ istiqamətdə proqressivləşməsinin qarşısını ala bilər.
Nərmin Quliyeva
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Abort qadağasına məşhur modeldən ETİRAZ-FOTO
Deniz Çakırın QALMAQALLI görüntüsü yayıldı-VİDEO
ÜST-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyindən Rusiya peyvəndi ilə bağlı açıqlama
Oğrulardan qorunmaq üçün qəribə üsulları olan insanlar
Ziyafət üçün makiyaj və saç düzümləri
Adriana Limanın son FOTOsu diqqət çəkdi
Ağ gəlinliyi sevməyən gəlinlər
Rusiya KİV-də keçirilən sorğuda çoxluq Moskvanın Bakını dəstəkləməli olduğunu hesab edib
Xəyanət və sevgi
İlham Əliyevin “Nikkei”yə müsahibəsi ən çox oxunan məqalə oldu
"WhatsApp"-da YENİLİK!
Hərbçilərimiz beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edəcəklər
HAVA necə olacaq?
Şəkərin 4 təhlükəli xüsusiyyəti
Bakı-2017 İslam Həmrəyliyi Oyunları çərçivəsində yarışlara start verilir
Evliliyi qorumağın 8 yolu
Yay qarderobunuzu yeniləmək üçün geyimlər
Çiyələk yağının dəriyə faydası
Azərbaycan hərbçisindən çağırış - VİDEO
Azərbaycanda koronavirusdan sağalanların sayı yoluxanları üstələdi: İki nəfər vəfat etdi
Əncirli keks (foto-resept)
Cıdır düzündən Topxana meşəsinə açılan möhtəşəm mənzərənin ən yeni görüntüləri - VİDEO
İlaxır çərşənbədə hava necə olacaq?
Orduda gülənçi izlərinin axtarışı başladı
Məşhur aparıcı canlı yayımda rüsvay oldu-VİDEO
London derbisi: Yağış gözəl idi
Avroliqa: "Trabzonspor" zirvədə, Abışovun komandası səfərdə xal itirdi
Günün qoroskopu: hər şey qarşılıqlı olacaq
Milli Ordunun yaranmasından 102 il ötür...
QMİ Qazılar Şurası Qurban bayramı münasibətilə fətvР° verib
Cəbhə ilə bağlı sərəncam
Dünyanın ən qədim rəsmi
"Rusiya Azərbaycan və Türkiyəyə açıq mesaj verir"
Südəmər uşaqlarda zökəm
"Q" və "L" hərfləri ilə başlayan adların mənası
Amerikalı müğənni koronavirusdan öldü
Rus Dili dərs-16
Dilimiz - Milli Kimliyimiz
Bakılılara şad xəbər: nömrə köçürmək 10 dəfə ucuzlaşıb
Erməniləri çox qorxudan səfər
Prezident təsdiqlədi - Azərbaycanda sosial yardım bir il müddətinə təyin ediləcək
Rus qırıcıları türkmən ərazilərini bombaladı
Cazibədar xanımlar üçün
Bu gün abituriyentlər imtahan verirlər
Bu aydan hemofiliyalı xəstələrə ilkin tibbi yardım onların yaşadıqları ərazilərdə göstəriləcək
Ən son gəlinlik modelləri
Koronavirusun ilk əlaməti qızdırma deyil – Ağlınıza gəlməyəcək simptom
DİN-dən velosiped sürənlərin cərimələnməsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Dünyanın ən böyük zanbaq xalçası
Avropanın bəxti gətirdi ki, Avropa Oyunlarını məhz Azərbaycan keçirir
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)
- ŞƏRHLƏR