Modern.Az saytı “Rəhbərlərin xanımları” rubrikasında XX əsrin dünya liderlərindən biri olan İosif Stalinin ikinci xanımı Nadejda Alliluyevadan danışacaq.
O, Stalinlə 14 il birgə həyat yaşadı. Məhz 14 ildən sonra, o, həyatındakı dözülməz hallara tab gətirməyərək intihar edib. 1932-ci ildə ürəyinə odlu silahdan atəş açaraq ölüb. İntihar etməzdən bir gün əvvəl isə Stalinə onunla həyatın dözülməz olduğunu və boşanmaq istədiyini deyibmiş…
Bu haqda bir az sonra daha ətraflı məlumat verəcəyik. Amma əvvəlcə, diktatorun birinci evliliyinə də nəzər salaq: O, ilk dəfə 1904-cü ildə gürcü əsilli Yekaterina Svanidze ilə ailə həyatı qurub. İlk evliliyin ömrü çox qısa olub. Yekaterina 1907-ci ildə vərəm xəstəliyi səbəbindən dünyasını dəyişib. İlk nikahdan Yakov adlı oğlu olub ki, sonradan onun barəsində yaranacaq müharibə əfsanələri ilə daha da məşhurlaşıb. Bu həmin Yakov idi ki, əsir düşən zaman Stalin “bir əsgəri heç vaxt feldmarşala dəyişmərəm” deyərək doğma oğlunun ölümünə səbəb olmuşdu.
O zaman almanlar Yakovu əsir götürərək, onu alman ordusunun feldmarşalı Paulyusla dəyişməyi təklif etsələr də, Stalin oğlunun ölümü ilə nəticələnən qərar qəbul edib.
Stalin ikinci dəfə 1919-cu ildə evlənib. İkinci həyat yoldaşı milli məsələlər üzrə Xalq Komissarlığında çalışan Nadejda Alliluyeva idi. Nadejda elə bu səbəbdən soyadını dəyişdirmir. Əslən bakılı olan bu xanımla rəsmi nikah 1919-cu il martın 24-də bağlanıb. Bu nikahdan iki uşaq – Vasili və Svetlana dünyaya gəlib. Vasili Böyük Vətən müharibəsi illərində general-leytenant kimi SSRİ-nin müxtəlif nöqtələrinin, eləcə də Moskvanın havadan müdafiəsində böyük xidmətlər göstərib. Stalinin vəfatından sonra həbs olunan Vasili 1960-cı ildə azadlığa çıxsa da, çox yaşamayıb. Elə həmin il də dünyasını dəyişib. Qızı isə məcburiyyət qarşısında qalaraq, 1967-ci ildə Amerika səfirliyindən siyasi sığınacaq istəyərək, orada yaşayıb.
Yazının qəhrəmanı olan Nadejda Alliluyeva Bakıda anadan olub. Nikita Xruşşovla eyni kursda oxumuş xanım aktiv ictimai şəxs kimi “İnqilab və mədəniyyət” jurnalı, “Pravda” qəzeti ilə yaxından əməkdaşlıq edib. Bu xanımın Stalinlə 14 il birgə yaşaması və sonda intihar edərək özünü öldürməsi barədə yuxarıda məlumat verdik.
Araşdırmaçı jurnalist İlham Cəmiloğlu Nadejdanın necə intihar etməsi və bu intiharın səbəbləri barəsində çox maraqlı qeydlərlə çıxış edib. Onun da fikrincə, Nadejdanı məhz Stalinin qəddarlığı məhv edib:
“Stalinin qəddarlığı ailədə də hökm sürüb və o öz həyat yoldaşına qarşı da amansız olub. 1932-ci ilin noyabrın 8-də Nadejda Alliluyeva “Valter” tapançası ilə özünü güllələyib. İntihara səbəb bir gün əvvəl Voroşilovun mənzilində ziyafət zamanı aralarındakı kiçik mübahisə olub. Nadejda Alliluyeva mübahisədən sonra ziyafəti tərk edərək evə qayıdıb, Stalin isə bağa gedib. Gecə Nadejda bir neçə dəfə Stalinə zəng vursa da, o, bu zənglərə məhəl qoymayıb.
Müəmmalı olümlə bağlı digər versiyalar da mövcuddur. Hətta deyilir ki, Nadejda Alliluyevanı elə Stalinin yanında Budyonnı güllələyib.
Digər bir versiyaya görə Stalin qısqanclığa görə köməkçisinə əmr edib ki, Nadejdanı güllələsin. Daha bir versiya isə Nadejda Alliluyevanın xəstəliyi, dözülməz baş ağrılarından əziyyət çəkməsi olub. Onun ölümündən sonra otağından yazılmış məktub tapılıb. Bu məktubda şəxsi hisslərdən çox, hakimiyyət haqqında ittihamlar öz əksini tapıb. Stalin məktubda yazılanlardan belə qənaətə gəlib ki, Nadejda Alliluyeva üzdə özünü dövlətə yaxın bir insan kimi göstərsə də, o, daxilən hələ lap gənc yaşlarından Stalinə və onun rəhbərlik etdiyi dövlətə müxalif mövqedə olub. Dəfn günü həyat yoldaşı ilə sonuncu görüş üçün Stalin tabuta yaxınlaşanda, qəfil fikrini dəyişib, əlinin arxası ilə tabutu itələyib, geri qayıdıb”.
Diktator xanımı barəsində daha bir maraqlı fakt isə onun guya, Bakıda dəfn olunması ilə bağlıdır. Amma məsələ barəsində əlaqə saxladığımız bir neçə tədqiqatçı birmənalı olaraq bu faktı təkzib etdi.
“Stalinin bir neçə həyat yoldaşı olub. Rəsmi məlumatlara görə, onun rəsmi nigahda olduğu həyat Yekaterina Svanidze olub. Ancaq Stalinin bir xüsusiyyəti olub. Gəncliyindən, emosionallığından, Qafqaz qanının daşıyıcısından irəli gələrək, qadın cinsinə ehtirası, marağı çox olub. Harada sürgündə olurdusa, orada bir xanımla tanış olmalı idi. Sonrakı mərhələlərdə həm Rusiya, həm də Azərbaycan tədqiqatçıları bu barədə araşdırma aparıb. Mən özüm də “Kreml rəhbərlərinin psixoloji portretləri” adlı kitabımın Stalinlə bağlı bölməsində bu məsələni müəyyən qədər açmışam. Onun ikinci həyat yoldaşından Svetlana Alliluyeva adlı bir qızı var. Ancaq Stalin yetərincə qadın aludəçisi olduğundan, mənbələrə görə, onun rəsmi bildiyimizdən artıq övladları olub. Birinci nikahından xanımı Yekaterina Svanidze Stalinin inqilabçı dostunun bacısı olub. Onunla da həyat qurub. İkinci nikahdan olan qadınının qəbrinin Bakıda olub-olmaması haqda məlumat yoxdur. Heç mən buna inanmıram. Ola bilər ki, burada qaldığı müddətdə hər hansı xanımla yaxın ünsiyyətdə olub”.
Adıgözəl Məmmədovun dediklərində böyük bir həqiqət var. Bütün diktatorlar kimi qadına xüsusi simpatiyası olan Stalinin Bakıda işlədiyi vaxt bəlkə də evləndiyi, sonradan isə asanlıqla tərk etdiyi bir qadın hazırda Bakının hansısa məzarlığında uyuyur. Çünki tarix həmişə diktatorların əməlləri üzərinə qalın bir yorğan örtür...
XƏBƏR LENTİ
Qəbələ rayonu
QMİ Qazılar Şurası Qurban bayramı münasibətilə fətvР° verib
"8 Mart" salat-tortu (foto resept)
Koronavirusa yoluxanların sayı bir milyonu ötdü
Sabahın HAVAsı
Özünə inamı artırmanın 6 yolu
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Parkinson xəstəliyi
Günün qoroskopu: hər şey alınacaq
Günün qoroskopu: Ətrafınıza nəzər salın!
Hava haqqında
Məşhur ulduzun qızı GÜNDƏMDƏDİR-FOTO
Dərinizi oxuyun
Girovlar necə qaytarıldı?
Qəddafidən sonrakı Liviyanın ilk Baş naziri Bakıya gəlir
Metroda rahat getmək istəyirsiniz?
Məşhur cütlük BOŞANIR-SƏBƏB
İlham Əliyev icra başçısını vəzifəsindən azad etdi - SƏRƏNCAM
Paytaxtda iri marketlər bağlanır
Dünyanın ən darısqal şəhəri
Haluk Leventdən örnək addım - FOTO
Azərbaycan dili dünyanın ən çətin dillərindən biri seçildi
Dünyanın malı dünyada qalacaq
Finalda azərbaycanlı - erməni qarşıdurması
Böyük əvf olacaq?
İsmə aid biliklərin yoxlanılması
Əliyev: Əgər bir də belə olacaqsa...
Ermənistan məhbusların cəbhəyə göndərilməsini rəsmən təsdiqlədi
ABŞ-ın COVID-19 peyvəndinin nə vaxt hazır olacağı açıqlandı
Meyvə-tərəvəzlərin tərkibi satışdan əvvəl yoxlanılacaq
Bakı səmasında təyyarə və helikopter ŞOUsu olub
Prokurorluqda işləmək istəyənlərin nəzərinə
HAVA necə olacaq?- 17 fevral
Sarı şam kimi yanan paxistaxis
Mirvari sevənlər üçün
Maksim Şevçenko: “Mən ədalətin tərəfindəyəm” - VİDEO
Günün ulduz falı - 24.01.2014
Şuşaya yeni polis rəisi təyin edilib
Sərt karantinin tətbiq olunduğu ərazilərdə SMS icazə almaq üçün təlimat - VİDEO
Bakıda beynəlxalq tədbir
Azərbaycanda təqaüdçülərin sayı artacaq
Həyat əhəmiyyətli obyekt rəhbərlərinə tövsiyə
Uşaq istismarı yoxsa sənət?
Turun gözəl qolları
Çindən gətirilən Azərbaycan vətəndaşları xəstəxanaya yerləşdirilib
Türk ordusu Suriyaya girdi
Damla şokoladlı keks (foto-resept)
Mehriban Əliyevadan örnək addım-FOTO
Qadınların dostu naringi
Sabahdan bu yol bağlanır (XƏRİTƏ)